کد خبر: 251388تاریخ: 1401/5/8 00:00
بارش‌های بی‌سابقه سامانه«مونسون» همه را غافلگیر کرد
سیل تابستانی در 21 استان
وقوع سیل در نقاط مختلف کشور تاکنون منجر به فوت 53 نفر و مفقود و مصدوم شدن ده‌ها تن شده است
گروه اجتماعی: نزدیک به دوسوم ایران درگیر سیل شده است؛ در میانه تابستان، در هفته نخست مردادماه! آن هم به شکلی بی‌سابقه. بارش‌های ناگهانی با شدت بسیار زیاد که یک حجم بارش باورنکردنی را بر جا می‌گذارد. به گفته کارشناسان، فرآیند گرمای زیاد در زمین کمک می‌کند هوا به لایه‌های بالاتر جو برود، از طرفی یک هوای دیگر باید جای آن را بگیرد، این هوا از منطقه اقیانوس و سطح آب می‌آید که البته با خودش رطوبت هم می‌آورد. این رطوبت در خشکی تبدیل به ابر می‌شود که اصطلاحا به آن آزاد شدن گرمای نهان می‌گویند؛ چنین پدیده‌ای سبب ایجاد ابر‌های انفجاری روی خشکی می‌شود و به آن توفان‌های تندری هم می‌گویند. این روند فرآیند شکل‌گیری مونسون است.
حالا چند روزی است که این سامانه اقلیمی از اقیانوس هند وارد ایران شده و منجر به وقوع سیل و آبگرفتگی معابر در حدود ۲۰ استان ایران شده است.
جریان بارشی مونسون که از چند روز قبل در کشورمان فعال شده و خسارت‌های جانی، مالی و زیربنایی به همراه داشته است، همچنان تا روز سه‌شنبه در 26 استان فعال خواهد بود؛ تا جایی که ستادهای مدیریت بحران در سراسر کشور به حالت «هشدارباش» درآمده‌اند.
به گزارش «وطن‌امروز»، این روزها 26 استان کشور متاثر از فعالیت جریان‌های بارشی مونسون هستند و شدت بارش‌های سیلابی در برخی مناطق کشور به حدی بوده که موجب طغیان رودخانه‌ها، شکسته شدن سدها، آبگرفتگی معابر، رانش کوه، تخریب منازل و متاسفانه فوت تعدادی از هموطنان شده است. شروع اخبار ناگوار از وقوع سیلاب در چند روز گذشته، به حادثه تلخ منطقه امامزاده داوود(ع) مربوط می‌شود که طی آن 13 نفر جان باختند و 14 نفر همچنان مفقود هستند که جست‌وجو برای یافتن آنها ادامه دارد.
فعالیت این جریان قدرتمند بارشی که پروفسور اردکانی از آن با عنوان «اغتشاش بارش‌ها» یاد کرده است، به حدی بود که در شهر یزد حدود 70 میلیمتر بارندگی ثبت شد که بی‌سابقه بوده و بیش از ۲ برابر بارش‌های این شهر در طول یک سال برآورد شده است. همچنین «زهک» کم‌بارش‌ترین شهر سیستان، رکورددار بارش باران شد، چرا که بارندگی در این منطقه ۵ برابر تمام بارش‌های تابستانی 27 سال اخیر اعلام شده است.
* افزایش قربانیان سیل در کشور به 53 نفر
رئیس سازمان امداد و نجات جمعیت هلال‌احمر از افزایش شمار جان‌باختگان سیل در سراسر کشور به 53 نفر خبر داد و اظهار داشت: ده‌ها نفر از هموطنان همچنان مفقودند که جست‌وجو برای یافتن آنها ادامه دارد. مهدی ولی‌پور در گفت‌وگو با ایسنا درباره آخرین وضعیت امدادرسانی به سیل‌زدگان کشور گفت: پس از اعلام هشدار سازمان هواشناسی درباره بارش شدید باران در نقاط مختلف کشور و احتمال جاری شدن سیلاب، سازمان امداد و نجات، امدادگران سراسر کشور بویژه در استان‌های دارای احتمال بیشتر وقوع سیل را به حالت آماده‌باش کامل درآورد. همچنین بالگردهای امدادی در استان‌های در معرض خطر در وضعیت آماده‌باش هستند. وی افزود: در مجموع 19 استان، 38 شهر، 106 شهرستان و بیش از 300 روستا درگیر سیلاب هستند.
