فرزانه دانایی: مصاحبه مایک پمپئو، وزیر پیشین خارجه ایالات متحده با شبکه تلویزیونی العربیه، سر و صدای زیادی در شبکه‌های اجتماعی ایران به پا کرد. رسانه‌های مختلف، هر کدام بنا به سیاستی که در مقابل دولت ترامپ و سیاست فشار حداکثری داشتند، به وجهی از صحبت‌های پمپئو پرداختند که نشان دهند ایران تا چه حد در مقابل اقدامات تحریک‌آمیز آمریکا در منطقه واکنش نشان داده یا اینکه سکوت اختیار کرده است. 

بخش جنجالی صحبت‌های پمپئو مربوط به نوع رفتار دولت ترامپ با ایران بعد از ترور شهید قاسم سلیمانی بود. پمپئو مطرح کرد بسیاری از صاحبنظران در آمریکا بر این عقیده بودند اقدامات دولت ترامپ در اعمال سیاست فشار حداکثری علیه ایران می‌تواند منجر به جنگ شود و نباید انجام می‌شد اما آمریکا هم سفارت خود را از تل‌آویو به بیت‌المقدس منتقل کرد و اتفاقی نیفتاد و هم ژنرال سلیمانی را هدف قرار داد و باز هم جنگی در منطقه رخ نداد. او از این منطق استفاده کرد که نشان دهد ایران و کشورهای حلقه مقاومت توانایی اقدام در برابر فعالیت‌های مدنظر ترامپ را نداشتند، در صورتی که در ادامه نگرانی‌های او مسائل دیگری را برای مخاطبان روشن کرد. 

این مصاحبه اگرچه بشدت از سوی رسانه‌های معاند و برخی شبکه‌های مجازی در داخل کشور مورد توجه قرار گرفت تا نشان دهد سیاست ایران در مقابل آمریکا بشدت محافظه‌کارانه بوده اما در عین حال حاوی نکاتی بود که بسیار دارای اهمیت بود و در عین حال چندان مورد توجه قرار نگرفت. 

به نظر می‌رسد نخستین مساله‌ای که می‌توان به تحلیل آن پرداخت، رسانه مصاحبه‌کننده با مایک پمپئو، وزیر پیشین خارجه آمریکاست که پیش از این سابقه ریاست سازمان سیا را نیز بر عهده داشته است. شبکه العربیه، شبکه تلویزیونی عربستان که معمولا خبرسازی‌های جنجالی و نادرستی علیه ایران دارد و بازوی رسانه‌ای حکومت سعودی در عادی‌سازی روابط با رژیم صهیونیستی است، کار انتشار این مصاحبه را بر عهده داشت. این گفت‌و‌گو در شرایطی انجام شده که مایک پمپئو کمپینی برای تاثیرگذاری بر انتخابات میان‌دوره‌ای کنگره برای حزب جمهوری‌خواه به راه انداخته و تور رسانه‌ای برای خود برگزار کرده و هر روز با یکی از رسانه‌های جناح محافظه‌کار در ایالات متحده مصاحبه می‌کند. البته او غیر از تبلیغ برای جمهوری‌خواهان، نیم‌نگاهی نیز به انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۲۰۲۴ دارد. نگاهی به فیلم کامل مصاحبه او با العربیه نشان می‌دهد این رسانه، با او نه به عنوان یک تحلیلگر وضعیت سیاسی جهان یا آمریکا، بلکه به عنوان نامزد انتخابات سال ۲۰۲۴ مصاحبه می‌کند و در همین حال رسالت خود را نه گفت‌وگو با پمپئو، بلکه تبلیغ برای ریاست‌جمهوری او می‌داند تا جایی که بارها رو به پرسیدن سوالات شخصی، سوالات مربوط به وزن کم کردن او، آرزوهایش برای آمریکا و خاطرات دوران وزارتش می‌پردازد. این رسانه غیر از سوالات مربوط به ایران و منطقه غرب آسیا، با پمپئو به‌ گونه‌ای رفتار می‌کند که گویی او یکی از شخصیت‌های تاثیرگذار و اینفلوئنسر یا سلبریتی سیاسی است و حالا می‌تواند از این تریبون برای پیشبرد اهداف سیاسی و تبلیغاتی خود در منطقه غرب آسیا استفاده کند. 

 

