رجب طیب اردوغان طی اظهاراتی متناقض درباره حمله ارتش ترکیه به خاک سوریه، بار دیگر موقعیت متزلزل خود را عیان کرد. ظاهرا رئیسجمهور ترکیه در بازگشت از اجلاس سران ناتو در مادرید، در گفتوگوی رودررو با تیم رسانهای که همراهیاش میکردهاند، ابهاماتی را درباره اجرایی شدن عملیات نظامی وعده شده در شمال سوریه شامل شهرهای تل رفعت و منبج مطرح کرده است. این در حالی است که او چند هفتهای است با صراحت درباره حتمی بودن انجام چهارمین دور لشکرکشیهای کشورش به شمال سوریه - که این بار شامل مناطقی از شمال عراق هم میشود- از زمان نخستین مداخله مستقیم ارتش ترکیه در خاک همسایه جنوبی، سخن گفته است.
به گزارش میدلایستآی، برخی خبرنگاران ترک که در سفر مادرید همراه اردوغان بودهاند، چنین از او نقل قول کردهاند: «نیازی به عجله نیست. ما نیازی به این کار نداریم. همین حالا در منطقه کار میکنیم. همانطور که میدانید، ما همین حالا عملیاتهایی در دست اقدام در شمال عراق و شمال سوریه داریم. وقتی زمانش برسد، عملیات (لشکرکشی) را انجام میدهیم».
این در حالی است که شبکه روسیا الیوم (بخش عربی آرتی) روایت متفاوتی از صحبتهای اردوغان در جمع خبرنگاران داشته است. بر این اساس، رئیسجمهور ترکیه گفته است: «من درباره این موضوع میخواهم بگویم ما میتوانیم این کار [عملیات نظامی در سوریه] را در شب و به صورت ناگهانی انجام دهیم؛ نگرانی نیست و نیازی به سرعت و عجله هم وجود ندارد. ما در حال حاضر در این باره کار میکنیم و همانطور که میدانید از یک سو عملیاتی نظامی را در شمال عراق آغاز کردیم و از سوی دیگر، در عفرین شمال سوریه نیز دست به عملیات میزنیم. گاهی [در توقف عملیاتها] کمی صبر و حوصله نشان میدهیم اما امیدوارم بتوانیم در زمان مناسب این عملیاتها را به قویترین شکل انجام دهیم».
نقل قول دقیق هر چه باشد، یک چیز مسلم است و آن کاسته شدن از عطش او برای راه انداختن یک عملیات نظامی عمدتا تبلیغاتی و فاقد دلایل راهبردی در خاک همسایههای جنوبی است. اجماع بیسابقه رهبران احزاب مخالف خارج از کابینه عدالت و توسعه در مجلس ملی ترکیه برای ایجاد ائتلاف ضداردوغان در انتخابات ریاستجمهوری پیش رو، چراغ هشدار در داخل را برای او روشن کرده است، بویژه که آخرین نظرسنجیها حکایت از سقوط بیسابقه مقبولیت اجتماعی او به زیر 30 درصد جمعیت ترکیه دارد. منابع غربی معتقدند در چنین شرایط بغرنجی ملاقات حضوری اردوغان با رئیسجمهور آمریکا در اجلاس ناتو در مادرید و همچنین تماس تلفنی با جو بایدن طی روزهای اخیر، باعث شده که او به خواسته چند ماههاش برسد و خود را در حاشیه امنیت بیشتری ببیند. تسلیم شدن او در مقابل درخواست سوئد و فنلاند برای عضویت در ناتو نیز خود دلیلی دیگر بر وابستگی هر چه بیشتر او به محور غربی است؛ همانهایی که سال 2014 با کودتای نافرجام تموز قصد خلع او از قدرت را داشتند. با توجه به متزلزل شدن روزافزون موقعیت داخلی دولت و حزب حاکم عدالت و توسعه بر اثر بحران اقتصادی ناشی از سقوط لیر و تورم تاریخی در ترکیه، واشنگتن، ناتو، رژیم صهیونیستی و شیوخ عرب به آخرین دستاویزهای سلطان پرزیدنت آنکارا برای حفظ قدرت تبدیل شدهاند. در همین راستا او طی ماههای اخیر، در نهایت مذلت میزبان رئیس رژیم صهیونیستی و بنسلمان، ولیعهد جنایتکار سعودی در کاخ آک سارای بوده است. تحلیلگران مسائل ترکیه، مهمترین انگیزه اردوغان از تدارک برای چهارمین دور حملات نظامی به همسایه جنوبی را نیز در رابطه با انحراف افکار عمومی داخلی ارزیابی میکنند. اگرچه آنکارا مدعی است عملیات جدید پاسخی به افزایش تهدیدات گروه تروریستی «پکک» بویژه حضور پررنگ نیروهای مسلح کرد در شمال عراق است و اینکه تصمیم دارد هدفگذاری پیشین یعنی ایجاد نوار حائل به عرض ۳۰ کیلومتری شمال سوریه و ایجاد منطقهای مشابه در شمال عراق را محقق کند، با این حال اردوغان در لابهلای اظهاراتش گاف داده و مدعی شده است آنکارا با این عملیات، وارد مرحله جدیدی خواهد شد! ایمن سوسان، معاون وزیر خارجه سوریه در واکنش به چنین اظهاراتی تاکید دارد که رئیسجمهور ترکیه در پی صدور مشکلات سیاسی و اجتماعی کشور خود است.
او به خبرگزاری اسپوتنیک گفته است اردوغان تلاش میکند از رهگذر عملیاتی که قصد دارد در شمال سوریه آغاز کند، ابتدا و پیش از هر چیز، نابودی قاطع محبوبیت خود در داخل ترکیه را متوقف کند. این مقام سوری با بیان اینکه مرزها در حقوق بینالملل، مسؤولیت مشترک کشورهای همسایه است، تأکید کرد که تضمین امنیت مرزها با همکاری صورت میگیرد، نه تجاوز. محمدحسین بحرالعلوم، نماینده عراق در سازمان ملل نیز ۲ ماه پیش شکایت رسمی بغداد علیه ترکیه را به شورای امنیت سازمان ملل ارائه داد و خواستار خروج تمام نیروهای ترکیهای از خاک کشورش شد.