به دنبال بارندگی بی‌سابقه هفته گذشته در جنوب کشور، گمرک زاهدان دچار آبگرفتگی شد و حجم زیادی از برنج‌های وارداتی در آب ماند. در نخستین واکنش به این موضوع، گمرک زاهدان اعلام کرد از اواخر سال گذشته، ورود کالا به این گمرک افزایش یافته است به ‌طوری که در حال حاضر ۱۴ هزار تن کالا در محوطه و در فضای باز تخلیه شده است. گمرک تاکید کرده به دفعات به وزارت صمت و استانداری برای محدود شدن ثبت سفارش به مقصد این گمرک تذکر داده یا از انبارهای عمومی که مسؤولیت حفاظت کالاهای موجود در این گمرک را داشته خواسته شد فضای مناسب برای نگهداری کالا ایجاد کنند ولی هیچ یک توجهی نکرده‌اند و با گرفتن تعهد از واردکننده، کالا را در محوطه نگه داشته‌اند. 

از سویی انجمن واردکنندگان برنج به این موضوع واکنش نشان داد و اعلام کرد واردکننده در زمان ورود کالا، تابع شرایط و مجبور است هر چه حکم شد، بپذیرد ولی این پذیرفتن به معنی تایید اهمال مرجع نگهدارنده نیست. 

در این میان اما شرکت انبارهای عمومی که پای آن به عنوان مرجع نگهدارنده و مسؤول حفاظت از کالا در میان است، با وجود پیگیری‌های متعدد، تاکنون حاضر به ارائه توضیح و پاسخ به ابهامات موجود نشده است. 

 

* اینطور نیست که هشدار داده باشند و نخواهیم کالا را ترخیص کنیم؛ دلیل دارد

یکی از صاحبان برنج‌های باران‌زده درباره اینکه چرا به اخطارهای قبلی توجه نکرده و کالای خود را سریع‌تر ترخیص نکرده است، گفت: اینطور نیست که واردکننده نخواهد کالا را ترخیص کند و متحمل هزینه‌های انبارداری شود، بلکه گاهی فرآیند ترخیص به دلایلی طولانی می‌شود. از جمله موانعی که پیش رو قرار دارد، طولانی شدن ویرایش ثبت سفارش است که وقتی برای آن اقدام می‌شود، مدت‌ها در کارتابل کارشناسان مربوط باقی می‌ماند. از سوی دیگر با وجود اینکه گمرک زاهدان، گمرک تخصصی است، تشریفات گمرکی کند پیش می‌رود و دلیل آن عدم اقدام بموقع و همکاری سازمان‌های همجوار با گمرک است. مثلا پاسخ آزمایش استاندارد و سازمان غذا و دارو از کالا گاهی 6 تا 7 روز زمان می‌برد تا در سامانه وارد شده و بتوان ادامه مسیر ترخیص را طی کرد؛ آن هم در شرایطی که مبالغ قابل توجهی باید صاحب کالا بابت این نمونه‌برداری پرداخت کند. 

 

* انبار خصوصی باز شد اما دیر

وی در ادامه با اشاره به وضعیت نگهداری کالا در محوطه باز گمرک زاهدان گفت: انبارهای خصوصی نیز برای نگهداری کالا وجود دارد ولی آنقدر شرایط سختی برای ورود وجود دارد که نمی‌توانیم کالا را وارد آنجا و تخلیه کنیم؛ با این حال در یکی، دو روز اخیر که شرایط مناسب نبوده، این انبارها را باز کردند ولی نوش‌دارو بعد از مرگ سهراب بود و باید از قبل در این باره اقدام می‌شد. او درباره اینکه آیا اقدامی برای تعیین تکلیف خسارت وارده شده است؟ گفت: محموله برخی صاحبان کالا به طور کامل آسیب دیده و ظاهرا مسؤول رسیدگی به این موضوع و جبران خسارت، انبارهای عمومی است ولی زمانی که به نماینده این شرکت در زاهدان اعلام کردیم، به ما گفتند چون بار شما در محوطه گمرک تخلیه شده است، خسارتی بابت آن پرداخت نمی‌کنیم. با این حال بعد از ورود مسؤولان از جمله دادستانی به موضوع، انبارهای عمومی تا حدودی از موضع اولیه خود عقب‌نشینی کرد. به گفته این واردکننده، حتی در روز دوم بارندگی و آبگرفتگی، بابت انبارداری محموله برنج آب‌گرفته هزینه قابل توجهی پرداخت کردیم تا بتوانیم آن را ترخیص کنیم که مستندات آن موجود است. این در حالی است که هزینه انبارداری از صاحب کالایی که محموله آن در محوطه باز است، برابر با هزینه یک انبار استاندارد و مسقف دریافت می‌شود؛ آن هم زمانی که طبق قانون باید تعرفه این ۲ انبار با یکدیگر متفاوت باشد. 

 

* شرکت انبارهای عمومی نمی‌تواند نپذیرد مسؤول خسارت وارده است

رئیس گمرک زاهدان درباره تکلیف خسارت‌های وارده و مسؤولیت آن توضیح داد: طبق قانون، در چنین مواردی جبران ضرر و زیان وارده بر عهده مرجع تحویل‌گیرنده کالاست که در این موضوع، مسؤولیت بر عهده شرکت انبارهای عمومی است. ضمن اینکه این شرکت بر اساس قبض انبار، کالا را بیمه و حق بیمه دریافت کرده است و باید در قبال آن، خسارت پرداخت کند. وی در پاسخ به اینکه آیا شرکت انبارهای عمومی پذیرفته است که خسارت پرداخت کند؟ گفت: نمی‌تواند نپذیرد.