گروه سیاسی: جنگ سوریه سراسر غربت است؛ پر است از بغض فرو خفته پدر و مادرها، همسرها و فرزندهایی که غریبانه عزیزان‌شان را راهی دفاع از حرم آل‌الله کردند اما پیکر پاک شهدای‌شان یا هنوز بازنگشته و در گمنامی هستند یا سال‌ها پس از شهادت به وطن بازگشته ‌است. اگر در کتاب جنگ تحمیلی ۸ ساله، سرفصل «مجنون» یادآور خوبانی است که برای دفاع از سرزمین‌شان رفتند و در قتلگاه خود ماندند و بازنگشتند، در کتاب جنگ سوریه، «خان‌طومان»، یادآور چنین شهدای غریبی است. با این حال هر از گاهی، هویت تعدادی از شهدای مدافع حرم ایرانی شهید شده در این منطقه از سوریه، شناسایی شده و پیکرشان به کشور بازمی‌گردد و این بار مردم ایران توفیق دارند میزبان ۵ عزیز به معراج رفته از خان‌طومان باشند. به گزارش «وطن‌امروز»، روز گذشته (9 مرداد 1401) سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با انتشار اطلاعیه‌ای از بازگشت پیکر مطهر ۵ شهید مدافع حرم به کشور خبر داد. روابط عمومی کل سپاه در این اطلاعیه‌ اعلام کرد: با عرض تسلیت و تعزیت فرا رسیدن ماه محرم و ایام سوگواری سید و سالار شهیدان حضرت اباعبدالله‌الحسین علیه‌السلام، به آگاهی ملت شهیدپرور و عاشورایی ایران اسلامی می‌رساند؛ در راستای پیگیری دستور سردار سرافراز سپاه اسلام، شهید حاج‌قاسم سلیمانی مبنی بر پیگیری ویژه مفقودین محور خان‌طومان، با عنایات الهی و تلاش‌های مستمر و شبانه‌روزی گروه تفحص، هویت ۵ شهید مدافع حرم از استان‌های مازندران، البرز و فارس با نام‌های سردار شهید «عبدالله اسکندری»، سردار شهید «رحیم کابلی»، شهید والامقام «مصطفی تاش‌موسی»، شهید والامقام «محمدامین کریمیان» و شهید والامقام «عباس آسمیه»، از طریق تطبیق نمونه DNA در مرکز ژنتیک سپاه شناسایی و تایید شد و پیکرهای مطهر این شهدای والامقام به میهن اسلامی بازگشت». بنا بر اطلاعیه سپاه پاسداران، پیکرهای مطهر این شهدای والامقام برای طواف و زیارت حرم مطهر امام رضا علیه‌السلام عازم مشهد مقدس خواهد شد و پس از طواف ضریح مقدس امام هشتم توسط خادمان آستان مقدس رضوی، به زادگاه خویش رهسپار خواهند شد تا با رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی ستاد ملی مقابله با کرونا تشییع و خاکسپاری شوند. همچنین آیین‌های وداع، تشییع و خاکسپاری پیکر‌های مطهر شهدا متعاقبا اطلاع‌رسانی خواهد شد. 

 

