اسدالله خسروی: به دنبال فعال شدن سامانه «مونسون» در جنوب و جنوب شرق کشور، بارش‌های سیل‌آسایی به وقوع پیوست که طی چند روز اخیر علاوه بر استان فارس، سیستان‌وبلوچستان و استان کرمان را نیز درگیر کرد. شدت بارش‌ها به‌گونه‌ای بود که منجر به جریان سیلاب و آبگرفتگی معابر، قطع راه‌های فرعی و اصلی چند روستا همچنین نفوذ آب به برخی منازل شد. به گزارش «وطن‌امروز»، طبق پیش‌بینی کارشناسان هواشناسی، پدیده مونسون همچنان فعال است و احتمال بروز بارش‌های پراکنده و سیل‌آسا در روزهای آینده در جنوب، جنوب شرقی و حتی غرب کشور وجود دارد. 

 

* سیل در جنوب کرمان؛ انسداد ۷۱ راه، قطع برق ۱۰ روستا و آب‌بردگی ۳ خودرو

همان‌طور که پیش‌بینی شده بود بارش‌های سامانه موسوم به «مونسون» از عصر سه‌شنبه در کرمان به اوج رسید و مناطق مختلف را درگیر کرد؛ غیر از انسداد ۶۵ راه روستایی، ۴ راه فرعی و ۲ راه اصلی و قطع برق ۱۰ روستا، آب‌بردگی 3 خودرو نیز گزارش شده که سرنشینان آنها نجات یافته‌اند. طبق گزارش‌های موجود با آنکه هیچ موردی از خسارت جانی یا تلفات انسانی در نتیجه سیلاب سنگین جنوب استان کرمان گزارش نشده اما بنا به اعلام مدیرکل مدیریت بحران استانداری این استان، تمام رودخانه‌های فصلی جنوب استان جاری و سیلابی شده‌اند. بارش‌ها که از چند روز پیش به صورت پراکنده در نقاط مختلف استان کرمان شروع شده بود، از عصر دیروز در حالی به اوج رسید که در جنوب استان شاهد بارش‌های شدید و رگباری بودیم، در مرکز استان، شرق و مناطقی از شمال استان نیز شهروندان شاهد خیزش گرد و خاک و توفان شن بودند که این توفان تا حوالی نیمه شب هم در برخی نقاط ادامه داشت. عصر روز سه‌شنبه بود که محمدمهدی فداکار، استاندار کرمان با توجه به پیش‌بینی‌‌های هواشناسی، عازم مناطق جنوبی استان که درگیر بارش و سیلاب بودند، شد. وی به همراه متولیان حوزه ستاد بحران از نقاط مختلف شهرستان‌های جنوبی از جمله منوجان و قلعه‌گنج تا بامداد چهارشنبه همزمان با بارش‌ها بازدید داشت و در جریان بازدیدها ستاد مدیریت بحران را در شهرستان منوجان تشکیل داد و سپس جلسه مدیریت بحران شهرستان قلعه گنج را نیز تا حوالی صبح مدیریت کرد. استاندار کرمان در این جلسات تاکید کرد: تمام دستگاه‌ها پای کار باشند تا از خطرات احتمالی کاسته و حتی جان یک نفر از دست نرود. از سویی آنطور که مجید سعیدی، مدیرکل مدیریت بحران استانداری کرمان اعلام می‌کند بارش شدید باران در شهرستان‌های فاریاب، منوجان، کهنوج، عنبرآباد، رودبارجنوب، قلعه گنج، جیرفت و اُرزوئیه رخ داده است. به گفته وی، تمام رودخانه‌های فصلی در جنوب استان کرمان جاری و سیلابی شده‌اند. 

