کد خبر: 252134تاریخ: 1401/5/30 00:00
گزارش «وطن‌امروز» از آخرین وضعیت اجرای «طرح نهضت ملی مسکن» پس از یک سال
تلاش بیشتر برای ساخت مسکن
تاکنون زمین یک میلیون و 600 هزار واحد تأمین و روند ساخت بیش از یک میلیون واحد آغاز شده است، همچنین 90 هزار واحد در مرحله نازک‌کاری قرار دارد
گروه اقتصادی: بازار مسکن کشور در دید عمومی از گذشته به عنوان بازاری با ریسک پایین‌تر نسبت به سایر بازارها و به عنوان یکی از بازارهای سرمایه‌گذاری مطرح بوده است و همین نگاه نسبت به حوزه مسکن در اقتصاد، موجب شده مسکن از کالای مصرفی به کالای سرمایه‌ای تبدیل شود که مستلزم سیاست‌گذاری مناسب جهت سامان بخشیدن به وضعیت این بازار است. از همین رو دولت سیزدهم از روزهای آغازین کار خود، با معرفی طرح نهضت ملی مسکن، یکی از اهداف خود را ساخت 4 میلیون مسکن در راستای افزایش عرضه و سامان بخشیدن به بازار مسکن عنوان کرد. دولت سیزدهم با تاکید بر ساخت 4 میلیون واحد مسکن تا پایان دوره ۴ ساله خود، ماموریت و مسؤولیت بزرگی را برای اجرا انتخاب کرد؛ ماموریتی که برای محقق شدن، به برنامه‌ریزی دقیق و عزمی جدی در اجرا نیاز دارد. ابراهیم رئیسی پیش از انتخابات، معضل تامین مسکن را به عنوان یکی از چالش‌های جدی اقتصاد کشور شناسایی کرده بود و بر اجرای برنامه‌هایی برای حل این مساله تاکید داشت. به همین منظور دولت سیزدهم طرح نهضت ملی مسکن را با هدف تأمین مسکن مورد نیاز اقشار مختلف و کنترل بازار مسکن در دستور کار خود قرار داد. طرح نهضت ملی مسکن طرحی است که در دولت سیزدهم به عنوان طرحی کلان با حمایت مجلس و تصویب قانون جهش تولید مسکن وارد فاز عملیاتی و اجرایی شد. دولت سیزدهم احداث ۴ میلیون واحد مسکونی طی دوره ۴ ساله دولت سیزدهم را به عنوان اصلی‌ترین سیاست خود در حوزه مسکن معرفی کرد و برای اجرای آن راهکارهای مناسبی را در قانون از جمله راه‌اندازی صندوق ملی مسکن و افزایش تسهیلات متناسب با قیمت واحدهای مسکونی در نظر گرفته و برای اجرایی شدن آنها نیز اقداماتی را به انجام رسانده است.
* تأمین زمین یک میلیون و 631 هزار واحد
بر اساس آخرین آمار به دست آمده توسط «وطن امروز» از وزارت راهوشهرسازی در رابطه با وضعیت اجرای طرح نهضت ملی مسکن، تا 25 مرداد سال جاری در مجموع زمین یک میلیون و 631 هزار و 440 تعداد واحد تامین شده است.
* شروع ساخت یک میلیون و 163 هزار واحد مسکونی
همچنین فرآیند ساخت مجموعا یک میلیون و 163هزار و 549 واحد مسکن آغاز شده است که از این میزان 628 هزار و 476 واحد مسکن شهری( مشتمل بر تامین مسکن متقاضیان ثبت‌نامی و بافت فرسوده شهری)، 352 هزار و 469 واحد خودمالک(بخش خصوصی) و 182 هزار و 604 واحد ذیل مسکن روستایی در حال ساخت است.
* 90 هزار واحد به مرحله نازک‌کاری رسیدند
بر اساس آخرین آمار وزارت راهوشهرسازی از وضعیت اجرای طرح نهضت ملی مسکن، از مجموع واحدهای در حال ساخت، 818 هزار و 980 واحد دارای پروانه ساختمانی، 480 هزار و 138 واحد دارای فونداسیون، 352 هزار و 771 دارای اسکلت و سقف و 90 هزار و 454 واحد در مرحله نازک‌کاری هستند.
