مقامات آمریکایی جزئیاتی از پاسخ خود به اصلاحات ایران در متن پیشنهادی اروپا ارائه ندادهاند اما برخی اخبار تأیید نشده حاکی است دولت بایدن یک پاسخ بینابینی برای طرف اروپایی فرستاده است
گروه سیاسی: یک هفته پس از پاسخ مکتوب ایران به طرح پیشنهادی اتحادیه اروپایی بالاخره واشنگتن هم نظرات خود را درباره جواب ایران اعلام کرد؛ جوابی که آنطور که از شواهد پیداست و البته قابل انتظار و پیشبینی نیز بود نه «بله» و نه «خیر» است. اتفاقی که نشان میدهد پاسخ بینابینی میان بله و خیر آمریکا باز هم زمینه را برای انجام گفتوگوهای بیشتر میان طرفین فراهم میکند.
به گزارش «وطنامروز»، عصر چهارشنبه پاسخ آمریکاییها به طرف اروپایی داده شد و همزمان به دست ایران رسید و وزارت امور خارجه کشورمان اعلام کرد بررسی دقیق نظرات طرف آمریکایی آغاز شده و جمهوری اسلامی ایران پس از تکمیل بررسیها، نظرات خود در این رابطه را به هماهنگکننده اعلام خواهد کرد.
میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در سازمانهای بینالمللی واقع در وین روز پنجشنبه در توئیتی نوشت: «پیشنهاد هر پیشنویس جدید باعث طولانیتر شدن مذاکرات وین بر سر برجام میشود. این ممکن است مایه تأسف باشد اما شرکتکنندگان حق دارند مطابق رویههای معمول در دیپلماسی چندجانبه خواستار تغییراتی در متن شوند. باید صبور باشیم».
انتظار میرود مذاکرات همچنان ادامه یابد و دولت بایدن نمیخواست در این مقطع عامل به شکست کشانده شدن مذاکرات در فضایی که 1+4 همگی پاسخ ایران را معقول و منطقی خواندند، شناسایی شود. گفتنی است جوزپ بورل هفته گذشته گفته بود دیپلماتها ممکن است هفته جاری (تا یکشنبه) برای رایزنی درباره گامهای بعدی در وین دیدار کنند. همچنین برخی دیپلماتها و مقامات غربی اخیرا به خبرگزاری رویترز گفتهاند تهران و واشنگتن چه پیشنهاد «نهایی» اتحادیه اروپایی را بپذیرند یا نپذیرند، هیچکدام احتمالا شکست برجام نخواهد بود و مذاکرات را مرده اعلام نخواهند کرد، زیرا زنده نگه داشتن آن به نفع طرفین است.
مقامات آمریکایی از چهارشنبه به این سو، درباره محتوای پاسخ خود، هیچ گونه اطلاعاتی ندادهاند و طبق اعلام نظر «ند پرایس» سخنگوی وزارت خارجه آمریکا که «همانگونه که پاسخ ایران «بله و خیر» نبوده است ما هم با «بله و نه» پاسخ نمیدهیم»، موضعگیری کردهاند.
بر این اساس، «ودانت پاتل» از مقامات وزارت خارجه آمریکا ساعاتی بعد از ارائه پاسخ آمریکا در جلسه «بریفینگ» وزارت خارجه در مواجهه با سوالات خبرنگاران درباره پاسخ آمریکا اعلام کرد قصد ندارد درباره این موضوع به جزئیاتی اشاره کند و فقط به این نکته اکتفا کرد که احیای برجام در راستای منافع آمریکاست و ایران باید پیشنویس متنی را که آمریکاییها در ماه مارس (اسفند) روی میز گذاشته بودند میپذیرفت!
جان کربی، هماهنگکننده ارتباطات راهبردی در شورای امنیت ملی کاخ سفید هم روز چهارشنبه پرسشها درباره جزئیات پاسخ آمریکا به ایران را بیپاسخ گذاشت و تاکید کرد کاخ سفید قصد ندارد به صورت علنی درباره این موضوع گفتوگو کند.