* بارش بی‌سابقه باران در استان یزد
پس از اینکه بارندگی‌های گسترده پنجشنبه گذشته در نقاط مختلف استان یزد سبب وقوع سیل در برخی شهرهای این استان شد، ادامه‌دار بودن این بارش‌ها از بامداد روز جمعه شهر یزد را هم تحت تاثیر قرار داد.
شدت بارش باران در شهر یزد به حدی زیاد بود که در عرض کمتر از چند دقیقه روان‌آب در نقاط مختلف شهر آغاز شد و به فاصله کمتر از یک ساعت خیابان‌ها و کوچه‌های شهر یزد سیلابی شدند. با آنکه هنوز میزان بارش به صورت دقیق مشخص نشده اما بنا به اذعان رسانه‌ها و مقامات محلی، تا همین میزان هم در شهر یزد کم‌سابقه و حتی شاید بتوان گفت بی‌سابقه بوده است. آب در بسیاری از نقاط شهر یزد از پیاده‌رو‌ها و جداول بالا آمد و به زیرزمین برخی منازل وارد شده که خسارت‌های مالی بسیاری به دنبال داشته است. وزیر کشور روز گذشته برای بررسی اوضاع سیل به این استان سفر کرد. استاندار یزد نیز امروز شنبه ادارات این شهرستان را تعطیل اعلام کرد.
* شکسته شدن سد دهج کرمان
هر چند بارش باران‌های سیلآسا و طغیان رودخانه‌ها تلفات جانی در استان کرمان نداشت اما خسارت زیادی در حوزه‌های مختلف از جمله راه‌ها، ابنیه فنی و زیرساخت‌ها، کشاورزی، دامداری و منازل مسکونی برجا گذاشت و مطابق اعلام رسانه‌های محلی، سد دهج در استان کرمان شکسته شد.
محمدمهدی فداکار، استاندار کرمان گفت: در شهر بابک، سیل یک روستا را به طور کامل در برگرفت که خوشبختانه مردم به ارتفاعات پناه بردند اما حدود هزار و 500 دام در این شهرستان طعمه سیل شدند. رضا فلاح، مدیرعامل جمعیت هلال‌احمر استان کرمان نیز از امدادرسانی به 2 هزار و 517 نفر متاثر از سیل و بارندگی در چند روز گذشته در نقاط مختلف این استان خبر داد و اظهار داشت: شدت بارش‌ها در غرب و شمال استان کرمان در ۲ روز گذشته زیاد بود و امدادگران و نجاتگران در شهرستان رفسنجان در حال تخلیه آب منازل بدون هیچ گونه وقفه‌ای هستند. وی در ادامه با اشاره به حضور 11 تیم امداد و نجات هلال‌احمر در رفسنجان گفت: تاکنون 160 خودروی گرفتار در سیل رفسنجان رهاسازی و 378 نفر توسط امدادگران هلال‌احمر امدادرسانی شدند.
* جمع شدن گل و لای در منازل روستای بارده
سامانه بارشی که از شامگاه چهارشنبه در چهارمحال‌و‌بختیاری فعال شده، باعث جاری شدن سیل در برخی مناطق استان چهارمحال‌و‌بختیاری شده است. سیل در روستای بارده در ۵۵ کیلومتری مرکز استان سبب آبگرفتگی معابر، جمع شدن گل و لای و بروز خسارت در منازل مسکونی شده است.
* امدادرسانی دولت، سپاه، ارتش و نیروی انتظامی
تداوم بارش‌های سیلآسا موجب شده است ستادهای مدیریت بحران در استانداری‌های سراسر کشور به حالت آماده‌باش درآیند. وزیر کشور با بیان اینکه امدادرسانی در مناطق سیل‌زده به صورت گسترده در حال انجام است، گفت: در حال حاضر تمام کشور هم در حالت هشدارباش است و هم بسیج ظرفیت‌ها برای همه مناطق انجام شده است.
