گروه بین‌الملل: در پی تشدید تنش‌های اتحادیه اروپایی و لیتوانی از یک سو و روسیه از سوی دیگر بر سر «کالنینگراد»، دیمیتری مدودف، معاون رئیس شورای امنیت فدراسیون روسیه گفت: در واکنش به ممنوعیت ترانزیت لیتوانی به کالنینگراد، مسکو می‌تواند اقدامات اقتصادی انجام دهد که باعث شود اکسیژن برای همسایه بالتیکش قطع شود. وی در مصاحبه‌ای گفت: با صراحت می‌گویم که محدودیت ترانزیت بخشی از همان جنگ نیابتی است که غرب علیه روسیه به راه انداخت. طبیعتا فدراسیون روسیه اقدامات تلافی‌جویانه انجام خواهد داد و این اقدامات بسیار سخت خواهد بود. به گفته وی، بخش قابل توجهی از اقدامات تلافی‌جویانه احتمالی ماهیت اقتصادی دارد و می‌تواند اکسیژن را برای همسایگان بالتیک که اقدامات خصمانه انجام داده‌اند قطع کند. در عین حال مدودف تاکید کرد که اتحادیه اروپایی حتی با درک مشکلات احتمالی، بر اقدامات اساسی مانند ممنوعیت ترانزیت پافشاری نکرد. اما لیتوانی در مقابل حامیان آمریکایی تعظیم کرد و یک بار دیگر نگرش روس‌هراسی احمقانه خود را نشان داد. به گفته مدودف، روسیه ممکن است اقدامات نامتقارن را اعمال کند که باعث تشدید درگیری‌ها خواهد شد. 

لیتوانی اوایل ژوئن امسال ممنوعیت ترانزیت کالا با قطار به و از منطقه کالنینگراد روسیه بین لیتوانی و لهستان را اعلام کرد که سایر مناطق روسیه نمی‌توانند از طریق لیتوانی به آن دسترسی پیدا کنند. به گزارش اسپوتنیک، روسیه پس از موافقت با عدم ایجاد مانع در حمل‌و‌نقل بین کالنینگراد و سایر مناطق روسیه، با خروج جمهوری لیتوانی از اتحاد جماهیر شوروی برای عضویت در اتحادیه اروپایی موافقت کرد. از سوی دیگر ماریس گولبیس، وزیر کشور سابق لتونی با اشاره به افزایش تنش‌ها بر سر کالنینگراد گفت: محدودیت ترانزیت به منطقه کالنینگراد نخستین گام اروپا و ناتو برای قطع ارتباط کالنینگراد با روسیه است. من فکر می‌کنم اروپا کاملا درک می‌کند که چه می‌کند. لیتوانیایی‌ها همه چیز را حتی بهتر می‌فهمیدند. من فکر می‌کنم یک سیگنال واضح به روس‌ها ارسال شده است: اگر خودنمایی کنید، کالنینگراد را خواهیم گرفت. 

 

* کالنینگراد و جنگ در شمال اروپا

برنامه‌ریزان نظامی ناتو مدت‌هاست نگران منطقه استراتژیک کالنینگراد روسیه هستند؛ بخش کوچکی از خاک روسیه با کمتر از نیم میلیون جمعیت که در بین لهستان و لیتوانی قرار دارد. این منطقه یکی از عناصر ثابت معماری امنیتی منطقه دریای بالتیک بوده است. در طول سال‌های منتهی به جنگ 2022 در اوکراین، اقدامات عمده روسیه برای ارتقای حضور نظامی خود در آنجا نگرانی‌هایی را برانگیخته است. نگرانی‌های غرب از کالنینگراد علاوه بر موقعیت ژئوپلیتیک آن معطوف به استقرار موشک‌های بالستیک اسکندر در این بخش از خاک روسیه است که ممکن است کلاهک‌های هسته‌ای حمل کنند، علاوه بر این پیشرفته‌ترین سامانه‌های دفاع هوایی اس-400 روسیه و سامانه‌های دفاع ساحلی باستیون در این منطقه مستقر شده‌اند.  در همین حال، نیروی زمینی با یگان‌های جدید از جمله تانک‌ها و توپخانه‌های بیشتر و بهتر تقویت شد و ناوگان بالتیک در غربی‌ترین شهر روسیه (بالتیسک در کالنینگراد)، هم ارتقا و هم کشتی‌های اضافی دریافت کرد. دلیل اصلی نگرانی ناتو به موقعیت آشکار ۲ کشور شمالی بالتیک مربوط می‌شود. همان‌طور که در تمرینات جنگی متعدد نشان داده شده است، برای مثال حمله روسیه به استونی می‌تواند سریع باشد و ناتو را با یک عمل انجام شده روبه‌رو کند، اتفاقی که احتمال وقوع جنگ در اسکاندیناوی را تا حد یقین پیش می‌برد. 

با توجه به اینکه نیروهای ناتو برای عبور از آن منطقه خسارات سنگینی را متحمل می‌شوند، کالنینگراد به عنوان قفل ترسناک روسیه در بالتیک عمل می‌کند. در اصطلاح نظامی، این یک مانع A2/AD (ضد دسترسی/ منع منطقه) است. با افزودن اینکه حمله روسیه به یک یا چند کشور بالتیک احتمالا با حمله روسیه برای تصرف جزیره سوئدی گوتلند که به لحاظ استراتژیک در مرکز دریای بالتیک قرار دارد، مرتبط است، به نظر می‌رسد که این امر اتفاقی کاملا مهیب برای اروپا باشد. البته در این بین توان دفاعی ناتو در اسکاندیناوی نیز موضوعی است که مورد ملاحظه ژنرال‌های روس است. با حضور نیروهای ناتو در زمین فنلاند، نیروهای روسیه به طور خطرناکی در معرض حملات موشکی و توپخانه‌ای قرار می‌گیرند. ضمن اینکه نیروهای هوایی سوئد و فنلاند تجربه کافی در عملیات مشترک دارند و سومین ظرفیت قابل توجه کشورهای اسکاندیناوی دربرابر حملات روسیه نیروی دریایی سوئد است. زیردریایی‌های پیشرفته سوئد این توان را دارند که در برابر نیروی دریایی روسیه مقابله کنند و مین‌گذاری تهاجمی در نزدیکی‌های سنت‌پترزبورگ از جمله پایگاه دریایی روسیه در کرونشتات را بر عهده بگیرند.

