«کارلووی واری» در جمهوری چک با مرزهای روسیه و اوکراین خیلی فاصله دارد اما به واسطه جشنواره فیلم در آن، عملا محل صفآرایی در کشور روسیه و اوکراین شده است.
به گزارش «وطنامروز»، پنجاهوششمین دوره جشنواره فیلم «کارلووی واری» امسال در حالی برگزار میشود که شاهد حضور فیلمهایی از اوکراین و روسیه در آن هستیم؛ ۲ کشوری که در نبرد نظامی با یکدیگر به سر میبرند.
جشنوارههای مهم فیلم در دنیا معمولا به رویدادهای اصلی در حوزه سیاست جهانی توجه دارند. برای نمونه زمانی فیلمهایی با موضوع برخی کشورهای آفریقایی از جمله سومالی در این جشنوارهها جایگاه جدی پیدا کرده بود. چند سال پیش هم با سیل پیادهروی مهاجران به سمت اروپای غربی و همچنین با وقوع برخی جنگها در سالهای اخیر، فیلمهای مربوط به مسلمانان پناهجو که عمدتا هم توسط فیلمسازان غربی ساخته یا تهیه شده بودند، مورد توجه قرار گرفت. این روزها نیز با وقوع جنگ بین روسیه و اوکراین، جشنوارههای فیلم که پس از همهگیری ویروس کرونا و بعد از ۲ سال رفتهرفته به شرایط عادی برگزاری برمیگردند، به این موضوع توجه ویژه دارند.
با توجه به اینکه هنوز مدت زمان زیادی از وقوع این جنگ نگذشته، طبعا فیلمی با این موضوع هم هنوز ساخته نشده که در جشنوارهها نمایش داده شود. به همین دلیل، توجه به این موضوع در جشنوارهها بیشتر به جنجال و جدال بر سر حضور فیلمها و فیلمسازان روسی معطوف بوده که عمدتا هم مانند صحنههای ورزشی، به حذف هنرمندان روس و توجه بیشتر و کثرتگرا نسبت به فیلمهای اوکراینی منجر شده است.
مسؤولان جشنواره «کارلووی واری» اما با یک هوشمندی، در عین حال که میزبان حضور چند فیلم اوکراینی یا با مشارکت اوکراینیها در پنجاهوششمین دوره این جشنواره هستند، با انتخاب و اصرار بر حضور یک فیلم روسی، تنور این بحث را در جشنواره خود داغ کردهاند.
در چند روز گذشته اوکراینیها خواهان حذف این فیلم از جدول برنامههای جشنواره فیلم کارلووی واری ۲۰۲۲ شدند و فیلمسازان اوکراینی حاضر در این جشنواره نیز در نامه سرگشادهای به مسؤولان جشنواره، بر این خواسته اصرار ورزیدند. با این حال روز گذشته، رئیس، مدیر اجرایی و مدیر هنری جشنواره، با انتشار بیانیه مشترکی، ضمن ارائه توضیح مبنی بر توجه خود و دولت متبوعشان به شرایط اوکراینیها که حاوی حمایت از آنها بوده است، تصریح کردند اصلا قبول ندارند که نمایش فیلم روسی در جشنواره فیلم کارلووی واری، حمایت از سیاستهای دولت روسیه محسوب شود؛ مخصوصا که این فیلم نیز نگاهی منتقدانه و آزاداندیشانه دارد.
همه این شرایط در کنار توجه جدی رسانهها به این موضوع باعث شده این فیلمهای اوکراینی و بویژه فیلم روسی یادشده نمایشهای خود را با سالنهای مملو از تماشاگر سپری کنند. از جمله، در روز پنجم جشنواره نیز علاوه بر نمایش فیلمهای «باچنیا متلیکا» (محصول مشترک اوکراین، جمهوری چک، کرواسی و سوید)، «کلوندایم» (محصول مشترک اوکراین و ترکیه) و «پامفیر» (محصول مشترک اوکراین، فرانسه، لهستان و شیلی)، تنها فیلم روسی حاضر در جشنواره (فرار کاپیتان وولکونوگوف) هم به نمایش درآمد. در این فیلم روسی، داستان با شکلی استعاری، به نقد و مقاومت در برابر انسانهای مستبد و ساختارهای تمامیتخواه میپردازد.
در فیلم «پامفیر» نیز که داستان آن در روستایی در مرز اوکراین با رومانی میگذرد، تاثیر منفی فساد حاکم بر ساختار مافیاپرور و پلیس فاسد اوکراین بر زندگی مردم این کشور به تصویر کشیده شده است. به نوعی میتوان گفت در عین جنجال یادشده، فیلمهای فیلمسازان ۲ کشور درگیر جنگ، به نوعی نقد سیاستهای حاکم بر کشورهای خودشان است.
پنجاهوششمین جشنواره فیلم «کارلووی واری» در حالی برگزار میشود که ۴ فیلم از فیلمسازان ایرانی نیز در بخشهای مختلف آن حضور دارند.