جو بایدن در یادداشت خود در واشنگتنپست چه تصویری از راهبرد آمریکا درباره ادامه روند مذاکرات هستهای با ایران به نمایش گذاشت؟
گروه سیاسی: یادداشت اخیر جو بایدن در واشنگتنپست درباره اهداف سفر خود به منطقه، تصویر مبهمی از نقشه راه آمریکا درباره برجام ارائه کرد که حداقل نتیجهای که میتوان از آن گرفت این است که بنبست فعلی و خودساخته واشنگتن در روند بازگشت به برجام همچنان ادامه خواهد یافت.
به گزارش «وطنامروز»، خطوطی که بایدن از سیاستهای برجامی خود در این روزنامه آمریکایی رونمایی کرده، بیانگر این نکته است که دولت آمریکا بهرغم نیاز مبرمی که به احیای برجام احساس میکند و البته به انتقاد از رویکرد ترامپ در خروج از توافق هستهای میپردازد، در عمل اما میخواهد کاملا از سیاستهای سلف پیشین خود پیروی کند.
بایدن در ابتدای یادداشت خود در «واشنگتنپست» آورده است: هفته آینده، من به خاورمیانه سفر خواهم کرد تا فصل جدید و امیدوارکنندهتری از تعامل آمریکا را در آنجا آغاز کنم. این سفر در زمانی حیاتی برای منطقه انجام میشود و منافع مهم آمریکا را پیش خواهد برد. رئیسجمهور آمریکا نوشت: «پس از اینکه سلف من (ترامپ) از توافق هستهای که داشت کار میکرد عدول کرد، ایران قانونی را تصویب کرد که گسترش سریع برنامه هستهای خود را الزامی میکرد. سپس زمانی که دولتش (ترامپ) در شورای امنیت سازمان ملل به دنبال محکوم کردن ایران به دلیل این اقدام بود، ایالاتمتحده خود را منزوی و تنها دید». راهبرد رئیسجمهور دموکرات آمریکا درباره رویکرد دولتش درباره ادامه گفتوگوهای هستهای اینگونه نمایانده شده که به تشدید فشار بر ایران تا جایی ادامه دهد که ایران به پذیرش برجام مدنظر آمریکا تن در دهد. بازگشت بایدن به برجام 2015 خلاف وعده انتخاباتی وی مبنی بر توافق گستردهتر و طولانیتر با ایران خواهد بود. از طرف دیگر خیلی از بندهای غروب این توافق از ۳-۲ سال دیگر فعال خواهد شد، بنابراین بازگشت دولت بایدن به توافقی با چنین مختصاتی حتی مورد حمایت دموکراتهای آمریکایی هم نخواهد بود، بنابراین راهبرد ترکیبی بایدن حل همزمان مساله هستهای و منطقهای توأمان با هم بوده است، به این گونه که تلاش میکند با فشار بر کشورمان بندی در توافق به عنوان تضمین مذاکرات آتی درباره منطقه و برنامه موشکی ایران اضافه کند.
رئیسجمهور آمریکا در یادداشت خود درباره ادامه «فشار اقتصادی و دیپلماتیک» هشدار داده و مینویسد: «در رابطه با ایران، ما با متحدان و شرکای خود در اروپا و سراسر جهان متحد شدیم تا انزوای خود را از بین ببریم. اکنون این ایران است که منزوی شده است تا زمانی که به توافق هستهای بازگردد. ماه گذشته، بیش از ۳۰ کشور به ما پیوستند تا عدم همکاری ایران با آژانس بینالمللی انرژی اتمی درباره فعالیتهای هستهای گذشتهاش را محکوم کنند. دولت من به افزایش فشار دیپلماتیک و اقتصادی ادامه خواهد داد تا زمانی که ایران آماده بازگشت به پایبندی به توافق هستهای ۲۰۱۵ (برجام) باشد، همانطور که من همچنان آماده انجام این کار هستم». البته درباره کارایی سیاست فشار بر ایران و همچنین تمام شدن بسته تحریمی و اهرم فشار واشنگتن علیه تهران در مقطع کنونی ابهامات فراوانی در سطح جهانی و حتی داخل آمریکا مطرح شده است. به عنوان نمونه «دنیس راس» که در دولتهای مختلف آمریکا سمتهای مختلفی در مسائل مرتبط با امنیت ملی و سیاست خارجی داشته است، طی چندین یادداشت تصریح کرده هیچ گزینهای برای واشنگتن در تقابل با تهران باقی نمانده و آمریکا باید ایران را با برگزاری چند مانور نظامی و تهدید لفظی بترساند و همچنین سیاست افزایش بازدارندگی در برابر ایران را دنبال کند. همین نگرش تقریبا این روزها در سرزمینهای اشغالی و نهادهای امنیتی اسرائیل هم رسوخ کرده است؛ دیدگاهی که میگوید راهی جز پذیرش ایران هستهای و اعمال محدودیت بر ایران با احیای برجام و همزمان افزایش بازدارندگی هستهای و منطقهای در برابر تهران وجود ندارد.
* هاآرتص: اسرائیل با ایران هستهای آشتی کند
در همین راستا نشریه صهیونیستی هاآرتص در گزارشی تحلیلی نوشت: بدون نظارت مورد نیاز توافق هستهای قدرتهای جهانی با ایران، ما هیچ راهی نداریم که بدانیم آیا غنیسازی اورانیوم ایران به سطح 60 درصد، همانطور که تهران ادعا میکند، یا شاید 90 درصد، به سطح مورد نیاز برای سلاح هستهای رسیده است یا خیر. میتوان فرض کرد که هر بازگشتی از سوی ایران به توافق و طبق مفاد آن غنیسازی از سطح 60 درصد تجاوز نخواهد کرد، زیرا ایران باید تمام اورانیوم غنیشده را به خارج بفرستد. مخالفان توافق باید در نظر داشته باشند که بدون توافق، غنیسازی ایران به سطح مورد نیاز برای بمب اتم خواهد رسید. هاآرتص در ادامه مینویسد: «بنابراین این ادعا که بازگشت به توافق ایده خوبی نیست و بهتر است نیروهای نظامی اسرائیل با کمک تحریمها مشکل را حل کنند، حداقل از چند هفته پیش کارایی خود را از دست داده است». این رسانه صهیونیستی میافزاید: «همین که اسرائیل به تأسیسات غنیسازی ایران حمله نکرده است، ثابت میکند که به تنهایی ابزار لازم برای انجام این کار را ندارد. این موارد نشان میدهد اسرائیل ضمن مخالفت با توافق هستهای خود را با تبدیل شدن ایران به یک قدرت هستهای آشتی داده است؛ اسرائیل باید تصمیم بگیرد که کدام یک از این ۲ مسیر را باید به بهای نادیده گرفتن دیگری متوقف کند، یا حداقل آن را مختل کند». اگر توافق هستهای جدید امضا نشود، ایران قطعا به یک قدرت هستهای تبدیل خواهد شد، زیرا اسرائیل ابزاری برای متوقف کردن آن ندارد، به همین دلیل است که اطلاعات نظامی اسرائیل از این توافق حمایت میکند تا به اسرائیل اجازه دهد در ارزیابیهای خود در هماهنگی با ایالاتمتحده در آمادگی برای وضعیت جدید باشد.