* شهید بی‌سر، آمد

اگرچه هر کدام از شهدای تازه تفحص شده، داستان و غم منحصر به خود را دارند اما غمی که با شنیدن نام شهید عبدالله اسکندری در دل‌ها جاری می‌شود، کمی فرق می‌کند. اول خردادماه سال 93 در کوران جنگ حق علیه باطل در سوریه، درست در ایامی که مدافعان حرم آل‌الله بی‌سر و صدا برای دفاع از حرم و برای جلوگیری از کشیده شدن جنگ به مرزهای ایران، پنجه در پنجه اشقیای زمان انداخته بودند و کمتر کسی از مردم ایران از حماسه‌های رزمندگان ایرانی باخبر بود، شهید عبدالله اسکندری هدف گلوله تک‌تیرانداز تکفیری‌ها قرار گرفت و به شهادت رسید. اما روضه شهید اسکندری از جایی آغاز شد که تکفیری‌ها پس از شهادت او، خودشان را به پیکر شهید رسانده و سر از بدن مطهرش جدا کرده و به نیزه زدند و تصویرش را در فضای اینترنت به دنیا مخابره کردند. صحنه‌ای که توسط تروریست‌های اجنادالشام رقم خورد، روضه مجسمی برای مردم ایران بود که سال‌ها در روضه حضرت سیدالشهدا اشک ریختند و چه سعادتی که پیکر پاک نخستین شهید بی‌سر ایرانی در دفاع از حرم حضرت زینب(س) نیز در ایام عزاداری امام حسین(ع) به وطن بازگشته است. فرزند سردار شهید اسکندری در خاطره‌ای نقل می‌کند: «پس از شهادت پدر، صحبت‌هایی مطرح بود که با مبادله برخی اسرای تکفیری‌ها یا پرداخت هزینه‌ای، بتوانیم پیکر پدر را بازپس بگیریم اما ما به مادرمان گفتیم مادر جان به کسانی که می‌خواهند پیکر پدر را بازگردانند، بگویید ما راضی نیستیم یک ریال از بیت‌المال صرف این گروه خبیث شود. حتی یک اسیر هم نباید آزاد شود. پدر رفته بود تا آنها را به درک واصل کند. ما برای آنچه در راه خدا داده‌ایم توقعی نداریم و حاضر نیستیم در ازای پیکر پدرمان ریالی از بیت‌المال هزینه شود؛ زیرا هر اقدامی کمک به آنها محسوب می‌شود. مدتی بعد از شهادت، زیارت نایب امام زمان(عج) روزی خانواده‌مان شد. در این دیدار مادر، این روایت را برای آقا بازگو کردند، رهبر معظم انقلاب بسیار خوشحال شدند و فرمودند: آفرین به این روحیه بچه‌ها، آفرین به این استقامت. خیلی ما را مورد تشویق قرار دادند. بعد هم آقا از وضعیت تحصیلی و کاری ما پرسیدند و بعد از آن، از حماسه‌آفرینی مدافعین حرم و دفاع از حرم شریف حضرت زینب(س) برای‌مان صحبت کردند. بیانات رهبر، آرامشی خاص به ما داد». بنا بر گفته‌های همسر شهید اسکندری، ایشان علاوه بر سابقه حضور در جبهه‌های غرب کشور و مقابله با گروهک‌های ضدانقلاب که رویای تجزیه ایران را در سر داشتند، «در عملیات خیبر فرمانده سپاه لار بودند، در عملیات بدر جانشین فرمانده گردان، در والفجر ۸ و بعد از آن جانشین رئیس ستاد تیپ بودند، در عملیات بیت‌المقدس ۴ فرماندهی تیپ مهندسی را برعهده داشتند. بعد فرماندهی مهندسی رزمی قرارگاه مدینه منوره و... . همسرم در عرصه‌های سازندگی هم فعالیت داشتند که در احداث سد کرخه، احداث جاده نیریز در استان فارس، طرح توسعه نیشکر، اجرای طرح‌های سد و بسیاری دیگر از فعالیت‌های جهادی سهیم بودند».

 