احمد وحیدی درباره وضعیت امدادرسانی به سیل‌زدگان در کشور گفت: نزدیک به ۱۸ استان از جمله مازندران، گیلان، البرز، مرکزی، اصفهان، یزد و تهران با سیل درگیر بودند که خدا را شکر مدیریت خوبی شد و با اینکه حجم بارش‌ها بسیار زیاد بود اما کار مدیریت شد. به عنوان مثال استان یزد که معمولا ۴۰ میلیمتر در سال بارش دارد، در سیل اخیر نزدیک به ۷۵ میلیمتر بارندگی داشت که حجم بسیار زیادی است. البته در استان‌های دیگر هم به همین شکل است.
وی با بیان اینکه در چند منطقه مانند امامزاده داوود، فیروزکوه و یزد اندکی بیشتر مشکل داشتیم، گفت: البته در حال حاضر در یزد عمدتا مشکل، آبگرفتگی معابر است که در چند نقطه بویژه در بافت تاریخی آبگرفتگی داریم که به سرعت آن را برطرف می‌کنیم.
وی با اشاره به وضعیت امدادرسانی در استان‌های سیل‌زده گفت: امدادرسانی گسترده است و در همه مناطق استانداران با تمام توان پای کار هستند. فرمانداران، بخشداران و دهیاران، هلال‌احمر، نیروهای نظامی، سپاه، ارتش، نیروی انتظامی، اورژانس و گروه‌های مردمی فعالیت بسیار خوبی دارند و تقریبا بسیج گسترده‌ای در همه مناطق داریم.
* بذرپاش: ترک فعل سازمان هواشناسی رسیدگی می‌شود
رئیس کل دیوان محاسبات کشور از رسیدگی فوری به ترک فعل سازمان هواشناسی خبر داد.
مهرداد بذرپاش با انتشار یک تصویر از حادثه سیل در امامزاده داوود(ع)، در صفحه شخصی خود نوشت: «به‌رغم گذشت ۵ سال از تصویب قانون هوای پاک، مطابق ماده ۲۶ قانون، سازمان هواشناسی مکلف بود ظرف ۲ سال شبکه ملی هشدار و پیش‌آگاهی رخدادهای سیل، توفان و گردوغبار را تکمیل نماید، این مهم انجام نشده است. ترک فعل صورت گرفته بزودی در دستور کار دیوان محاسبات قرار خواهد گرفت».
* هشدار بارش‌های سیلآسا در ۲۶ استان
سازمان هواشناسی از تداوم و گسترش بارش‌های موسمی در کشور خبر داد و درباره بارش‌های سیلآسا در ۲۶ استان هشدار صادر کرد.
بررسی نقشه‌های همدیدی و آینده‌نگری سازمان هواشناسی حاکی از آن است که طی 3 روز آینده در نوار شمالی کشور گذر متناوب امواج و همچنین فعالیت سامانه موسمی در نیمه جنوبی کشور باعث بارش باران، گاهی رعدوبرق و وزش باد می‌شود.
بر این اساس استان‌های گیلان، مازندران، گلستان، خراسان شمالی، شمال خراسان رضوی، استان‌های واقع در دامنه‌های جنوبی البرز و برخی مناطق واقع در شمال غرب کشور شاهد رگبار باران، گاهی رعدوبرق و وزش باد شدید خواهند بود.
در سیستانوبلوچستان، هرمزگان، فارس، نیمه غربی کرمان، یزد، بوشهر، نیمه شرقی خوزستان، کهگیلویه‌و‌بویراحمد، چهارمحال‌و‌بختیاری، نیمه غربی اصفهان، شرق اصفهان، شرق لرستان، مرکزی، همدان و قم رگبار، رعدوبرق و وزش باد شدید گاهی همراه با خیزش گردوخاک پیش‌بینی شده است. همچنین در ارتفاعات البرز واقع در شرق تهران، جنوب سیستانوبلوچستان، شمال غرب کرمان، غرب یزد، فارس، کهگیلویه‌و‌بویراحمد، چهارمحال‌و‌بختیاری، نیمه شمالی فارس، جنوب اصفهان و کرمان بارش‌ها شدت خواهد داشت.
