این روزها مصادف با بیست و هفتمین سالگرد نسلکشی در سربرنیتسا، یکی از طولانیترین پیادهرویهای دنیا به یاد شهدای واقعه سربرنیتسا در بوسنی و هرزگوین در حال برگزاری است. سال 1991 میلادی یوگسلاوی تجزیه شد و کشورهای اقماری از دل این کشور متولد شدند که بوسنی یکی از این کشورها بود. روز اول مارس ۱۹۹۲ رفراندوم استقلال برگزار شد. ششم آوریل همان سال ارتش یوگسلاوی سابق (قدرت چهارم نظامی جهان) برای جلوگیری از این استقلال روانه سارایوو، پایتخت بوسنی و هرزگوین شد و طولانیترین محاصره پایتخت یک کشور در تاریخ جنگهای کلاسیک جهان به مدت ۱۴۲۵ روز رقم خورد؛ این محاصره منجر به کشته شدن ۱۱ هزار و ۵۴۱ نفر شد که ۱۶۰۱ نفر از آنها زنان و کودکان بودند. سربرنیتسا یکی از شهرهای شرق بوسنی و هرزگوین است که در ماههای پایانی جنگ، سازمان ملل آن را برای حفاظت مردم غیرنظامی از دست جنایتکاران، منطقه امن اعلام کرده بود. گروههای مسلح صرب افراطی در حالی که شهر سربرنیتسا مملو از غیرنظامیانی بود که در آنجا پناه گرفته بودند، ابتدا شهر را محاصره کردند و بعد از ۵ روز گلولهباران شدید، وارد شهر شدند. کلاهآبیهای هلندی زیر نظر سازمان ملل که مسؤولیت حفاظت از اردوگاه پناهندگان را بر عهده داشتند، کمپ را ترک کردند و مردم بیدفاع را به صربها تحویل دادند. همزمان صربهای افراطی مردان و پسران مسلمان بین ۱۲ تا ۷۷ سال را به بهانه بازجویی، از بقیه افراد جدا کردند و زنان و کودکان را با کامیون از منطقه دور کردند اما مردانی که همچنان در انتظار بازجویی بودند، با قتلعامی وسیع روبهرو شدند.
با سقوط سربرنیتسا و بدعهدی نیروهای حافظ صلح سازمان ملل، بیش از 15 هزار نفر از شهر متواری شدند و پای پیاده و از داخل جنگل و کوهستان راهی شهر توزلا شدند؛ به این مسیر که پناهجویان مسلمان بعد از سقوط سربرنیتسا به امید آزادی در آن گام نهادند ولی بسیاری از آنها هرگز به مقصد نرسیدند، اصطلاحا «جاده مرگ» گفته میشود.
در تمام طول این مسیر چتنیکها (شبهنظامیانی با مرام ملیگرایی صربی) در کمین مسلمانان بودند و کمتر کسی از جاده مرگ جان سالم به در برد و عموما در داخل جنگل به قتل رسیدند و در گورهای دستهجمعی دفن شدند. صربها برای اینکه آثار جنایت خود را مخفی کنند، چندین بار اجساد را با لودر از گورهای جمعی خارج کردند و در جاهای دیگر دفن کردند؛ اجساد زیادی از این نسلکشی وجود دارد که هر بخش از آن در گوری با فاصله زیاد از هم پیدا شده است. راهپیمایی «مارش میرا» (راهپیمایی صلح) که از سال ۲۰۰۵ به طور رسمی آغاز شد؛ حرکت در جهت خلاف مسیری است که قربانیان در جولای ۱۹۹۵ آن را پیمودند. در واقع، پایان «مارش میرا» ابتدای «جاده مرگ» است. این بار مردم به سوی سربرنیتسا میروند و هر ساله جمعیت بیشتری در مراسم «مارش میرا»، جاده مرگ را به سوی سربرنیتسا طی میکنند.