 

* انسداد راه‌ها و آبگرفتگی تعدادی منزل مسکونی

سعیدی با بیان اینکه در این مناطق ۶۵ راه روستایی تاکنون مسدود شده، اظهار داشت: ۴ راه فرعی فاریاب- کهنوج، رودبارجنوب- برجک، قلعه گنج- رمشک و رودبار جنوب- کهنوج و ۲ راه اصلی رودبارجنوب به سمت زهکلوت و نیز ایرانشهر (سیستان‌و‌بلوچستان) به دلیل جاری شدن سیلاب مسدود شده است. به گفته وی، همچنین تعدادی منزل مسکونی نیز در شهرستان‌های ارزوئیه و فاریاب دچار آبگرفتگی شده‌اند. مدیرکل مدیریت بحران استانداری کرمان با بیان اینکه برق ۱۰ روستا در شهرستان فاریاب و برخی نقاط شهرستان‌های جیرفت و منوجان در نتیجه بارش‌ها و مناطقی از بخش گلستان شهرستان سیرجان نیز به علت توفان شدید قطع شد، تاکید کرد: ۳ دستگاه خودرو در شهرستان‌های منوجان، قلعه گنج و جیرفت دچار سیلاب شده بودند که سرنشینان آنها را نجات دادند اما خودروها را آب برده است. از ابتدای هفته جاری بارها هواشناسی با ارائه هشدار سطح قرمز نسبت به بارش‌های سیل‌آسا در جنوب استان کرمان تاکید کرده بود و مدیران استان کرمان نیز تمهیدات لازم را برای مدیریت بحران و پیشگیری از خسارت‌های سیل به کار گرفته بودند. بر اساس پیش‌بینی هواشناسی، بارش‌ها تا روزهای آینده در استان کرمان همچنان ادامه خواهد داشت و ضرورت دارد شهروندان به رودخانه‌ها و ارتفاعات نزدیک نشوند.

پدر علم هواشناسی کشور درباره علل بارش‌های تابستانی اخیر در جنوب و جنوب شرقی کشور گفت: «مونسون» پدیده آب و هوایی اغتشاش‌گری است که معمولا در همین فصول سال از هند و پاکستان به طرف غرب به حرکت درمی‌آید که به دلیل ایجاد رطوب فشرده و گسترده در مناطق آب و هوایی جنوب و شرق و بعضا مرکز کشور، تبدیل به ابرهای متراکم همراه با رعد و برق شده که در مقطع زمانی کوتاه منجر به بارندگی‌هایی سیل‌آسایی خواهد شد و بعضا می‌تواند مخاطره‌آمیز شود. 

دکتر حسین اردکانی در گفت‌وگو با «وطن‌امروز» با بیان اینکه بنده از هفته‌های پیش ورود چنین سامانه‌ای به کشور را اعلام کرده بودم، گفت: اثر‌پذیری این سامانه اگر چه شاید با وقوع سیلاب همراه شود اما مزایای خاصی برای مناطق کم‌باران دارد که می‌تواند از حیث افزایش منابع آبی موثر واقع شود. 

وی پیش‌بینی کرد این سامانه کماکان تا هفته آینده ادامه‌دار خواهد بود و جنوب شرق مرکز و غرب کشور را در بر می‌گیرد اما به دلیل پراکنده بودن بارش‌ها شدت و حدت آن در مناطق مختلف متفاوت است به طوری که علاوه بر فعال بودن این پدیده در جنوب غربی، طی روزهای آینده بویژه جمعه و شنبه شاهد بارش‌هایی حتی در سلسله‌جبال زاگرس و البرز خواهیم بود. 

اردکانی با بیان اینکه وقوع سیل به دلیل فعال شدن سامانه مونسون در مناطق جنوبی کشور طی روزهای آینده دور از انتظار نیست، افزود: این پدیده در سال 1335 در ایران اتفاق افتاد اما شدت بیشتری نسبت به بارش‌های چند روز اخیر داشت و باعث جاری شدن سیل‌های گسترده در کشور شد. 

