سید امیرحسین موسوی: بنا بر آخرین آمار ارائه شده از سوی انجمن جهانی فولاد، ایران در 6 ماه نخست سال 2022 میلادی، 11 درصد کاهش تولید فولاد خام را به نسبت مدت زمان مشابه سال گذشته ثبت کرده است. در این مدت میزان تولید محصولات فولادی به 13.6 میلیون تن رسیده است که از عمدهترین دلایل کاهش تولید میتوان به محدودیتهای انرژی و عوارض صادراتی اشاره کرد. محدودیتهای انرژی که ناشی از عدم سرمایهگذاری و توسعه زیرساختهای برق و گاز کشور در طول یک دهه اخیر است، آسیبهای قابل توجهی را به صنایع مختلف همچون فولاد، سیمان و... وارد کرده است. از سوی دیگر به دلیل نبود راهبرد صنعتی در کشور و فقدان برنامهای برای تنظیم وضعیت تجاری اقتصاد ایران، درباره محدودیتهای صادراتی یا ممنوعیت واردات با نگاه جامعی تصمیمگیری نمیشود و عموما مقطعی و با نگاه بخشی این تصمیمات اتخاذ میشود که منجر به آشفتگی در برنامهریزی جهت توسعه صنایع میشود. اگر وضعیت فعلی صنعت فولاد را به عنوان یکی از صنایع ارزآور کشور مورد بررسی قرار دهیم، مشاهده میشود یکی از پاشنهآشیلهای این صنعت در مسیر توسعه، توسعهنیافتگی زیرساختهای مختلف همچون انرژی و حملونقل است. جابهجایی بخش زیادی از فولاد کشور به صورت جادهای است که پرهزینهتر از جابهجایی ریلی است. استفاده از حمل جادهای به دلیل توسعه نیافتن حملونقل ریلی و گران بودن آن انجام میشود. نبود جذابیت اقتصادی جهت حضور بخش خصوصی برای سرمایهگذاری در حملونقل ریلی مسالهای قابل توجه است. همچنین در حوزه بنادر نیز پهلوگیری و تخلیه و بارگیری کشتیها به علت محدودیت در عمق آبخور فعلی بنادر کشور، در آینده به صرفه نخواهد بود. حمل بینالمللی فولاد در دنیا با کشتی خواهد بود اما ظرفیت بنادر ایران محدود است.
همچنین چالش انرژی نیز از درجه اهمیت بالایی در صنعت فولاد که به فلز توسعه معروف است، برخوردار است. اعمال تعرفههایی که مشوق سرمایهگذاری جدید نیست، موجب شده در این حوزه توسعه زیرساختها رخ ندهد و تامین انرژی برق و گاز صنایع فولادی با مشکل روبهرو شود.
با توجه به اینکه زیرساختهای نیروگاههای برق کشور در طول این سالها توسعه پیدا نکرده، اولویتی که در بحث انرژی مورد تاکید است، توسعه نیروگاههای برق است.
در واقع مسالهای که باید در نظر بگیریم، با توجه به فوریت پیدا کردن این موضوع، احداث نیروگاههای برق مورد نیاز به عنوان بخشی از سرمایهگذاری واحدهای فولادی است. یعنی با توجه به وضعیت کنونی به نظر میرسد مطلوب است واحدهای فولادی بزرگ، نیروگاههای اختصاصی برای خود احداث کنند. در کنار این موضوع باید منابع مالی داخلی و فاینانس خارجی برای توسعه زیرساختهای برق کشور فراهم شود.