با بررسی آمار و ارقام ذکر شده، اگر چه بیش از یک میلیون و 600 هزار واحد زمین برای طرح نهضت ملی مسکن تامین شده است اما اکثر این واحدها در مراحل ابتدایی ساخت قرار دارند. در واقع با گذشت بیش از یک سال از آغاز به کار دولت سیزدهم و وعده ساخت 4 میلیون مسکن اما به نظر می‌رسد تنها حدود 90 هزار واحد در مراحل پایانی ساخت به سر می‌برد و آنچه در واقعیت رخ داده است با هدف ساخت یک میلیون مسکن در هر سال فاصله دارد.
البته به نظر می‌رسد روند اختصاص زمین از شتاب خوبی برخوردار است و در صورت تداوم همین روند می‌توان به اهداف مدنظر دست یافت. از طرف دیگر در صورتی که روند ساخت حدود یک میلیون و 100 هزار واحدی که فرآیند ساخت آنها آغاز شده است، با شتاب مناسبی دنبال شود و واحدهای جدیدی نیز در ماه‌های آینده به جمع واحدهای در حال ساخت اضافه شود، می‌توان امید داشت دولت سیزدهم تا پایان کار خود تا حدودی به اهداف ذکر شده دست یابد.
***
تأمین مالی نهضت ملی مسکن همچنان در ابهام
با وجود ابلاغ دستورالعمل اجرایی اعطای تسهیلات احداث و نوسازی مسکن یک ماه پس از تصویب قانون جهش تولید مسکن در مجلس، به بانک‌ها و نحوه تخصیص سهمیه ۳۶۰ هزار میلیارد تومانی آنها به متقاضیان ساخت مسکن اما تا این لحظه هیچ دسترسی‌ای به داده‌های آماری یا گزارشی از تعداد مراجعان به درگاه سامانه طرح اقدام ملی مسکن در وزارت راهوشهرسازی برای بانک‌ها و حتی سایر دستگاه‌های ناظر وجود ندارد. از سوی دیگر هنوز از تشکیل صندوق ملی مسکن و ارکان آن و همچنین وعده تأمین منابع ۳ هزار میلیارد تومانی این صندوق با وجود گذشت حدود یک سال از ابلاغ قانون جهش تولید مسکن خبری نیست؛ صندوقی که قرار بود سرریز ورودی و خروجی یارانه‌ها در آن حساب و کتاب شود تا منابع لازم برای تحقق وعده رئیس‌جمهور برای ساخت سالانه یک میلیون واحد مسکونی برای اقشار با درآمد متوسط جامعه فراهم شود. بررسی‌ها نشان می‌دهد تاکنون از محل منابع پیش‌بینی شده در دستورالعمل اجرایی اعطای تسهیلات احداث و نوسازی مسکن حدود ۱۳ هزار میلیارد تومان تسهیلات مناطق شهری از سوی بانک مسکن در سراسر کشور پرداخت شده و در عین حال حدود ۶هزار میلیارد تومان وام روستایی نیز در همین قالب از سوی مجموع بانک‌ها به متقاضیان تخصیص یافته است که کمی بیش از ۵ درصد کل تسهیلاتی است که به عنوان سهمیه بانک‌ها در قانون جهش تولید مسکن و دستورالعمل احداث مسکن دیده شده است. از سوی دیگر مطابق با دستورالعمل احداث مسکن تنها بانک‌ها متولی تخصیص اعتبار و تأمین مالی ضوابط قانون جهش تولید مسکن نبوده و بر اساس ماده ۱۴ قانون ساماندهی و حمایت از تولید و عرضه مسکن در چارچوب مقررات بانک مرکزی و سازمان بورس باید زنجیره‌ای از ابزارهای تأمین مالی از جمله انتشار اوراق رهنی و سایر روش‌ها در کنار منابع صندوق ملی مسکن نیز مورد استفاده قرار بگیرد که هنوز از این روش‌ها خبری نیست.