* تبلیغ نامزد انتخابات ۲۰۲۴

نکته جالب توجه بعدی که با کنار هم چیدن قطعات پازل توجه بیش از حد رسانه‌های سعودی، صهیونیستی و البته تشکیلات منافقین به پمپئو به دست می‌آید، تلاش این جبهه برای تبلیغ پمپئو به عنوان نامزد انتخابات سال ۲۰۲۴ است که می‌تواند بخوبی جایگزین ترامپ در عرصه سیاست عربستان، رژیم صهیونیستی و گروهک تروریستی نفاق باشد. این مساله البته در نوع برخورد دموکرات‌ها با نامزدهای انتخاباتی احتمالی حزب جمهوری‌خواه در داخل این کشور ریشه دارد. این روزها جلسات استماع کنگره برای بررسی حادثه ۶ ژانویه توسط دموکرات‌ها به جهتی می‌رود که احتمالا می‌تواند به محاکمه ترامپ یا درخواست جدی برای محاکمه او ختم شود. بدین ترتیب دموکرات‌ها سعی دارند بزرگ‌ترین رقیب بایدن در عرصه سیاسی این کشور را از دور رقابت‌های ۲۰۲۴ خارج کنند.  دموکرات‌ها و طرفداران بایدن که می‌دانند مایک پنس شانسی جدی برای پیروزی در انتخابات ندارد، تلاش دارند از او به خاطر حوادث ۶ ژانویه یک قهرمان بسازند و تلاش کنند او را کاندیدای صالح برای حزب جمهوری‌خواه معرفی کنند. در مقابل رسانه‌های تندرو مانند فاکس‌نیوز که همچنان رویکردهای ترامپ را می‌پسندند اما براحتی نمی‌توانند از او حمایت کنند، تلاش می‌کنند بازیگر معقول‌تری را به عنوان نامزد حزب جمهوری‌خواه معرفی کنند که مایک پمپئو تلاش دارد نامزد مطرح در این زمینه باشد. 

از نظر اعراب منطقه و رژیم صهیونیستی، ریاست‌جمهوری پمپئو، ادامه ریاست‌جمهوری ترامپ و ادامه حمایت‌های شدید و سیاست‌های مداخله‌گرانه آمریکا در منطقه به نفع آنهاست و رسانه العربیه تلاش دارد به عنوان یکی از رسانه‌های تابع حزب جمهوری‌خواه در منطقه عمل کند و به همین سبب این «فاکس‌نیوز عربی» به سمت حمایت از پمپئو می‌رود. 

گفت‌وگوی پمپئو با العربیه در واقع نمایش‌دهنده «رویای بر باد رفته اعراب و صهیونیست‌ها» بعد از باخت ترامپ در انتخابات ۲۰۲۰ بود؛ رویایی که می‌گفت ادامه ریاست‌جمهوری ترامپ می‌تواند بسیاری از معادلات در منطقه بویژه مسائل موجود برای رژیم صهیونیستی و عربستان را به نفع این دو بازیگر منطقه‌ای بر هم بزند. آرزوی العربیه برای روی کار آمدن پمپئو به قدری شدید است که مجری این شبکه تلویزیونی نیز طاقت نمی‌آورد و به پمپئو می‌گوید دلش برای حضور پمپئو در عرصه سیاست آمریکا تنگ شده است! 

 

* کپی برابر اصل ترامپ؟

پمپئو نیز کاملا در همین راستا رفتار می‌کند و به گونه‌ای به سوالات سیاسی پاسخ می‌دهد که گویی شخص ترامپ مخاطب این مصاحبه است. او می‌گوید جلسات استماع کنگره تاثیری بر نظر مردم درباره چگونگی حادثه ۶ ژانویه و مقصران این حادثه ندارد و مردم از قبل «تصمیم خود را در این زمینه گرفته‌اند». او در ادامه ادعای دموکرات‌ها درباره اینکه حادثه ۶ ژانویه تلاش ترامپ برای کودتا علیه دموکراسی آمریکایی بود را نمی‌پذیرد اما باز هم به طرز هوشمندانه‌ای فاصله خود با ترامپ را حفظ می‌کند. او درباره مسائل منطقه نیز همان نظرات ترامپ را تکرار می‌کند و به عنوان مثال با شور و هیجان شدیدی مطرح می‌کند که بر خلاف گفته دموکرات‌ها، کمپین فشار حداکثری علیه ایران موفقیت‌آمیز بوده و تنها به زمان بیشتری برای تاثیرگذاری نیاز داشت! 

او بر همین مبنا، معتقد است رشد تولید ناخالص داخلی ایران در سال جاری به دلیل اینکه کمپین فشار حداکثری علیه کشورمان ادامه نیافت، از تمام کشورهای منطقه، آمریکا و اروپا بیشتر خواهد بود و مطرح می‌کند آژانس بین‌المللی انرژی اتمی باید فشار بیشتری بر ایران بیاورد تا تهران معامله بهتری را با غرب در زمینه فعالیت‌های هسته‌ای‌اش بپذیرد. 

صحبت او درباره اینکه تمام فعالیت‌های ترامپ علیه کشورمان منجر به جنگ در منطقه غرب آسیا نشد، دقیقا در همین راستاست؛ تبلیغ سیاستی که دموکرات‌ها می‌گویند شکست خورده و او معتقد است اگر دولت ترامپ ادامه می‌یافت و اعمال کردن آن سیاست‌ها ادامه پیدا می‌کرد، مطمئنا منجر به ایجاد توافقی جدید و بهتر بین دولت ترامپ و تهران می‌شد. صحبت‌های او در زمینه جنگ اما بخوبی نشان می‌دهد بیشتر از اینکه ایران یا کشورهای مقاومت از ایجاد جنگ جدید در منطقه نگران باشند، آمریکایی‌ها هستند که نگران در گرفتن جنگ با ایران هستند. اشاره او به تمام کارشناسانی است که درباره فشار زیاد بر ایران و در گرفتن جنگ بین ایران و آمریکا هشدار داده بودند؛ جنگی که ایران چندان احتمالی برای آن قائل نبود اما آمریکایی‌ها بشدت از آن هراسان بودند.