 

* چشم‌انداز پایان جنگ از منظر روسیه و اوکراین

دیمیتری پسکوف، سخنگوی رسمی کرملین دیروز اعلام کرد مقامات اوکراینی در صورتی که به سربازان خود دستور دهند سلاح‌های خود را زمین بگذارند و موافقت خود را با شروط اعلام شده روسیه در جریان مذاکرات قبلی اعلام کنند، ممکن است تا قبل از آغاز فصل زمستان بتوان وضعیت این کشور را حل‌و‌فصل کرد و به جنگ خاتمه داد. پسکوف این مساله را در تفسیر اظهارات ولادیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهوری اوکراین مبنی بر تمایل وی به حل‌و‌فصل اوضاع این کشور قبل از شروع فصل سرما که در نشست سران کشورهای عضو گروه 7 اعلام کرده بود، بیان کرد. سخنگوی کرملین همچنین تاکید کرد: عملیات ویژه برای حفاظت از غیرنظامیان دونباس طبق برنامه در نظر گرفته شده پیش رفته و نیروهای مسلح روسیه در حال دستیابی به اهداف خود هستند. از سوی دیگر «یولیا تیموشنکو» نخست‌وزیر سابق اوکراین با گذشت بیش از 4 ماه از آغاز جنگ روسیه علیه اوکراین، هیچ شانسی برای راه‌حل دیپلماتیک و صلح‌آمیز نمی‌بیند. وی در مصاحبه با ان‌تی‌‌وی آلمان گفت: پوتین می‌خواهد تمام اوکراین را نابود کند و تمام مردم اوکراین را بکشد. او گفت کشورش هرگز با راه‌حل پیشنهادی روسیه برای الحاق سرزمین‌های اشغالی و تقریبا انحلال ارتش اوکراین موافقت نخواهد کرد. وی تاکید کرد: تنها یک راه برای ما وجود دارد و آن پیروزی در میدان جنگ است. 

 

 

* سی‌ان‌ان: امید کمرنگ آمریکایی‌ها به بازپس‌گیری زمین

در همین حال خبرگزاری «سی‌‌ان‌ان» به نقل از منابع آمریکایی اعلام کرد: مقامات دولت بایدن در حال از دست دادن این باور هستند که اوکراین می‌تواند تمام سرزمین‌هایی را که در 4 ماه گذشته از جنگ از دست داده، پس بگیرد. مقام‌های آمریکایی به «سی‌ان‌ان» گفتند حتی با وجود برنامه‌ریزی برای ارسال تسلیحات سنگین‌تر و پیشرفته‌تر از سوی آمریکا و متحدانش، مقامات کاخ سفید در حال از دست دادن این باور هستند که اوکراین می‌تواند تمام سرزمین‌هایی را که به روسیه در 4 ماه گذشته از جنگ واگذار کرده، پس بگیرد. به گزارش این شبکه آمریکایی، مشاوران جو بایدن رایزنی‌های داخلی در این باره را که آیا رئیس‌جمهور اوکراین باید تعریف خود از پیروزی را تغییر و با احتمال کوچک شدن غیرقابل برگشت کشورش تطبیق دهد و چگونگی انجام آن، آغاز کرده‌اند. مقامات آمریکایی تاکید کردند این ارزیابی بدبینانه‌تر به این معنی نیست که ایالات‌متحده قصد دارد اوکراین را برای دادن هرگونه امتیاز ارضی رسمی به روسیه به منظور پایان دادن به جنگ تحت فشار قرار دهد. طبق این گزارش، همچنین این امید وجود دارد که نیروهای اوکراینی بتوانند بخش‌های قابل توجهی از خاک خود را در یک حمله متقابل احتمالی در اواخر سال جاری پس بگیرند. یکی از دستیاران کنگره که با مذاکرات آشنا بود به «سی‌ان‌ان» گفت اوکراین کوچک‌تر اجتناب‌ناپذیر نیست و توضیح داد: «اینکه اوکراین می‌تواند این سرزمین‌ها را پس بگیرد تا حد زیادی، اگر نه به طور کامل، بستگی به میزان حمایت ما از آنها دارد». وی افزود اوکراین رسما از ایالات متحده درخواست حداقل ۴۸ سامانه موشکی پرتاب چندگانه کرده اما تا به امروز تنها از پنتاگون قول 8 سامانه داده شده است. بر اساس این گزارش، با این حال، در چند هفته گذشته خوش‌بینی‌ها تغییر کرده، زیرا اوکراین برای دفع پیشروی‌های روسیه در دونباس تلاش کرده و متحمل تلفات سرسام‌آور نیرو شده است که به ۱۰۰ نظامی در روز می‌رسد. نیروهای اوکراینی همچنین تجهیزات و مهمات خود را سریع‌تر از آنچه غرب می‌تواند فراهم کند و آنها را برای سیستم‌های تسلیحاتی جدید و استاندارد ناتو آموزش دهد، از بین می‌برند.

***