گروه بین‌الملل: بوریس جانسون، نخست‌وزیر بریتانیا و ینس استولتنبرگ، دبیرکل ناتو به متحدان غربی هشدار داده‌اند که برای جنگ طولانی در اوکراین آماده شوند، زیرا نیروهای روس حملات خود را به مواضع اوکراین در شرق این کشور تشدید کرده‌اند. 

هشدارهای جداگانه جانسون و استولتنبرگ در روز شنبه زمانی صادر شد که ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین از خطوط مقدم در مناطق جنوبی میکولایف و اودسا بازدید کرد و وعده پیروزی در برابر روسیه داد. نخست‌وزیر انگلیس که کشورش به دلیل پدید آمدن بحران‌های سیاسی و دیپلماتیک متعدد در سال‌های اخیر با روسیه، مواضع تندتری نسبت به دیگر کشورهای اروپایی علیه مسکو اتحاذ کرده است خواستار حمایت مستمر از اوکراین شد و گفت حامیان خارجی این کشور باید آرامش خود را حفظ کنند تا مطمئن شوند که «استقامت استراتژیک برای بقا و در نهایت پیروز شدن» را دارند. 

نخست‌وزیر انگلیس در مقاله 1000 کلمه‌ای برای ساندی تایمز از «حیاتی بودن زمان» در مقطع کنونی صحبت و تاکید کرد: «همه چیز به این بستگی دارد که آیا اوکراین می‌تواند سریع‌تر از روسیه توانایی‌اش برای دفاع از خاک خود را تقویت کند یا خیر. وظیفه ما این است که وقت خود را در کنار اوکراین قرار دهیم». او در این مقاله از ترسیم «طرح 4 ماده‌ای تامین مالی مداوم» اوکراین خبر داد که سطوح آن باید برای «سال‌های آینده» حفظ شود. این در حالی است که جانسون درگیر مبارزه با تورم در بالاترین حد 40 سال اخیر و افزایش قیمت‌ سوخت در این کشور است. 

ینس استولتنبرگ، دبیرکل ناتو نیز در سخنانی خواستار ادامه حمایت از اوکراین شد و در مصاحبه با نسخه هفته‌نامه روزنامه آلمانی «بیلد» که یکشنبه‌ها منتشر می‌شود، گفت تهاجم روسیه به اوکراین ممکن است سال‌ها طول بکشد. او در بخش دیگری از سخنانش در تایید مجدد اظهارات قبلی خود گفت متحدان ناتو در صورت تصمیم به پیوستن به ائتلاف نظامی از فنلاند و سوئد «با آغوش باز» استقبال می‌کنند. وی تاکید کرد: عرضه تسلیحات پیشرفته به سربازان اوکراینی شانس آزادسازی منطقه شرقی دونباس از کنترل روسیه را افزایش می‌دهد. با این حال، او نسبت به طولانی شدن جنگ در اوکراین هشدار داد و گفت: «ما باید برای این واقعیت آماده شویم که ممکن است جنگ سال‌ها طول بکشد». در همین حال دبیرکل ناتو پوتین را تنها شخصی معرفی کرد که می‌تواند جنگ را پایان دهد. 

 وی پیش‌تر نیز در مصاحبه‌ای با تارنمای یونانی کاپیتال گفته بود: ما باید برای این واقعیت آماده باشیم که جنگ می‌تواند برای مدتی طولانی ادامه یابد. وی به کشورهای عضو ناتو توصیه کرده بود به فکر تجهیزات کافی باشند. ند پرایس، سخنگوی کاخ سفید نیز به‌تازگی اعلام کرد: «جنگ در اوکراین طولانی خواهد بود و باید برای آن آمادگی داشته باشیم». 