* شهید رحیم کابلی؛ از جنگ با رژیم بعث تا جنگ با تکفیری‌ها

شهید رحیم کابلی یکی دیگر از شهدایی که اخیراً پیکر مطهرش شناسایی شده و به کشور بازگشته، از جمله جوانانی بود که در طول ۸ سال دفاع‌مقدس به جبهه رفت تا از تمامیت ارضی ایران و انقلاب اسلامی دفاع کند. اما وی در آغاز جنگ سوریه در دوران بازنشستگی به سر می‌برد و با این وجود ترجیح داد عطای بازنشستگی را به لقایش ببخشد و این بار برای دفاع از حرم حضرت زینب(س) عازم سوریه شود. در نهایت وی به همراه تعدادی از همرزمان خود نظیر شهید محمد بلباسی در اردیبهشت‌ماه سال 95 در خان‌طومان به شهادت رسید و پیکر مطهرش همان‌جا باقی ماند. شهید مصطفی تاش‌موسی اهل شهرستان رامسر نیز که پیکرش بتازگی به کشور بازگشته، سال 94 برای جنگ با تکفیری‌ها عازم سوریه شد و در نهایت بهمن‌ماه همان سال به درجه رفیع شهادت نائل آمد. شهید محمدامین کریمیان جوان‌ترین شهیدی که پیکرش پس از ۳ سال به کشور بازگشته نیز در 25 سالگی با پیوستن به تیپ فاطمیون، عازم سوریه شد و تیرماه 98 به شهادت رسید. پنجمین شهید شناسایی شده شهید عباس آسمیه 21 دی سال 1394 در منطقه حلب سوریه توسط تروریست‌های تکفیری داعش به شهادت رسید. پیکر این شهید بزرگوار همراه با پیکر چند شهید دیگر در آمبولانسی در حال انتقال به پشت جبهه برای انتقال به ایران بود که راننده آمبولانس توسط نیروهای تکفیری به شهادت رسید و در نتیجه خودروی حامل پیکر شهدا در میدان نبرد باقی ماند. 

 

* پیگیری حاج‌‌قاسم برای بازگشت پیکر شهدای خان‌طومان 

چشم‌انتظاری خانواده‌های شهدای مفقودالاثر در سوریه، از جمله موضوعاتی بود که سپهبد شهید حاج‌قاسم سلیمانی تا پیش از شهادت غریبانه‌اش، دغدغه آن را داشت و آنطور که در اطلاعیه مورد اشاره سپاه نیز آمده، شناسایی اخیر شهدای خان‌طومان در راستای اهتمام شهید سلیمانی بوده است. 

شهید سلیمانی یک سال قبل از شهادت خود، در ۲۶ آبان سال ۱۳۹۷ طی نامه‌ای خطاب به سردار احمد کریمی، معاون نیروی انسانی سپاه نوشته بود: «ضمن تشکر فراوان، خداوند از شما به بهترین وجه قبول بفرماید. خواهش می‌کنم ادامه موضوع خصوصا باقیمانده مفقودین جنوب و خان‌طومان با جدیت دنبال شود، دست‌تان را می‌بوسم».

***

عاشورای امسال هم مثل عاشورای 96، ایران میزبان یک شهید بی‌سر دیگر است. سال 96 حججی با بازگشت پیکرش به وطن شور و حال عاشورا را دوچندان کرد و امسال شهید عبدالله اسکندری. این شهید جزو همان شهدایی است که شهید حاج‌قاسم سلیمانی اهتمام برای بازگشت پیکرشان به میهن را‌ طلب کرده بود. 

به گزارش «وطن‌امروز»، سپاه پاسداران از شناسایی و تایید هویت 5 تن از شهدای مدافع حرم محور خان‌طومان خبر داد. در بین این شهدا نام شهید عبدالله اسکندری هم به چشم می‌خورد. از شهید اسکندری به عنوان نخستین مدافع حرمی یاد می‌کنند که مانند مولایش حضرت سیدالشهدا(ع) سر از بدنش جدا شده است؛ شهیدی که زاده شیراز بود و هر 8 سال دفاع‌مقدس را به عنوان نیروی سپاه پاسداران در جبهه‌های جنگ حضور داشت. 

این شهید بزرگوار از یاران و همرزمان سردار جاویدالاثر حاج‌احمد متوسلیان بود و در مدت حضور در جبهه‌ها مسؤولیت‌هایی چون تک‌تیرانداز، تیربارچی، نیروی اطلاعات شناسایی و... را برعهده داشت. 

وی پس از پایان جنگ چند سالی مدیریت بنیاد شهید و امور ایثارگران شیراز را عهده‌دار شد و پس از بازنشستگی نیز به تبعیت از امر رهبری در دفاع از حرم اهل‌بیت به سوریه رفت و در دفاع از حرم حضرت زینب کبری(س) در نخستین روز‌های خرداد ۱۳۹۳ در حلب به شهادت رسید. بنا به روایاتی که منتشر شده، پیکر ایشان به دست گروه اجنادالشام افتاد و سرش توسط یکی از فرماندهان این گروه تروریستی تکفیری از تن جدا شد. 

