گروه فرهنگ و هنر: ایران فرهنگی، ظرفیتی عظیم برای توسعه مناسبات فرهنگی - هنری میان ملت‌های منطقه است. توجه به این گزاره مهم سال مغفول مانده بود اما بتازگی بارقه‌هایی از امید به جریان شدن این رویکرد در منطقه دیده می‌شود. استفاده از بستر ایران فرهنگی، چه آن زمان که تاکید بر محبت به امام حسین(ع) با برنامه مداحان مطرح ایرانی در حسینیه‌ای در بصره در خبرها فراگیر می‌شود و چه حالا که زبان فارسی زمینه فهم مشترک از عاشورا و کربلا می‌شود و محمدحسین پویانفر در تکیه‌ای معروف در کابل برای شیعیان افغانستان مراسم سوگواری برگزار می‌کند، آثار و نتایجی ارزشمند به همراه خواهد داشت. 

دیپلماسی فرهنگی همواره به عنوان ابزار سیاست خارجی کشورها ترویج و توسعه فرهنگ‌های اصیل را برعهده دارد و در فراهم آوردن زمینه‌های همکاری‌های مشترک و شناخت و شناساندن فرهنگ‌ها و تبادل ارزش‌های فرهنگی و تحکیم و تثبیت روابط حسنه میان دولت‌ها نیز تأثیر بسزایی دارد. البته که دیپلماسی فرهنگی و استفاده از قدرت نرم، همراه با درک متقابل فرهنگی و اعتماد‌سازی در پیشبرد روابط و مناسبات فی‌مابین کشورها و تأمین منافع ملی است اما گاهی هویت‌های فراملی و فراجغرافیایی را نمی‌توان نادیده گرفت. در واقع وقتی از «ایران فرهنگی» صحبت می‌کنیم، دقیقا از این هویت صحبت می‌کنیم. برای اجرای دیپلماسی فرهنگی، تقویت فعالیت شبکه‌های اجتماعی در ارائه تصاویر مثبت از کشورمان در عرصه صلح و دوستی و مبارزه با تروریسم و عدالت‌طلبی و همچنین تهیه و عرضه محصولات هنری - فرهنگی از جمله امور ضروری است. دیپلماسی و همبستگی فرهنگی در درازمدت اثرگذاری مناسبی روی ملت‌ها دارد و در ارتقای درک متقابل میان فرهنگ‌ها موثر واقع می‌شود، بنابراین در دنیای امروز بسنده کردن به کاربرد شیوه‌های گذشته در زمینه دیپلماسی جوابگوی نیازهای کنونی در توسعه روابط با کشورها نیست، لذا باید ساز‌و‌کارهای جدیدی برای دیپلماسی فرهنگی تعریف شود تا قابلیت‌ها و توانایی‌های خویش را در سیستمی متشکل از اهداف دولت، ابزارهای فرهنگی و انتقال حجم وسیع انتقال اطلاعات به کار گیرد. 

هنر «مداحی» یکی از مصادیق مهم گسترش همبستگی و دیپلماسی فرهنگی است. «تکیه‌خانه عمومی چنداول» از روز گذشته نقل محافل خصوصی، عمومی و فضای مجازی شده است. محلی که محمدحسین پویانفر از مداحان اهل‌بیت(ع) در آنجا برای عزاداران سیدالشهدا(ع) افغانستانی به سوگ می‌پردازد. وجه مشترک حرف‌های کاربران در فضای مجازی این است که حضور مداحان سرشناس ایرانی در عزاداری شیعیان افغانستان اهمیت ویژه‌ای دارد که ایران بزرگ فرهنگی، در کنار شعر و ادب و هنر، با عزاداری‌های مشترک هم گسترش ‌می‌یابد. 

فضایی که مداحی‌ امسال در کابل به عنوان اتفاقی شاخص و تاثیرگذار رقم زد، نتایج خود را در پیوند میان ملت ایران و افغانستان نشان می‌دهد و این رویکرد، هم در میدان و هم در دیپلماسی می‌تواند حافظ مصالح کشورهای منطقه باشد؛ دیپلماسی‌ای‌ که از تکیه بر نیروهای ملی و عقیدتی نشأت گرفته و با پشتیبانی ایشان قوت می‌گیرد. 

ممکن است شبیه این اتفاق با حضور مداحانی که کمتر نام‌آشنا هستند طی سال‌های قبل اتفاق افتاده باشد ولی امسال این مراسم با حضور مداحان سرشناس انجام شد و یکی از ظرفیت‌هایی که در حوزه ستایشگری وجود دارد بحث مادحین نخبه، سرشناس و اثرگذار است. 

به نسبتی که مداحان سرشناس، نوحه و کلام‌شان اثرگذار است، به همان نسبت هم این اثرگذاری در سایر کشورها می‌تواند ایجاد شود. شاهد این ادعا استقبال خوب از این مراسم در کابل و مراسم سال گذشته در بصره است. 

دلیل اصلی آن می‌تواند تاثیرگذاری همین مداحان نخبه و سرشناس و عمق نفوذ کلام آنها باشد. 

مداحان ایرانی و افغانستانی نیز روابط خوبی با یکدیگر دارند به طوری که نسبت به مداحی‌های یکدیگر واکنش نشان می‌دهند. مداحی‌هایی که تلاش دارد وحدت و همبستگی ۲ ملت حول محور اهل‌بیت(ع) را به تصویر بکشد میان هر دو ملت مورد توجه قرار می‌گیرد.

محمدحسین پویانفر در توئیتی که تصاویر حضورش در کابل را منتشر کرده، نوشته است: عشق امام حسین پیونددهنده ملت‌هاست. کاربران شبکه‌های اجتماعی نیز واکنش‌های مثبتی به این رویداد داشته‌اند. آنها از پویانفر به خاطر حضور در کابل در شرایطی که مسائل امنیتی، عزاداری را برای شیعیان سخت کرده، تشکر کرده‌اند. برخی دیگر از کاربران نیز ابراز امیدواری کردند که این رویداد در ایام دیگر سال نیز تکرار شود و این اقدام مورد توجه مداحان، سخنرانان و چهره‌های تاثیرگذار دیگر نیز باشد. فرصت‌هایی که می‌تواند در دل این عزاداری‌ها وجود داشته باشد- که حالا مخصوصا تکیه بر حوزه‌های فرهنگی هست- بحث آداب و رسوم، باورها و اعتقادات دینی است. از سویی موضوع ترویج فرهنگ دفاع از حریم اهل‌بیت، فرهنگ مواسات و همدلی است که برگزاری آیین‌های مذهبی یکی از مهم‌ترین مواردی است که می‌تواند تلفیقی از همه اینها باشد.