دولت در راستای کاهش قیمت برنج، 2 اقدام را در دستور کار قرار داد که پیش‌بینی می‌شود در صورت اجرای درست آنها قیمت برنج داخلی کاهش قابل توجهی را تجربه کند. 

عباس عسکر‌زاده، معاون دفتر بازرگانی داخلی وزارت جهاد کشاورزی از کاهش قیمت برنج ایرانی خبر داد و گفت بزودی قیمت جدید برنج پس از محاسبه هزینه‌های کاشت، داشت و برداشت اعلام می‌شود؛ قیمتی که پیش‌بینی می‌شود رقم منطقی‌تری از قیمت‌های کنونی داشته باشد. بنا بر این گزارش، نخستین اقدام دولت، افزایش تولید محصول برنج داخلی است که کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند امسال نسبت به سال گذشته 30 درصد و نسبت به میانگین تولید سال‌های گذشته 20 درصد رشد داشته باشد. سالانه حدود ۲ میلیون تن برنج در داخل کشور تولید می‌شود که پیش‌بینی شده است امسال این تولید به ۲میلیون و 400 هزار تن برسد البته اگر باران‌های سیل‌آسای اخیر تاثیری بر کشت این محصول نداشته باشد.  بر اساس نظر کارشناسان، هیچ اقدامی به اندازه تقویت تولید داخل نمی‌تواند در کاهش قیمت‌ کالاهایی مانند برنج ایرانی موثر باشد اما با توجه به اینکه برنج محصول آب‌بری است و در شرایط کنونی آب و هوایی کشور افزایش تولید آن کار راحتی نیست، باید دید اقدامات وزارت جهاد کشاورزی به عنوان متولی تولید در این زمینه چه بوده و چگونه توانسته به این رشد تولید دست یابد. 

 

* توسعه کشت دوم

اقدام دیگری که وزارت جهاد کشاورزی برای افزایش تولید مد نظر قرار داده افزایش سطح کشت برنج به عنوان کشت دوم است که در سطح 90 هزار هکتار در استان‌های شمالی انجام می‌شود، اینها ظرفیت جدیدی است که پیش از این اجرایی نمی‌شد یا در سطح بسیار حداقل دنبال می‌شد اما در این دولت دنبال می‌شود. مجری طرح برنج وزارت کشاورزی درباره این طرح چنین می‌گوید: کشت برنج و برنامه‌ریزی تولید برنج را در 3 استان شمالی کشور دنبال کردیم، کشت اول برنج در 3 استان شمالی کشور در سطح 500 هزار هکتار صورت گرفت و کشت مجدد 50 هزار هکتاری در مازندران اتفاق خواهد افتاد که با در نظر گرفتن این حجم کشت برنج در استان‌های شمالی را به 550 هزار هکتار خواهیم رساند. به گفته شایگان ادیبی، برداشت مجدد برنج یا همان رتون نیز در 90 هزار هکتار از اراضی شالی استان‌های شمالی صورت خواهد گرفت. وی تنها یک عامل را در افزایش تولید برنج در سال جاری موثر نمی‌داند، بلکه معتقد است مجموعه‌ای از عوامل در این افزایش تولید نقش دارد که شرایط مساعد آب‌وهوایی، پایش و مراقبت از مزارع، کاهش خسارت‌های ناشی از آفت و بیماری‌ها، مصرف متعادل انواع کودهای پایه، کشت قراردادی، افزایش درجه مکانیزاسیون مرحله کاشت و برداشت، استقبال کشاورزان از توصیه فنی کارشناسان و افزایش میزان تولید برنج در سال جاری از آن جمله است. 

 

* لغو ممنوعیت واردات برنج

اقدام دیگری که دولت برای کاهش قیمت برنج انجام داده ادامه واردات برنج حتی در فصل برداشت است. هر ساله طبق مصوبه‌ای که وجود داشت واردات برنج در 4 ماه منتهی به آبان که همزمان فصل برداشت برنج و عرضه محصول داخلی به بازار بود واردات انجام نمی‌شد. این کار با هدف حمایت از کشاورزان داخل انجام می‌شد اما امسال این مصوبه لغو شده و واردات برنج ادامه می‌یابد. در این ‌باره مسیح کشاورز، دبیر انجمن واردکنندگان برنج، از لغو ممنوعیت واردات برنج طبق تصمیم وزارت جهاد کشاورزی خبر داد و گفت: این اقدام می‌تواند با افزایش عرضه در بازار قیمت را تا حدود زیادی متعادل کند. وی گفت: اتفاقا در فصلی که وزارت جهاد کشاورزی، واردات را ممنوع می‌کرد، قیمت در بازارهای جهانی به دلیل همزمانی فصل برداشت پایین بود و دولت از این نظر که مجبور می‌شد بعدا به قیمت بالاتری وارد کند، ضرر می‌کرد. 

 

* چرا ممنوعیت واردات برنج برداشته شد؟

به گفته کارشناسان و تجار، قیمت برنج در بازارهای جهانی در 4 ماهی که وارد نمی‌کردیم، پایین‌تر از سایر ماه‌هاست و به همین دلیل فرصت خوبی برای خرید و ذخیره‌سازی است، خرید در ماه‌های دیگر با قیمت گران‌تری تمام می‌شود و قیمت بازار داخلی را نمی‌شکند. همچنین موضوع دیگر اینکه در سال‌های گذشته واردات برنج در فصل برداشت انجام نمی‌شد اما قیمت داخلی هم سرسام آور بالا می‌رفت. نمونه آن سال گذشته است که قیمت برنج داخلی از کیلویی 120 هزار تومان هم فراتر رفت، بنابراین این طرح به نفع مصرف‌کننده تمام می‌شد. 

اکنون نمایندگان استان‌های تولید‌کننده برنج درباره لغو ممنوعیت واردات برنج اعتراض می‌کنند و معلوم نیست که آیا دولت از این تصمیم خود درباره لغو ممنوعیت واردات برنج عقب‌نشینی خواهد کرد یا نه. اما بهتر است تصمیمات در بوته نقد کارشناسی، پخته‌تر شده و عمل شود و در نهایت، تصمیم به منافع ملی منجر شود‌ و نه استانی یا گروه‌های خاص.