پس از شهادت این سردار بی‌سر، نیروهای تکفیری حاضر بودند پیکرش را در ازای آزادی اسرا یا پرداخت هزینه مبادله کنند اما خانواده‌اش در پاسخ به این درخواست، اعلام کردند: «به کسانی که می‌خواهند پیکر پدر را بازگردانند، بگویید ما راضی نیستیم که یک ریالی از پول بیت‌المال صرف این گروه خبیث شود. حتی یک اسیر هم نباید آزاد شود. پدر رفته بود تا آنها را به درک واصل کند. ما برای آنچه در راه خدا داده‌ایم، توقعی نداریم و حاضر نیستیم به ازای پیکر پدرمان ریالی از بیت‌المال هزینه شود، زیرا هر اقدامی کمک به آنها محسوب می‌شود».

حالا پس از 8 سال پیکر سردار بی‌سر شهید عبدالله اسکندری به ایران بازگشته است و قرار است در روز عاشورای حسینی تشییع شود. 

زندگینامه این شهید والامقام در کتاب «سرِّ سر» نوشته نجمه طرماح توسط انتشارات روایت فتح به چاپ رسیده است. به بهانه بازگشت پیکر این شهید، گفت‌وگوی کوتاهی با فرزانه مردی جانشین مدیر انتشارات موسسه روایت فتح داشتیم تا بیشتر با شخصیت شهید اسکندری آشنا شویم و زوایای مختلف زندگی وی را بشناسیم. 

فرزانه مردی در پاسخ به اینکه چه ویژگی‌ای از این شهید به نگارش و چاپ این کتاب انجامید، به «وطن‌امروز» گفت: پرداختن به زندگی شهید اسکندری از این جهت برای ما جالب و حائز اهمیت بود که رزمنده‌ای بودند که دفاع‌مقدس را تجربه کرده بودند. افزون بر آن، ایشان پس از بازنشستگی، در حالی ‌که می‌توانستند ادامه زندگی را در کنار خانواده سپری کنند، به سوریه رفتند و همچنان دست از مجاهدت برنداشتند. 

وی همچنین برجسته‌ترین ویژگی این شهید را اینگونه معرفی کرد: ویژگی برجسته این شهید از دیدگاه من خستگی‌ناپذیری ایشان بود. 

این شهید بزرگوار دفاع‌مقدس را تجربه کرده بود؛ پس از آن در بنیاد شهید شیراز به شکلی دیگر برای اسلام و انقلاب مایه می‌گذاشت و در نهایت هم خستگی‌ناپذیری در سوریه و دفاع از حرم، ایشان را تا سرحد شهادت بالا برد. ایستادن بر خاکریز اعتقادات، نشان می‌دهد که این شهید در راه اعتقاداتش در برابر هیچ مانعی کوتاه نمی‌آمد و در این راه، خستگی نمی‌شناخت. 

نکته مهم دیگری که لازم است درباره این شهید ذکر شود، آن است که تفحص پیکر این شهید در زمره تفحص‌هایی است که شهید ‌حاج‌قاسم سلیمانی یک سال پیش از شهادتش، تسریع و اهتمام به آن را از معاونت نیروی انسانی سپاه خواسته بود. 

سردار شهید سپهبد قاسم سلیمانی در 26 آبان‌ سال 1397 طی نامه‌ای خطاب به سردار احمد کریمی، معاون نیروی انسانی سپاه نوشته بود: «ضمن تشکر فراوان، خداوند از شما به بهترین وجه قبول بفرماید. خواهش می‌کنم ادامه موضوع خصوصا باقیمانده مفقودین جنوب و خان‌طومان با جدیت دنبال شود، دست‌تان را می‌بوسم». مقبره نمادین شهید اسکندری نیز پیش از این در گلزار شهدای شیراز با حضور سردار شهید حاج قاسم سلیمانی رونمایی شده بود. 

حالا تقاضای شهید سلیمانی با تلاش تفحص‌کنندگان به بار نشسته تا عاشورای امسال با نام و یاد این شهید بی‌سر معطر شود. 

پیکر مطهر شهید اسکندری در روز عاشورای حسینی در گلزار شهدای شیراز به خاک سپرده خواهد شد.