یکشنبه در استان‌های آذربایجان شرقی، اردبیل، گیلان، مازندران، دامنه‌های جنوبی البرز در استان‌های زنجان، قزوین، البرز و تهران بارش گاهی همراه با رعدوبرق و وزش باد شدید روی می‌دهد. همچنین در جنوب شرق و جنوب بارش‌ها کاهش می‌یابد و در دامنه‌های زاگرس واقع در غرب فارس، کهگیلویه‌و‌بویراحمد، چهارمحال‌و‌بختیاری، شرق خوزستان، غرب اصفهان و شرق لرستان رگبار و رعدوبرق پیش‌بینی می‌شود. در این روز بارش‌ها در ارتفاعات البرز مرکزی و ارتفاعات کرمان شدت خواهد داشت. دوشنبه بارش در نوار شمالی کاهش‌یافته و تنها در استان مازندران قابل توجه خواهد بود. سه‌شنبه بارش‌ها در این مناطق به صورت خفیف ادامه خواهد داشت و بتدریج از روز چهارشنبه جو نسبتا پایداری در کشور حاکم خواهد شد.
* حضور میدانی و دستورات معاون اول رئیس‌جمهور
معاون اول رئیس‌جمهور بلافاصله پس از وقوع سیل در منطقه امامزاده داوود، در تماس تلفنی با استاندار تهران، دستور امدادرسانی و رسیدگی فوری به آسیب‌دیدگان سیل را صادر کرد. محمد مخبر، معاون اول رئیس‌جمهور در تماس تلفنی با محسن منصوری بر ضرورت بسیج تمام امکانات و تجهیزات برای امدادرسانی و کمک به آسیب‌دیدگان حادثه سیلاب در امامزاده داوود تاکید کرد. وی با اشاره به ضرورت تسریع در عملیات جست‌وجو و نجات مفقودان، دستور داد همه امکانات و ظرفیت‌های دستگاه‌های مسؤول هر چه سریع‌تر در اختیار نیروهای عملیاتی و امدادرسان قرار گیرد.
معاون اول رئیس‌جمهور همچنین با تسلیت به خانواده‌های داغدیده، از استاندار تهران خواست خسارات مالی وارده به مردم و همچنین زیرساخت‌های عمرانی آسیب‌دیده را برای جبران و بازسازی گزارش کند. مخبر همچنین به همراه وزیر کشور و استاندار تهران در مناطق سیل‌زده امامزاده داوود حضور یافت و از نزدیک در جریان روند امدادرسانی به سیل‌زدگان قرار گرفت.
همچنین مدیرعامل جمعیت هلال‌احمر لرستان نیز از کشته شدن ۴ نفر در سیل الیگودرز خبر داد. محمد قدمی در گفت‌وگو با فارس، با اشاره به تلفات ناشی از بارش‌های سیلآسا و رانش زمین در الیگودرز اظهار کرد: تاکنون ۴ نفر بر اثر بارش‌های سیلآسا در بخش ذلقی الیگودرز جان خود را از دست داده‌اند.
* ۴۷ درصد حجم مخازن سدهای کشور پر شد
سخنگوی صنعت آب اعلام کرد بارش‌های اخیر، برخی سدها را تغذیه کرده است. حدود ۹۵ میلیون مترمکعب آب در سدهای سیستانوبلوچستان ذخیره شده و طبق برآوردها حجم مخازن هرمزگان ۲۰ میلیون مترمکعب رشد خواهد است. فیروز قاسم‌‌زاده گفت: الان مخازن سدهای کشور ۴۷ درصد پرشدگی دارد. با تداوم بارش‌ها امیدواریم مخازن سدهای خوزستان هم افزایش یابد. حمیدرضا دقانی، مدیرعامل و رئیس هیات‌مدیره شرکت آب منطقه‌ای فارس هم میزان آب موجود در پشت سدهای فارس را بیش از یک میلیارد و ۳۸۳ میلیون مترمکعب عنوان کرد و گفت: از مجموع آب موجود در پشت سدهای استان ۹۰۵ میلیون مترمکعب آن قابل استفاده است.
