گروه سیاسی: مواضع جدید و غیرحرفه‌ای مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره برنامه هسته‌ای ایران با گذشت چند روز واکنش مقامات ایرانی را در پی داشته است. 

به گزارش «وطن‌امروز»، «رافائل گروسی» که از زمان تکیه‌اش به منصب مدیرکلی آژانس اصرار فراوانی در نمایش رفتارهایی خارج از ضوابط و رویه و دستورکارهای این سازمان بین‌المللی از خود نشان داده است بتازگی در مصاحبه با نشریه اسپانیایی «اِل پایس» درباره ایران گفته است: «امروز برنامه هسته‌ای را شاهدیم که به شکل عظیمی گسترش یافته و بسیار فراتر از توافق سال ۲۰۱۵ رفته است و رشد آن فقط کمی نیست، بلکه کیفی هم هست و سطح غنی‌سازی را نیز شامل می‌شود». گروسی همچنین اظهار کرده: «این وضعیت بر این دلالت ندارد که ایران در حال ساخت سلاح هسته‌ای است اما هیچ کشوری که برنامه هسته‌ای غیرنظامی دارد، غنی‌سازی را در حد ۶۰ درصد انجام نمی‌دهد. بنابراین در وضعیت پیچیده‌ای قرار داریم، زیرا ایران نه‌تنها به سرعت و قاطعانه در حال توسعه برنامه هسته‌ای است، بلکه به‌ طور همز‌مان نظارت آژانس در تمام این حوزه‌ها را کاهش داده و به نظر من این اتفاق موجب شرایطی حساس شده است. مسائل دیگری نیز درباره برنامه هسته‌ای ایران وجود دارد که شفاف‌سازی نشده‌اند». 

مواضع گاه و بی‌گاه و البته غیرفنی و سیاسی گروسی در شرایطی بیان می‌شود که وی آژانس را به کلی در اختیار اهداف مغرضانه ایالات متحده قرار داده است و قطعنامه اخیر شورای حکام آژانس علیه ایران و سفر بی‌سابقه و غیرحرفه‌ای گروسی به سرزمین‌های اشغالی گویای این مطلب است، این در حالی است که صدور این قطعنامه نقض همه توافقاتی محسوب می‌شود که مدیرکل آژانس با استفاده از حسن نیت کشورمان به دست آورد. ایران در پاسخ به قطعنامه شورای حکام البته دسترسی آژانس به همه دوربین‌های فراپادمانی را قطع کرد و افزون بر آن پس از درخواست گروسی برای سفر به تهران پس از این اقدام متقابل کشورمان، از سوی مقامات ایرانی اعلام شد مدیرکل آژانس می‌تواند فقط به عنوان یک توریست به تهران سفر کند، بنابراین به نظر می‌رسد یکی از دلایل مصاحبه اخیر این دیپلمات آرژانتینی ناشی از عدم پذیرش وی در تهران و تحقیر او باشد. 

 

* پاسخ اسلامی به گروسی

در عین حال رئیس سازمان انرژی اتمی در واکنش به اظهارات اخیر مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مبنی بر اینکه «کشوری که اهداف نظامی ندارد، غنی‌سازی ۶۰ درصد نمی‌کند»، اظهار کرد: در غنی‌سازی ۶۰ درصد اهداف جمهوری اسلامی ایران مکتوب است و ما با نظارت خود آژانس غنی‌سازی ۶۰درصد را آغاز کردیم. محمد اسلامی در گفت‌وگو با ایسنا با تاکید بر اینکه برای پیشبرد اهداف و برنامه‌های‌مان مطابق پادمان عمل می‌کنیم، خاطرنشان کرد: در گذشته همه این رآکتورها حتی رآکتورهای تحقیقاتی غنی‌سازی ۹۰ درصد داشتند؛ اگر آنها باطل بوده، بقیه‌اش هم باطل است. 

رئیس سازمان انرژی اتمی در حاشیه بازدید از نمایشگاه هم‌افزایی مدیریت ایران در پاسخ به این پرسش که آیا مذاکرات پادمانی ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همچنان در جریان است؟ گفت: مذاکرات پادمانی نداریم بلکه موارد اتهامی مطرح است که آژانس باید خودش این موارد را بپذیرد و کنار بگذارد. 

اسلامی همچنین گفت: «اساس پذیرش برجام از سوی جمهوری اسلامی ایران این بوده است که اعتمادسازی کند. ایران را پذیرفته است فعالیت‌های غنی‌سازی اورانیوم را محدود کند و ظرفیت و سرعت حرکت خود را کاهش دهد تا این اعتمادسازی به‌ وجود آید اما غربی‌ها به این محدودیت‌ها پایبند نبودند. جمهوری اسلامی ایران محدودیت‌های تشدیدشده را برای رفع این اتهام پذیرفته است». وی تأکید کرد: دوربین‌های برجامی در مراکز هسته‌ای ایران برای رفع این اتهامات نصب شد؛ اگر قرار است این اتهامات پابرجا بماند دلیلی ندارد که دوربین‌های برجامی (فراپادمانی) روشن بماند! این دوربین‌ها را آژانس بین‌المللی انرژی اتمی پلمب کرده است و در تأسیسات نگهداری می‌شوند. 