وی به حساس بودن سازمان هواشناسی طی این روزها نسبت به صدور اعلامیه و هشدار و اخطارها به مردم و کشاورزان تاکید کرد و گفت: سازمان هواشناسی کشور نباید فقط پیش‌بینی هوا در 24 ساعت آینده داشته را باشد بلکه باید با رصد‌های ماهواره‌ای حداقل پیش‌بینی یک هفته‌ای را داشته و شرایط اضطرار را به مردم اعلام کند. این در حالی که در سیل اخیر جنوب استان فارس سازمان هواشناسی صدور اطلاعیه مخاطره‌آمیز را در روز حادثه اعلام کرده بود که چنین اخطارها و اطلاعیه‌هایی خیلی نمی‌تواند تاثیر چندانی برای آمادگی مردم نسبت به شرایط آب و هوایی داشته باشد. 

اردکانی افزود: البته کارشناسان هواشناسی تجربه چندانی نسبت به سامانه مونسون ندارند که این پدیده چگونه عمل می‌کند. وی در ادامه گفت: به نظر می‌رسد این بارش‌ها با حجم زیاد در چنین فصولی را باید ذخیره‌سازی کرد و به کار گرفت، چرا که مناطق جنوبی کشور از حیث منابع آبی فقر است. 

 

* تداوم بارش‌های سیل‌‌آسا در جنوب کشور

رئیس مرکز ملی پیش‌بینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوا از تداوم بارش‌های جنوب کشور خبر داد و گفت: تمام دستگاه‌های اجرایی و مردم باید هنگام صدور هشدار آماده کمک‌رسانی باشند. صادق ضیاییان در پخش زنده اینستاگرام، استان‌هایی را که در روزهای آتی درگیر بارش‌های شدید هستند را نام برد و گفت: پنجشنبه ۶ مرداد در استان‌های کرمان، هرمزگان و فارس بارش شدید باران پیش‌بینی می‌شود. با توجه به اینکه ۲ روز آینده روزهای تعطیل هستند و مردم به تفرجگاه‌ها و اطراف رودخانه‌ها می‌روند، از آنها درخواست می‌کنیم در استان‌های اعلام شده از اطراف رودخانه‌ها دوری و از رفتن به محل‌های پرخطر اجتناب کنند. وی درباره بارش‌های روز جمعه ۷ مرداد اظهار کرد: بارش‌ها روز جمعه در استان‌های فارس، نیمه‌غربی کرمان، بوشهر، کهگیلویه‌ و بویراحمد، اصفهان و یزد با شدت بیشتری ادامه دارد، همچنین بارش‌های شدیدی را در ارتفاعات تهران و البرز می‌توانیم شاهد باشیم. در استان‌های گیلان و گلستان نیز بارش‌های شدیدی انتظار می‌رود. ضیاییان ادامه داد: شنبه ۸ مرداد نیز این بارش‌ها در فارس، کرمان، بوشهر و حتی در جنوب اصفهان ادامه خواهد داشت. این شرایط جوی روز یکشنبه 9 مرداد برای البرز، مرکزی و قزوین پیش‌بینی می‌شود. 

رئیس مرکز ملی پیش‌بینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوا درباره صدور هشدارهای هواشناسی گفت: هنگام فعالیت این سامانه‌های جوی، هشدارهایی صادر می‌شود که بر اساس استاندارد جهانی رنگ‌بندی شده‌اند. این هشدارها در هر رنگی اهمیت زیادی دارند و مردم باید به آنها توجه کنند. وی در تعریف هشدار قرمز گفت: این هشدار کمتر صادر می‌شود و هنگام صدور می‌تواند دامنه بسیار گسترده‌ای را درگیر کند، مانند سیل سال ۱۳۹۸ که فاجعه‌ رخ داد و بخش عظیمی از کشور را درگیر کرد و تمام مردم و نهادها به کمک سیل‌زدگان رفتند. در این شرایط انتظار داریم آماده‌باش و کمک‌ها در سطح ملی اتفاق افتد و تمام دستگاه‌های اجرایی آماده باشند و مردم نیز تمام تمهیدات را برای اینکه در معرض خطر قرار نگیرند، انجام دهند.

***