* دستور امیر موسوی برای حضور گسترده‌تر ارتش در مناطق سیل‌زده
با درخواست وزیر کشور، فرمانده کل ارتش به فرمانده نیروی زمینی دستور داد با مسؤولیت فرمانده میدانی امدادرسانی ارتش، در مناطق در خطر سیل و آسیب‌دیده، امکانات و تجهیزات مورد نیاز مهندسی ستاد بحران و مردم را تأمین کنند. به دنبال درخواست وزیر کشور، با دستور امیر سرلشکر سیدعبدالرحیم موسوی، فرمانده کل ارتش، امیر سرتیپ کیومرث حیدری، فرمانده نیروی زمینی به عنوان فرمانده میدانی امدادرسانی ارتش، مأموریت یافت در مناطق مرکزی آسیب‌دیده از سیل بویژه استان یزد، نیازهای ستاد بحران در حوزه‌های مختلف بویژه مهندسی را تأمین کند. برابر این دستور، سایر نیروهای ارتش نیز ملزم به تبعیت از امیر حیدری در امر امدادرسانی شدند.
***
رئیس‌جمهور: استانداران تمام امکانات خود را برای مواجهه با سیل بسیج کنند
رئیس‌جمهور با توجه به بارش‌های پیش رو و احتمال سرریز شدن سدها و آب‌بندها، استانداران سراسر کشور و دستگاه‌های مرتبط را موظف کرد اقدامات و تدابیر لازم را برای پیشگیری از بروز خسارات در دستور کار قرار دهند. سیدابراهیم رئیسی به وزرا، روسای سازمان‌ها و استانداران سراسر کشور دستور داد تمام امکانات خود را برای مواجهه با سیل بسیج کنند. وی تاکید کرد: ضروری است استانداران با همه امکانات موجود به مناطق سیل‌زده در استان خود یا به استان‌های معین و همجوار امدادرسانی کنند. رئیسی همچنین با توجه به بارش‌های پیش رو و احتمال سرریز شدن سدها و آب‌بندها، استانداران سراسر کشور و دستگاه‌های مرتبط را موظف کرد اقدامات و تدابیر لازم را برای پیشگیری از بروز خسارات در دستور کار قرار دهند.
***
موج جدید بارش‌های سیلآسا در راه است
رئیس سازمان مدیریت بحران کشور از تمام استان‌ها خواست در حالت آماده‌باش باشند، چرا که پدیده اقلیمی «مونسون» تا سه‌شنبه هفته جاری می‌تواند برای کشور تهدیدزا باشد. محمدحسن نامی، معاون وزیر و رئیس سازمان مدیریت بحران کشور درباره باران‌های سیلآسا در برخی مناطق کشور به فارس گفت: ۳ توده رطوبتی وارد کشور شده است که این توده‌ها از شمال اقیانوس هند به کشور آمده و استان‌های سیستانوبلوچستان،کرمان، یزد، بوشهر و جنوب و شرق فارس را درگیر می‌کنند. توده دیگری هم از طریق دریای مدیترانه وارد شده است. یک توده رطوبتی هم موسوم به شمال و جنوب در حال حاضر در کشور فعالیت دارد. این توده‌های رطوبتی زمانی‌که با هم برخورد می‌کنند، می‌توانند منجر به بارندگی‌های بسیار شدیدی شوند. در این باره از مردم خواهش می‌کنم به هیچ وجه به رودخانه‌ها و اطراف دره‌ها و محل‌های خطرناک نزدیک نشوند. وی به زمان فعالیت پدیده اقلیمی مونسون در کشور اشاره کرد و افزود: این پدیده اقلیمی تا سه‌شنبه هفته آتی (هفته جاری) می‌تواند برای کشور تهدیدزا باشد؛ از طرفی این احتمال وجود دارد که فعالیت این پدیده به صورت چرخشی باشد، بنابراین همه استان‌ها در وضعیت آماده‌باش هستند.
