گروه اقتصادی: معاون اقتصادی وزیر کشور از کشت فراسرزمینی کشورمان در ونزوئلا به وسعت یک میلیون هکتار خبر داد. به گزارش «وطن‌امروز»، تامین امنیت غذایی، یکی از مسائل مهم در دنیا به شمار می‌رود که برابر با امنیت ملی کشورهاست و بدون‌شک با توجه به افزایش جمعیت کشور و خشکسالی‌های پی‌در‌پی و محدودیت جدی در منابع آبی و خاکی به طور حتم باید برای آن چاره‌ای اندیشید. با وجود اینکه کشور ما دارای خاک حاصلخیز در برخی مناطق است اما با اقداماتی از جمله عدم تناوب کشت به فرسایش سریع این خاک ارزشمند منجر شده است؛ از همین رو کارشناسان عمدتا روش‌های زیادی را برای تامین امنیت غذایی پیشنهاد می‌دهند که یکی از آنها توسعه کشت فراسرزمینی است. حالا برای نخستین‌بار یک مقام رسمی کشورمان خبر از شروع کشت فراسرزمینی در کشور ونزوئلا داده است. محسن کوشش‌تبار، معاون اقتصادی وزیر کشور با بیان اینکه توجه به شرکت‌های دانش‌بنیان از روی تبلیغات نیست، بلکه این شرکت‌ها به ظهور و بروزی رسیده‌اند که حتی در فرمایشات مقام معظم رهبری هم در ابتدای سال نقش ویژه‌ای داشتند، اظهار داشت: اگر ما امروز شاهد این هستیم که در ونزوئلا یک میلیون هکتار زمین کشاورزی در اختیار ایران قرار می‌گیرد آن هم در وضعیتی که ما می‌بینیم مشکل ذخایر استراتژیک در دنیا وجود دارد، نشان‌دهنده این است که ایران قوی و بزرگ به سطحی از تبادلات دانشی رسیده است که کشورهای دیگر سراغ آن می‌آیند و این موضوع قطعا نشان‌دهنده دانش فنی همین شرکت‌های دانش‌بنیان است که در سطح بین‌المللی هم بروز دارد. 

 

* کشت فراسرزمینی؛ میانبری برای توسعه کشاورزی

از دیرباز یکی از آرزوها، خودکفایی کشور در تولید محصولات راهبردی کشاورزی مثل گندم، دانه‌های روغنی و نهاده‌های دامی بوده است؛ اتفاقی که نیازمند منابع آبی در استان‌های مختلف است اما به دلیل خشکسالی‌های پی‌در پی در سال‌های اخیر و کمبود منابع آبی در بسیاری از استان‌ها مدت زمانی است که محقق نشده و همین موضوع باعث شده از طرحی به نام کشت فراسرزمینی یاد شود. از آنجا که بیش از ۱۸ میلیون هکتار از اراضی کشور زیر کشت محصولات کشاورزی قرار دارد و حدود ۸۵ درصد از آب شیرین کشور در حوزه کشاورزی مصرف می‌شود، کشت فراسرزمینی می‌تواند هم میانبری برای توسعه کشاورزی باشد و هم باعث احیای منابع آبی کشور شود. قدمت کشت فراسرزمینی در دنیا به ۲۵ سال قبل یعنی سال ۱۹۹۷ میلادی باز می‌گردد، در کشور ما هم از سال ۹۵ فعالیت‌هایی برای کشت فراسرزمینی از طریق وزارت جهاد کشاورزی شکل گرفت و مقرر شد افرادی با معرفی وزارت کشاورزی و تحت عنوان شرکت «جهاد سبز» معرفی شوند اما این مساله محقق نشد. آمریکا با کشت در کشورهایی که نیروی کار ارزان‌تری داشتند، سعی در کمتر شدن قیمت تمام شده محصولات کشاورزی داشت و حالا یکی از کشورهایی است که بیشترین میزان کشت فراسرزمینی را دارد. بر اساس گزارش‌های بین‌المللی، اکنون بزرگ‌ترین پروژه کشت فراسرزمینی برنج در اختیار چین قرار دارد که در موزامبیک آفریقا در حال اجراست. هند هم چند سالی است که برای مشکل کمبود تولید غلات رو به کشت فراسرزمینی آورده و تولید محصولات زراعی و باغی را در چند سال گذشته در استرالیا شروع کرده است که با توجه به سود این کار در چند سال اخیر کشاورزان هندی اقدام به خرید زمین‌های کشاورزی در استرالیا کرده‌اند. البته در این بین نباید از کشور امارات هم غافل بود، چون این کشور تقریبا ۱۰ سال است که اقدام به سرمایه‌گذاری در صنعت کشاورزی سودان کرده و تاکنون توانسته است تقریبا ۲۸۰ هزار هکتار از اراضی اطراف خارطوم را به زیر کشت ببرد. همچنین با امضای تفاهمنامه‌ای با وزارت کشاورزی پاکستان تاکنون توانسته ۳۲۵ هزار هکتار از اراضی پاکستان را به زیر کشت برنج و گندم ببرد، امارات در سال‌های اخیر با افزایش کشت فراسرزمینی قصد دارد به تولیدکننده اول محصولات کشاورزی در میان کشورهای حوزه خلیج‌فارس برسد. 

 

* پیشنهاد کشت فراسرزمینی ایران در ۱۰۰ هزار هکتار از اراضی روسیه

چندی پیش روسیه پیشنهاد در اختیار قرار دادن ۱۰۰ هزار هکتار زمین به ایران برای کشت فراسرزمینی را داد به طوری که اوایل خردادماه امسال یک هیات تجاری روسی در سفری که به ایران داشت، پیشنهاد کرد ایران بیش از ۱۰۰ هزار هکتار زمین کشاورزی در روسیه را در اختیار بگیرد و «کشاورزی فراسرزمینی» انجام دهد. این پیشنهاد که در نوع خود کم‌سابقه است و به دلیل شرایط تحریمی که ایران و روسیه در آن قرار دارند، شاید از همیشه قابل اجراتر باشد. با این حال بر اساس آمارها، در سال زراعی 1400-۱۳۹۹ سطح زیر کشت محصولات زراعی در ایران حدود ۱۲ میلیون هکتار گزارش شده است. در واقع، پیشنهاد تخصیص ۱۰۰ هزار هکتار زمین زراعی به ایران در روسیه، معادل حدود 0.8 درصد (کمتر از یک درصد) از تمام سطح زیر کشت در ایران خواهد بود که مقدار بسیار ناچیزی نسبت به سطح زیر کشت در کشورمان است.