احمدرضا انصاریپور: رکود حاصل از تعطیلی جشنوارههای فرهنگی -ناشی از شیوع کرونا- گمانهزنیها را تقویت کرده بود که پس از پایان نسبی وضعیت این ویروس، بازگشت به شرایط اولیه نیازمند زمان باشد، در برخی حوزهها هم این گمانهزنی صحیح بود اما جشنواره عروسکی تهران که امسال پس از ۲ سال تعطیلی در آستانه برگزاری نوزدهمین دوره خویش است، گوشش چندان بدهکار این گمانهزنیها نبود و نه تنها تقاضای بالای شهرستانها را در پی داشت، بلکه از سراسر جهان هم مورد استقبال واقع شد.
به گزارش «وطنامروز»، جشنواره مبارک یا همان جشنواره نمایشهای عروسکی تهران در حالی در آخرین هفته مهرماه امسال برگزار میشود که عوامل اجرایی آن، خبرهای خوشی از میزان تقاضای هنرمندان برای حضور در جشنواره میدهند. هادی حجازیفر، دبیر نوزدهمین جشنواره عروسکی تهران گفته خودش مثل خیلی از صاحبنظران دیگر گمان میکرد رونق دوباره بخشیدن به این حوزه کار دشواری باشد ولی استقبال به قدری خوب بوده که او هم برای داشتن جشنوارهای با روح تازه و پر از اتفاقات خوب اظهار امیدواری کرده است. این استقبال امیدوارکننده اما یک اتفاق معمولی نیست. این استقبال به واسطه ۲ نکته بسیار حائز اهمیت است.
نخستین نکتهای که با نگاه به متقاضیان کثیر جشنواره به آن پی میبریم، نقش پررنگ شهرستانیهاست. آماری که دبیر جشنواره در سوم مردادماه اعلام کرده است، حاکی از حضور 50 درصدی شهرستانها در بین شرکتکنندگان است؛ از بین 100 اثری که تا آن زمان -که حدود ۳ ماه با آغاز جشنواره فاصله داشت- به دست عوامل این رویداد رسیده بود، بیشتر از 50 اثر متعلق به هنرمندان شهرستانی بوده که پرتو امیدی برای توجه به هنرمندان شهرهای کوچکتر است و باید آن را به فال نیک گرفت.
دیگر نکتهای که نباید از نظر دور بماند، به برد بینالمللی چشمگیری بازمیگردد که جشنواره مبارک تا اینجای کار داشته است. طبق آخرین گزارشها، بیش از ۱۳۰ اثر نمایشی از ۳۰ کشور مختلف جهان برای حضور در نوزدهمین دوره این جشنواره اعلام آمادگی کردهاند. نکته مهم این است که این برد بینالمللی تنها به کشورهای منطقه محدود نمیشود، بلکه نمایندگانی از ایتالیا، اسپانیا و حتی برزیل هم در بین متقاضیان به چشم میخورند.
این گستردگی بینالمللی جشنواره اتفاقی بزرگ و مبارک برای جشنواره مبارک است. برد بینالمللی این جشنواره، برد فرهنگی و هنری ایران در عرصه نمایشهای عروسکی را بالا میبرد. درباره این برجستگی مهم جشنواره عروسکی تهران، گفتوگویی با امیرموسی کاظمی، مدیر ستاد نوزدهمین دوره این جشنواره داشتیم و از وی درباره برنامهریزیهای عوامل جشنواره برای بهرهمندی از این فرصت بینالمللی پرسیدیم.
***
* از بین متقاضیان خارجی شرکت در نوزدهمین جشنواره نمایش عروسکی تهران- مبارک، چه کشورهایی و با چه میزان تقاضا بیشترین استقبال را داشتهاند؟
با توجه به اینکه فراخوان نوزدهمین جشنواره نمایش عروسکی تهران دیرتر از روال معمول منتشر شد، انتظار چنین استقبالی از سوی نمایشگران عروسکی چه در داخل کشور و چه در بخش بینالملل، فراتر از انتظار بود. به عنوان مثال در بخش ملی ۵١٣ اثر برای رقابت ثبتنام کردند که این آمار نسبت به آثار ثبتنامی در دوره گذشته جشنواره که 366 اثر بود، افزایشی 40 درصدی را نشان میدهد. در بخش بینالملل هم بیش از ١٣٠ نمایش از ١٠٠ گروه نمایشگر عروسکی بینالمللی از ٣٠ کشور جهان به دست ستاد جشنواره رسیده که در میان آنها ایتالیا با ١٣ نمایش و اسپانیا و کرهجنوبی با ١٠ نمایش، بیشترین تقاضاها را داشتهاند.
* استقبال اروپاییها از این جشنواره چقدر بوده است؟
اتفاقا بیشترین استقبال از این دوره جشنواره مربوط به کشورهای اروپایی است. گروههای نمایشی از کشورهای ایتالیا، اسپانیا، بلغارستان، انگلستان، چک، آلمان، پرتغال، روسیه، یونان، ارمنستان، کرواسی، فرانسه، گرجستان، رومانی، ترکیه، اوکراین و لیتوانی متقاضی حضور در جشنواره نمایش عروسکی تهران شدهاند که این نشانگر اهمیت این جشنواره در جهان است.
* آیا برای افزایش حضور کشورهای خارجی در جشنواره، امتیازاتی هم برای آنها در نظر گرفته شده است؟
برای کارهای بخش بینالملل امتیاز ویژهای در نظر گرفته نشده و همان روال مرسوم در تمام جشنوارههای معتبر جهانی در جشنواره تهران هم در نظر گرفته شده است. پس از ثبتنام اولیه، گروههای متقاضی فیلم آثارشان را برای ستاد جشنواره ارسال کردند که در حال بازبینی این آثار هستیم تا بهترین نمایشها را برای حضور در جشنواره انتخاب کنیم.
* دبیر جشنواره پیشتر در مصاحبهای درباره حضور امیدوارکننده شهرستانها سخن گفته بود؛ استقبال کشورهای خارجی هم به همان اندازه امیدوارکننده است؟
با توجه به زمان کوتاه تا برگزاری جشنواره و برنامهریزی سالانه گروههای بینالمللی، این استقبال بالاتر از حد انتظار بود. امیدواریم نوزدهمین دوره جشنواره بینالمللی نمایش عروسکی تهران، یکی از بهترین دورههای این جشنواره از لحاظ حضور آثار باکیفیت هم در بخش ملی و هم در بخش بینالملل باشد.
* با توجه به این حضور بینالمللی در جشنواره، آیا تصمیمی برای اهتمام بیشتر به این کشورها در سالیان آتی و تغییر برخی ساختارهای جشنواره گرفته شده است؟
طبیعتا باید از تجربه این دوره از جشنواره برای برنامهریزی بهتر در دورههای آینده استفاده شود. مواردی همچون تأخیر در معرفی دبیر جشنواره که موجب تأخیر در اعلام فراخوان میشود، نباید در سالهای آینده هم تکرار شود. وقتی درباره یک جشنواره دوسالانه صحبت میکنیم، یعنی حداقل یک بازه دوساله برای برنامهریزی باید وجود داشته باشد. این اتفاق در این دوره از جشنواره نیفتاد که دلیل آن هم تغییر دولت و تغییر و تحولات در بدنه مدیریتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بود. با توجه به برنامهریزی بلندمدت گروههای خارجی، در صورتی که زمانی بیش از یک سال برای دعوت گروههای بینالمللی وجود داشته باشد، میتوانیم نمایشهای باکیفیت و حرفهایتری را در جشنواره شاهد باشیم.