افزایش صادرات به هند، چین و ترکیه به جبران محدودیتهای روسیه در سایر نقاط کمک کرده است
گروه اقتصادی: آژانس بینالمللی انرژی روز پنجشنبه در حالی که پیشبینی خود را برای تولید نفت خام روسیه در سال 2023 افزایش داد، گفت: تحریمهای غرب از زمان آغاز جنگ در اوکراین، «تأثیر محدودی» بر تولید نفت روسیه داشته است.
به گزارش «وطنامروز» به نقل از «فایننشالتایمز»، به گفته این آژانس، صادرات نفت خام و فرآوردههای نفتی مسکو به اروپا، ایالات متحده، ژاپن و کرهجنوبی از زمان عملیات ویژه نظامی این کشور در اوکراین حدود 2.2 میلیون بشکه در روز کاهش یافته است. روسیه اما توانسته است با تغییر مسیر جریان صادرات به کشورهایی از جمله هند، چین و ترکیه، کاهش به وجود آمده در صادرات به دلیل تحریمهای غرب را جبران کند. بر اساس آخرین گزارش ماهانه آژانس بینالمللی انرژی، تولید نفت روسیه در ماه جولای تنها 310 هزار بشکه در روز کمتر از مدت مشابه در روزهای قبل از جنگ بوده است که کاهشی کمتر از 3 درصدی را نشان میدهد. دادههای آژانس بینالمللی انرژی نشان میدهد روسیه در ماه گذشته میلادی ۱۹ میلیارد دلار و در ژوئن ۲۱ میلیارد دلار درآمد حاصل از صادرات نفت داشته است.
به گفته آژانس بینالمللی انرژی، خریداران آسیایی وارد عمل شدهاند تا از نفت خام ارزان روسیه استفاده کنند. افزایش تقاضا برای نفت خام روسیه در مقایسه با اوایل سال جاری همچنین به این معنی است که تخفیفهای پرداخت شده برای محمولههای روسیه کاهش یافته است.
ماه گذشته، اتحادیه اروپایی محدودیتهای خود را برای عرضه نفت روسیه به کشورهای خارج از این اتحادیه کاهش داد. در همین حال، ایالات متحده به کشورهای G7 فشار میآورد تا از مکانیزم سقف قیمتی حمایت کنند. در پاسخ، آژانس بینالمللی انرژی اعلام کرد که پیشبینی تولید روسیه را برای نیمه دوم سال 2022 تا 500 هزار بشکه در روز و 800 هزار بشکه در روز برای سال 2023 افزایش داده است. قیمتهای بیسابقه گاز طبیعی در اروپا پس از تنشها در اوکراین منجر به مهاجرت از گاز به نفت برای تولید برق شد که قرار است مصرف نفت خام را برای ادامه سال افزایش دهد.
* واردات زغال سنگ از روسیه ممنوع شد
اجرای ممنوعیت واردات زغال سنگ از روسیه به اتحادیه اروپایی که شاخصترین اقدام معرفی شده در پنجمین بسته تحریمهای این بلوک علیه مسکو است، از نیمهشب چهارشنبه آغاز شد. با پایان مهلت ۴ ماهه برای قراردادهایی که مربوط به پیش از اعلام تحریمها بودند، نخستین ممنوعیت اتحادیه اروپایی علیه واردات انرژی از روسیه در واکنش به جنگ مسکو در اوکراین، فعال شد.
این بازوی اجرایی اتحادیه اروپایی اعلام کرد این ممنوعیت، ضربه سختی به روسیه خواهد زد، زیرا این بلوک بزرگترین واردکننده زغال سنگ روسیه به شمار میرود و در نتیجه، این کشور، حدود 8 میلیارد یورو (8.3 میلیارد دلار) ضرر خواهد بود.
با این حال، خود اتحادیه اروپایی هنوز نتوانسته است خود را با وضعیت جاری تطبیق دهد. این بلوک برای ۴۵درصد واردات زغال سنگ، به روسیه وابسته بوده است و آلمان، لهستان و هلند، بزرگترین خریداران زغال سنگ روسیه بودهاند. طبق آمار اندیشکده بروژل، تقریبا ۷۰ درصد از زغال سنگ حرارتی که برای تولید نیرو به مصرف میرسد، از روسیه وارد میشود.
بر اساس گزارش رویترز، اجرای ممنوعیت علیه واردات زغال سنگ از روسیه، تامین زغال سنگ را با محدودیت بیشتری مواجه کرده و مصرفکنندگان اروپایی را ناچار میکند همزمان با کاهش عرضه گاز روسیه و دورنمای کمبود شدید انرژی در زمستان، در جست و جوی منابع تامین دیگری باشند.
* دلارزدایی هندیها برای خرید از روسیه
آمارهای گمرکی و منابع هندی میگویند: شرکتهای این کشور در حال تبدیل دلارهای خود به ارزهای آسیایی برای خرید زغال سنگ از روسیه هستند. منابع صنعتی و آمارهای گمرکی حاکی از آن است که شرکتهای هندی در حال تبدیل دلارهای خود و استفاده از ارزهای آسیایی برای خرید زغال سنگ از روسیه هستند.
هند به شکل قابل توجهی خرید نفت و زغال سنگ روسی را از زمان آغاز درگیری نظامی روسیه با اوکراین افزایش داده و همین امر به مسکو کمک کرده تا از اثرات منفی تحریمهای غرب بکاهد. البته در این مسیر هندیها هم فرصت تامین مواد اولیه ارزان قیمت را مغتنم شمردهاند.
ماه جولای هند واردات نفت از روسیه را نسبت به ماه ژوئن 20 درصد افزایش داده و به بیش از 2 میلیون تن رسانده است. با این حساب روسیه سومین صادرکننده زغال سنگ به هند در ماه جولای بوده است. در ماه ژوئن خریداران هندی حداقل برای پرداخت پول 742 هزار تن زغال سنگ وارداتی از روسیه به ارزی غیر از دلار پول پرداخت کردهاند که معادل 44درصد کل زغال سنگ وارداتی از روسیه در آن ماه بوده است.
شرکتهای هندی تلاش میکنند با استفاده از ارزهایی غیر از دلار ریسک نقض تحریمهای غرب علیه مسکو را به حداقل برسانند. شرکتهای فولادی و سیمانی هندی زغالسنگ روسیه را با استفاده از درهم امارات، دلار هنگکنگ، یوآن چین و یورو خریداری کردهاند. در ماه ژوئن 31 درصد معاملات غیردلاری زغال سنگ روسیه به یوآن انجام شده و 28 درصد آن هم به دلار هنگکنگ بوده است. سهم یورو زیر 25 درصد بوده و سهم امارات هم حدود 16 درصد بوده است.