گروه اقتصادی: ۴ ماه پس از آغاز جنگ اوکراین، تورم در غرب به بیشترین میزان خود در ۲ دهه اخیر رسیده است؛ تورمی که بنا به اظهارات رئیس بانک مرکزی اروپا کاهش آن در کوتاه‌مدت بعید به نظر می‌رسد. 

با شروع جنگ اوکراین، تورم در اروپا و آمریکا به بالاترین حد در چند دهه گذشته رسیده به طوری که بر اساس آمارها، تورم آمریکا در ماه ژوئن به عدد 9.1 درصد رسیده است. 

افزایش نرخ تورم، زندگی روزمره مردم ایالات‌ متحده آمریکا را دشوارتر کرده است. نرخ تورم در این کشور پس از روی کار آمدن بایدن به ‌طور پیوسته افزایش داشته و به بالاترین حد خود از سال ۱۹۸۱ رسیده است. قیمت سوخت در آمریکا تنها در ماه مه بیش از ۱۷درصد بالا رفت. هزینه‌های سوخت نسبت به یک سال قبل بیش از 2 برابر شده است. قیمت مواد غذایی نیز نسبت به سال گذشته به‌طور متوسط ۱۰درصد افزایش یافت. 

هر چند بایدن در تلاش است تورم افسارگسیخته را تماماً به جنگ اوکراین ارتباط دهد اما «جروم پاول» در جلسه با قانون‌گذاران آمریکایی در پاسخ به سناتور «بیل هاگرتی» درباره دلایل تورم گفت: جنگ اوکراین محرک اصلی تورم نیست و قبل از آن هم تورم بالا بود. 

در اتحادیه اروپایی اما اوضاع بهتر از آمریکا نیست. آمارها نشان می‌دهد تورم سالانه در این اتحادیه به 8.6 درصد رسیده که نسبت به ماه گذشته نیم درصد افزایش یافته است. در بین کشورهای حوزه یورو، استونی با تورم حدود ۲۲ درصد رکورددار است. 

اختلاف نرخ تورم بین اعضای بلوک ارزی اروپا نیز به رقم بی‌سابقه 16.2 درصد رسیده است که نسبت به ماه قبل این اختلاف ۲ درصد افزایش یافته است. فرانسه و مالت با تورم 5.8 درصد دارای کمترین تورم منطقه یورو هستند (منطقه یورو شامل ۱۹ کشور بلژیک، آلمان، استونی، ایرلند، یونان، اسپانیا، فرانسه، ایتالیا، قبرس، لتونی، لیتوانی، لوکزامبورگ، مالت، هلند، اتریش، پرتغال، اسلوونی، اسلواکی و فنلاند است). 

 

* کاهش تورم در کوتاه‌مدت بعید است

هفته گذشته روسای بانک‌های مرکزی آمریکا، انگلیس و اتحادیه اروپایی نشستی برای بررسی مساله تورم برگزار کردند. کریستین لاگارد، رئیس بانک مرکزی اروپا در این نشست ضمن بیان اینکه انتظارات تورمی در حوزه یورو بیشتر از قبل است، رسیدن به اعداد پایین تورمی در کوتاه‌مدت را بعید دانست. وی افزود: بانک مرکزی اروپا در اشتباه کردن درباره تورم تنها نبود!

جروم پاول، رئیس بانک مرکزی آمریکا نیز جنگ اوکراین را مانعی برای بازگشت به دوران قبل از پاندمی کرونا دانست و افزود امیدوار است با افزایش نرخ بهره در آینده تورم را کنترل کند، هر چند این بازگشت چالش‌برانگیز و کند خواهد بود. 

آندرو بیلی، رئیس بانک مرکزی انگلیس نیز در تشریح شرایط تورمی بغرنج کشورش 2 عامل جنگ و انرژی را مهم‌ترین چالش‌های پیش روی اقتصاد کشورش برشمرد و خواستار هم‌افزایی بیشتر متحدان اروپایی برای پایان وضع موجود شد. 

 

* تورم 2رقمی در بیش از یک‌سوم اتحادیه اروپایی

افزایش هزینه‌های انرژی بیشترین تأثیر را بر کشورهای نزدیک به مرزهای روسیه داشته است. به ‌عنوان مثال، تورم در استونی، که قبلا خود را از گاز روسیه کنار گذاشته بود اما اکنون در معرض نوسانات بازار در قیمت انرژی است، به نرخ چشمگیر سالانه 21.9 درصد افزایش یافته است که تقریبا ۲ برابر ۱۱ درصد ثبت ‌شده در ژانویه است. آمارها نشان می‌دهد تورم دورقمی اکنون به بیش از یک‌سوم اتحادیه اروپایی سرایت کرده و با ادامه این شرایط احتمال گسترش بیشتر آن نیز وجود دارد.  بنا بر این گزارش، هفته گذشته شاخص قیمت گاز طبیعی اروپا همزمان با گسترش اعتصاب کارگران صنعت گاز نروژ، به بالاترین حد خود در ۴ ماه اخیر رسید. قیمت قراردادهای گازی TTF هلند برای ماه آگوست به 166.6 یورو در مگاوات ساعت رسید.

 

*  نفت 400 دلاری؟!  

معاون شورای امنیت ملی روسیه گفت: در صورت اجرایی‌شدن پیشنهاد ژاپن برای تعیین سقف قیمت جهت خرید نفت روسیه، قیمت‌ها می‌تواند به ۳۰۰ تا ۴۰۰ دلار در هر بشکه برسد. «دیمیتری مدودوف» در واکنش به پیشنهاد ژاپن برای ایجاد محدودیت قیمت در خرید نفت از مسکو خاطرنشان کرد: ژاپن دیگر نمی‌تواند از روسیه گاز یا نفت بخرد یا در پروژه کارخانه «ال‌ان‌جی ساخالین-۲» در روسیه مشارکت کند.

 وی تصریح کرد: پیشنهاد ژاپن برای خرید نفت از روسیه به نصف قیمت فعلی، به کاهش عرضه منجر می‌شود و در نتیجه قیمت‌ها می‌تواند به ۳۰۰ تا ۴۰۰ دلار در هر بشکه برسد. رهبران گروه ۷ هفته گذشته توافق کردند امکان‌سنجی اعمال محدودیت‌های موقت روی قیمت واردات سوخت‌های فسیلی روسیه- از جمله نفت- را بررسی کنند. پیش‌تر «دیمیتری پسکوف» سخنگوی کرملین در واکنش به اظهارنظر نخست‌وزیر ژاپن درباره تعیین سقف قیمت برای نفت روسیه گفته بود: اظهارات «فومیو کیشیدا» درباره احتمال کاهش قیمت نفت مسکو به این معنا نیست که سایر کشورها می‌توانند از این معیار پیروی کنند. نخست‌وزیر ژاپن گفته بود: بر اساس سیاست‌های پیشنهادی گروه 7، مسکو مجبور خواهد شد نفت خود را به نصف قیمت کنونی بفروشد. وی گفت: سازوکاری طراحی شده که تضمین کند امکان خرید نفت روسیه با قیمت بالا وجود نداشته باشد. در نشست گروه 7، این موضوع نخستین‌بار از سوی آمریکا مطرح شد که برای نفت روسیه سقف قیمت تعیین شود. محدود کردن قیمت نفت روسیه بخشی از تحریم‌های غرب علیه مسکو به خاطر عملیات ویژه در اوکراین است.