این اظهارات در حالی مطرح شده که امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه 2 روز پس از حمله روسیه به اوکراین از لزوم آماده شدن جهان برای جنگ طولانی مدت خبر داد. رئیس‌جمهور فرانسه 26 فوریه اعلام کرد  جهان باید خود را برای جنگ طولانی در اوکراین آماده کند. مکرون آن زمان در افتتاحیه نمایشگاه کشاورزی پاریس که رویدادی مهم برای اظهارنظر چهره‌های سیاسی است، گفت: دولت در حال آماده‌سازی برنامه تاب‌آوری برای مقابله با پیامدهای اقتصادی این بحران است. وی افزود: جنگ به اروپا بازگشته است. این جنگ ادامه خواهد داشت و برای دنیای کشاورزی بی‌عواقب نخواهد بود. رئیس‌جمهور فرانسه خطاب به مسؤولان اصناف کشاورزی و فعالان آن بر لزوم همراهی آنان در زمینه هزینه‌ها و تاثیرات مالی این بحران، تاکید کرد. 

پیش‌بینی‌های فوق از آن جهت اهمیت دارد که مدت درگیری‌های شرق اروپا تاثیر مستقیمی بر مسائل گوناگون از جمله صنایع نظامی، امنیت غذایی، رشد جهانی اقتصاد، بهای جهانی انرژی و... دارد. با توجه به تاثیرپذیری غیرقابل انکار هزینه‌های انرژی و سفره مصرف‌کنندگان از جنگ روسیه- اوکراین، هر چه این درگیری‌ها بیشتر به طول انجامد، فشار بیشتری بر مصرف‌کنندگان وارد خواهد شد و دولت‌های دخیل در این وقایع باید اذهان عمومی را آماده کرده و تلاش بیشتری را صرف آرام کردن شهروندان خود کنند. 

 

* انتقام رکود تورمی پوتین

هشدار مجدد دبیرکل ناتو و نخست‌وزیر انگلیس نسبت به طولانی شدن جنگ اوکراین و تبعات آن برای غرب بار دیگر این گزاره را در افکار عمومی روشن کرد که تحریم‌های اقتصادی غرب علیه روسیه آنطور که باید این کشور را تحت فشار قرار نداده است. هفته‌نامه اقتصادی «فورچون» در مطلبی با عنوان «همه گفتند جنگ پوتین اقتصاد روسیه را نابود می‌کند اما او آمریکا را هم می‌کشد»، نوشت: آمریکایی‌ها در میان رکود بازار سهام، تورم فزاینده و ترس از رکود فزاینده در حال سرگیجه‌اند، در جایی که ولادیمیر پوتین احتمالا درباره آن لبخند می‌زند. در میان همه هرج‌ومرج‌ها، تورم به بزرگ‌ترین نگرانی مالی تقریبا هر آمریکایی تبدیل شده است، زیرا قیمت همه چیز از گاز گرفته تا خواربار افزایش می‌یابد. دلایل متعددی وجود دارد که تورم در ماه گذشته به بالاترین میزان در 40 سال گذشته یعنی 8.6 درصد رسیده است، از جمله افزایش اجاره‌بها و هزینه‌های نیروی کار. اما اقتصاددانان می‌گویند که عامل اصلی، تهاجم روسیه به اوکراین و اختلال متعاقب آن در عرضه کالاهاست.

تهاجم روسیه به اوکراین در ماه فوریه بلافاصله اقتصاد جهانی را بر هم زد و بازارهای بین‌المللی را در بلاتکلیفی فرو برد. برخی کالاها، از جمله نفت و مواد غذایی به دلیل محدودیت عرضه از اوکراین و روسیه، بی‌ثبات بوده‌اند. 

