محمدامین علیدوست: شهید چمران الگوی یک مسؤول تراز انقلاب است. انسانی که وقتی درد دردمندان را میبیند گویی این خود اوست که با همه وجودش درد را ادراک میکند. کسی که خود را ساخته بود برای خدا و برای خلق. کسی که آیینه عبادت و خدمت بود، ۲ واژهای که خلاصه همه دستورات دین است. چمران همان ایدهآل انقلاب اسلامی است، انقلابی که کارخانه آدمسازی بود و باید کارخانه آدمسازی بماند تا برسد به آنچه که وعدههایش را داده است. زندگی چمران، الگوی خوبی است برای خودسازی انقلابی، برای همه کسانی که میخواهند در بستر کار انقلابی صعود روحی و تزکیه نفس کنند، استاد سیدمهدی شجاعی در باب چمران نکات ارزندهای گفته است که بازنشر آنها در اینجا خالی از لطف نیست.
«از جمله مسائل عجیب و غریبی که در ابعاد مختلف شخصیتی چمران به وضوح دیده میشد بحث حل کردن مساله خواب بود. بعضی از دوستان ایشان نقل میکنند خیلی وقتها پیش میآمد که به دلیل حجم بالای کار و مسؤولیتهایی که بر دوشش بود ۳ شبانهروز نمیخوابید و وقتی هم که میخواست پس از ۳ شبانهروز بیداری کمی استراحت کند 20 دقیقه بیشتر نمیخوابید؛ ضمن اینکه در آن مدت 20 دقیقه هم کاملا هوشیار بود که در اطرافش چه میگذرد.
مسأله دیگری که ایشان آن را برای خودش حل کرده بود خورد و خوراک بود که حتی در بعضی از یادداشتهای شخصیاش به گرسنگی کشیدنهای متوالیاش اشاره میکند. اینگونه تحمل در برابر گرسنگی و از پا در نیامدن و تعابیری از این قبیل که امیرالمومنین(ع) در صفات مومنین نیز اشاره میکند: «مومن همان درختی است که در بیابان و کویر و در مقابل کمترین رسیدگی رشد میکند»، یک چنین مختصاتی در ارتباط با شهید چمران کاملا حاکم بود.
گفتنیها درباره ایشان بسیار زیاد است اما بزرگترین خصوصیتی که این بنده کوچک در چمران بزرگ دریافتم تفقه در دین بود، یعنی شناخت کافی، درست، دقیق و همهجانبه دین و بعد شناختن وظیفه خود و تکلیفش در ارتباط با دین؛ اگر قرار باشد پررنگترین محور زندگی شهید چمران را ترسیم کنیم شاید به این محور برسیم که تمام سلوک و سیره و ابعاد زندگی چمران از بدو زمانی که خودش را شناخت مساله عمل صالح نبود بلکه مساله «احسنالعمل» بود، یعنی انجام بهترین انتخاب در هر شرایطی».