رئیس سازمان انرژی اتمی بیان کرد: در این بین لفاظی‌هایی هم صورت می‌گیرد، جمهوری اسلامی ایران هیچ‌گاه در فعالیت‌های هسته‌ای پنهان‌کاری نداشته است، ضمن اینکه در غنی‌سازی اورانیوم نیز بدون اطلاع آژانس کاری انجام نشده است. اسلامی تأکید کرد: همه زیرساخت‌های صنایع اتمی ایران با هماهنگی آژانس و تحت نظارت این سازمان بوده است. کسی تصور اشتباه نکند، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همین الان بر اساس ضوابط پادمانی در همه مراکز اتمی ایران مستقر است. وی تصریح کرد: دوربین‌های فراپادمانی یا به ‌اصطلاح برجامی به توافقنامه برجام ربط دارد، اگر غربی‌ها به این توافقنامه برگشتند و وقتی اطمینان حاصل کردیم شیطنتی انجام نمی‌دهند برای این دوربین‌ها تصمیم‌گیری می‌کنیم. رئیس سازمان انرژی اتمی تاکید کرد: «موارد ادعایی و مکان‌های ادعایی در برجام در قالب پی‌ام‌دی بسته شده، اگر نیت صادقانه دارند باید بدانند که موارد بسته شده دوباره باز نمی‌شود، اصل و اساس برجام پاسخی بوده به همین موارد ادعایی». 

 

* گروسی و رونویسی از اسرائیلی‌ها

سخنگوی دستگاه دیپلماسی هم در واکنش به اظهارات اخیر رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مبنی بر اینکه ایران از تعهدات هسته‌ای فاصله گرفته، بیان کرد: جمهوری اسلامی ایران عضو آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و معاهده عدم اشاعه است و در سالیان متمادی بویژه سالیان اخیر با نگاه تعاملی و سازنده و با این نگاه که به سوءتفاهمات خاتمه دهد اجازه داد بازرسان آژانس به دفعات متعدد و متوالی از مراکز مورد نظر بازدید کنند. ناصر کنعانی ادامه داد: بیشترین ماموریت‌های بازرسان آژانس برای بازرسی مراکز هسته‌ای دنیا مربوط به مراکز هسته‌ای ایران بوده و این یک نگاه تعاملی و توأم با حسن نیت و داوطلبانه بوده با این نیت که از برخی مشکلاتی که قبلا وجود داشته و فکر می‌کردیم می‌تواند مانع توافق شود عبور کنیم. متاسفانه اقدامات سازنده ایران با واکنش سازنده و متقابل آژانس و مدیرکل آژانس مواجه نشده است. وی ادامه داد: متاسفانه آقای گروسی بارها درباره برنامه هسته‌ای ایران مشخصا در ماه‌های اخیر یک رویکرد غیرحرفه‌ای و غیرمنصفانه اتخاذ کرده است. دیدگاه‌های ایشان کمک‌کننده و سازنده نیست. ایشان علاقه‌مند است هر از گاهی موضعی راجع به مباحث هسته‌ای ایران مطرح کند. معتقدیم در مقابل همکاری سازنده ایران با آژانس، مدیرکل آژانس حتما لازم است رویکرد سازنده و تعاملی داشته باشد. اظهارات مدیرکل آژانس را فنی و حرفه‌ای نمی‌دانیم و ایشان را دعوت می‌کنیم به رعایت اصل بی‌طرفی و انصاف و اجتناب از اظهاراتی که با انگیزه‌‌های سیاسی صورت می‌گیرد. 

سخنگوی وزارت امور خارجه بیان کرد: این شائبه وجود دارد که برخی اظهارات آن اظهاراتی است که مقامات رژیم صهیونیستی مطرح می‌کنند. این مقام مسؤول بین‌المللی است و باید اصل بی‌طرفی را رعایت کرده و به همکاری توأم با حسن نیت ایران پاسخ دهد. ایشان را به اجتناب از سنگ‌اندازی در مذاکرات رفع تحریم و بازگشت همه طرف‌ها به توافق دعوت می‌‌کنیم. این اظهارات را سازنده نمی‌دانیم. جمهوری اسلامی ایران عضو پادمان است. ایشان بهتر است به همکاری سازنده ایران توجه کند و در مقابل به ظرفیت‌های هسته‌ای غیرقانونی رژیم صهیونیستی توجه کند و اینکه زرادخانه‌های هسته‌ای این رژیم تحت نظارت آژانس و پادمان نیست و خطر برای امنیت بین‌المللی و منطقه و محیط‌زیست منطقه است. وی ادامه داد: اظهارات ایشان را غیردقیق و غیرفنی و غیرمنصفانه می‌دانیم و ایشان را دعوت می‌کنیم نقش سازنده‌ای داشته باشد و بتواند در روند مذاکرات کمک‌کننده باشد.