در واکنش به این تهاجم، قدرت‌های غربی مجموعه‌ای فلج‌کننده از تحریم‌ها را علیه اقتصاد روسیه به اجرا گذاشتند. صدها شرکت بین‌المللی این کشور را ترک کردند و انزوای بعدی روسیه منجر به کاهش 3.5 درصدی تولید ناخالص داخلی روسیه در ۳ ماهه اول شد. اما حتی در حالی که اقتصاد روسیه این درد را احساس می‌کند، ولادیمیر پوتین همچنان قیمت‌های جهانی انرژی و مواد غذایی را دیکته می‌کند. تحریم‌های غرب به دلیل افزایش اخیر قیمت‌های انرژی که باعث تعطیلی کارخانه‌ها و رشد کندتر در سراسر ایالات متحده و اروپا شده، منجر به آسیب رساندن به ایالات متحده و سایر نقاط جهان شده است و ثابت می‌کند روسیه بیش از آنچه رهبران غربی فکر می‌کردند، اهرم فشار دارد. اگر جنگ ادامه یابد، موسسات مالی جهانی از جمله بانک جهانی می‌گویند می‌تواند عواقب جدی‌تری برای اقتصاد ایالات متحده داشته باشد. کارشناسان زنگ خطر درباره تهدید مالی دیگری را به صدا درآورده‌اند که در دهه‌های گذشته دیده نشده است: «رکود تورمی»، ترکیبی سمی از تورم بالا و رشد آهسته. دیوید مالپاس، رئیس بانک جهانی اخیرا در آخرین پیش‌بینی اقتصادی این موسسه نوشت: «در میان جنگ اوکراین، تورم فزاینده و افزایش نرخ بهره، انتظار می‌رود رشد اقتصاد جهانی در سال 2022 کاهش یابد». مالپاس افزود: جنگ احتمالا منجر به «چند سال تورم بالاتر از متوسط و رشد کمتر از متوسط» خواهد شد. این- رکود تورمی - پدیده‌ای است  که جهان از دهه 1970 شاهد آن نبوده است. 

از زمان آغاز جنگ، موجی از تحریم‌های غرب اقتصاد روسیه را تحت تأثیر قرار داده است که با خروج صدها شرکت خارجی تا حد زیادی ارتباط این کشور با اقتصاد جهانی را قطع کرد. اما در حالی که تحریم‌ها برای شهروندان عادی روسیه وحشیانه بوده و با وجود نرخ تورم روسیه که در حال حاضر 20 درصد است، بخش عظیم نفت و گاز این کشور همچنان نقش بزرگی را در بازارهای جهانی انرژی ایفا می‌کند و احتمالا برای مدتی این نقش را ادامه خواهد داد. اتحادیه اروپایی متعهد شده است تا قبل از پایان سال، 90 درصد وابستگی خود به واردات نفت روسیه را کاهش دهد اما این قاره همچنان بیش از نیمی از کل صادرات نفت روسیه را خریداری می‌کند و ممکن است مدتی طول بکشد تا غرب بتواند به طور کامل خود را از سوخت‌های فسیلی روسیه دور کند. حتی اگر اروپا بتواند وابستگی خود به روسیه را کاهش دهد، این کشور همچنان به دنبال معاملات سودآور انرژی با چین و هند است. 

 

* رئیس روس‌نفت: اروپا در حال خودکشی انرژی است

«ایگور سچین» رئیس شرکت نفتی «روس‌نفت» گفت کشورهای اروپایی با اعمال محدودیت علیه روسیه، در حال شلیک به پاهای خود هستند. وی که در مجمع بین‌المللی اقتصادی سنت‌پترزبورگ صحبت می‌کرد، گفت: «اروپا با اعمال تحریم‌ها علیه روسیه در حال خودکشی انرژی است». پیش‌تر نیز «ولادیمیر پوتین» رئیس‌جمهور روسیه گفته بود که تحریم‌ها شمشیر دولبه بود و سران کشورهای اروپایی با اعمال محدودیت‌ها علیه روسیه، ضربه چشمگیری به اقتصادهای خود وارد آورده‌اند. وی افزود که خسارت‌های مستقیم اتحادیه اروپایی از تحریم‌ها می‌تواند از 400 میلیارد دلار در یک سال فراتر رود و هزینه آن نیز بر دوش شهروندان اتحادیه اروپایی خواهد بود.