رئیس سازمان مدیریت بحران کشور با هشدار دوباره به مردم، درباره بارندگی‌های سیلآسا خاطرنشان کرد: مردم تا سه‌شنبه آینده (هفته جاری) باید کاملا هوشیار باشند؛ مخصوصا کسانی که در مسیرهای رودهن، بومهن، آبعلی، دماوند و فیروزکوه قرار دارند. همچنین نامی درباره سیل در شهرستان فیروزکوه و خسارات وارده گفت: در شرق استان تهران در روستای وسکاره ۱۴ خودرو را آب برد و یک نفر هم جان خود را از دست داده است. او ادامه داد: خسارت‌ها در روستای مرزداران شدت بیشتری دارد؛ پیش‌بینی می‌شود ۶ نفر جان خود را از دست داده باشند؛ کماکان جست‌وجوها ادامه دارد، چرا که هم سیل وارد خانه‌ها شده و هم کوه ریزش کرده است. همچنین بنا به اعلام محسن منصوری، استاندار تهران، سیل در فیروزکوه 10 کشته و 16 مفقودی برجا گذاشته است.
***
آخرین وضعیت راه‌های کشور؛ انسداد هراز و چالوس
رئیس مرکز اطلاعات و کنترل ترافیک پلیس راهنمایی و رانندگی از انسداد ۲ محور هراز و چالوس خبر داد.
سرهنگ احمد شیرانی با اشاره به وقوع سیلاب در محدوده امامزاده داوود(ع) اظهار کرد: با توجه به حادثه اخیر سیل در محدوده امامزاده داوود(ع)، خساراتی ایجاد شد و مسیر جاده کن و امامزاده فعلا برای تردد عموم مسدود است که البته نیروهای امدادی می‌توانند از این محور تردد کنند.
وی درباره انسداد محور چالوس و آزادراه تهران - شمال نیز گفت: با توجه به ادامه بارش‌ها و جاری شدن سیلاب در کناره مسیر، جاده چالوس بسته شد و اکنون نیز با توجه به احتمال وقوع حادثه در محدوده بعد از کندوان نیاز به انجام بررسی‌های بیشتری وجود دارد و در همین راستا محور چالوس فعلا مسدود است.
رئیس مرکز اطلاعات و کنترل ترافیک پلیس راهور فراجا درباره انسداد محور هراز توضیح داد: در حال حاضر در این مسیر نیز از انتهای حوزه تهران موقتا محدودیت ترافیکی اعمال شده است. این محور در هر ۲ مسیر شمال به جنوب و جنوب به شمال مسدود است.
شیرانی افرود: مسافران می‌توانند در طول مدت زمان انسداد این ۲ محور از مسیرهای جایگزین جاده فیروزکوه و آزادراه قزوین-رشت تردد کنند.
رئیس مرکز اطلاعات و کنترل ترافیک پلیس راهور فراجا درباره زمان بازگشایی این مسیرها نیز گفت: تا زمانی که کارشناسان ایمن بودن مسیر را تایید نکنند، امکان بازگشایی آن وجود ندارد، چرا که ایمنی مردم برای ما مهم‌ترین مولفه در ترافیک است. وی همچنین به مردم توصیه کرد با توجه به پیش‌بینی سازمان هواشناسی، از انجام ترددها و سفرهای غیرضروری بویژه در استان‌هایی که هواشناسی نسبت به وقوع سیل در آنها هشدار داده، پرهیز کنند.
رئیس مرکز اطلاعات و کنترل ترافیک پلیس راهنمایی و رانندگی با اعلام شماره تلفن ۱۲۰ از رانندگان و مسافران خواست قبل از حرکت از طریق تماس با این شماره از وضعیت جوی و ترافیکی معابر باخبر شوند و با توجه به آن، مناسب‌ترین زمان و مسیر برای انجام سفر را انتخاب کنند.