با وجود اینکه هیچ اظهارنظر رسمی درباره ابعاد و جزئیات پاسخ ایالات متحده منتشر نشده اما وبسایت اسرائیلی واللا در گزارشی به قلم باراک راوید، روزنامهنگار اسرائیلی نزدیک به دولت فعلی رژیم صهیونیستی جزئیاتی ادعایی از پاسخ آمریکا را منتشر کرده است. این رسانه با اشاره به سفر ایال حولاتا، مشاور امنیت داخلی اسرائیل به واشنگتن نوشت، آمریکاییها در پاسخی که روز چهارشنبه برای ایران ارسال کردند، مواضع خود را نسبت به گذشته قدری سختتر کردند و سفر این مقام ارشد صهیونیست با همین هدف انجام شد که از آمریکا بخواهد چنین امتیازاتی را به ایران ندهد. واللا گزارش داد: کاخ سفید به اسرائیل گفته حتی در صورتی که رئیس جمهور بعدی آمریکا از برجام خارج شود، هرچند همچنان شرکتهایی که با ایران تجارت میکنند تا ۲ سال و نیم از تحریمها معاف خواهند بود اما در مقابل ایران هم متعهد میشود تا آن زمان به اجرای کامل تعهداتش در برجام ادامه دهد و حق خروج از توافق را نخواهد داشت.
* فقط حلوفصل پرونده پادمانی
در سوی دیگر ایران همچنان خاتمه موضوعات پادمانی و بستن پرونده اخیر با میدانداری رژیم صهیونیستی را از خطوط قرمز کشورمان برای توافق نهایی خوانده است. در همین زمینه حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران در گفتوگوی تلفنی با دبیرکل سازمان ملل بار دیگر بر این مهم تاکید کرد. رئیس دستگاه دیپلماسی روز پنجشنبه به آنتونیو گوترش درباره مذاکرات رفع تحریمها خاطرنشان کرد: به همه طرفها تاکید کردهایم حلوفصل موضوعات ساختگی و سیاسی پادمانی، یک ضرورت اساسی است. ما اراده جدی و واقعی برای رسیدن به توافق قوی و پایدار داریم و این اراده را در عمل نشان دادهایم. وزیر امور خارجه کشورمان همچنین افزود: آمریکا روز چهارشنبه به پیشنهادهای جمهوری اسلامی ایران پاسخ داد و اکنون همکارانم در حال بررسی آن هستند. در عین حال جان کربی، سخنگوی شورای امنیت ملی آمریکا در نشست خبری تاکید کرد که واشنگتن از طریق کانالهای خصوصی به ایران تاکید کرده تنها راه رفع موضوع پادمانی، پاسخ به پرسشهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی است و تهران باید با بازرسیهای آژانس موافقت کند.
* به نظرات اسرائیل احترام میگذارم
رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی روز پنجشنبه در گفتوگو با فرانس 24 به مساله هستهای ایران پرداخت و عنوان کرد مذاکرات در حال پیشرفت است. وی در ادامه اظهار کرد که توافق میان طرفین «چندان دور نیست». مدیرکل آژانس انرژی اتمی بر نقش حیاتی اتحادیه اروپایی در مذاکرات احیای برجام تاکید کرد و همچنین گفت که ایران منتظر احیای توافق است تا از بنبست خارج شود(!) البته نگاهی به دست و پا زدنهای گروسی پس از قطع دوربینهای فرابرجامی آژانس در ایران و حتی دست رد تهران به خواسته گروسی برای سفر به ایران و به حضور نپذیرفتن او نشان میدهد کدام طرف در بنبست قرار دارد. مدیرکل آژانس در پاسخ به سوال مجری برنامه که گفت اسرائیل تاکنون یکی از موانع برای شکلگیری توافق هستهای بوده هم گفت: «این مسالهای بین ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی است. دیگران ممکن است نظرات و منافعی در منطقه داشته باشند اما من باید روی کارم در ایران تمرکز کنم. من از آنچه اسرائیل و کشورها میگویند و نظراتی که دارند مطلع هستم و به آن احترام میگذارم اما به عنوان یک نهاد بینالمللی مستقل، من روی مأموریت خودم متمرکز هستم. من با ایران صحبت میکنم، با آنها همکاری میکنم و امیدوارم که آنها بزودی با ما همکاری خواهند کرد».
* آشفتگی تلآویو
تشتت و اختلاف نظر در سرزمینهای اشغالی بر سر برنامه هستهای ایران و مذاکرات رفع تحریمها، ساعت به ساعت بیشتر میشود، در میان دودستگی میان صهیونیستها در پذیرش توافق و محدود شدن توان هستهای یا قبول نکردن احیای برجام و مواجهه با ایران دارنده یک برنامه کامل هستهای، تلآویو تماسهای خود را با واشنگتن افزایش داده است. حتی در این میان، صهیونیستها مشغول مقصر قلمداد کردن همدیگر در به وجود آمدن وضع فعلی پس از ترغیب ترامپ به خروج از برجام هستند.
پایگاه آمریکایی آکسیوس هفته گذشته به نقل از مقامات آمریکایی و صهیونیست گزارش داد: اگر چه دولت بایدن، تلاش کرده است به اسرائیل اطمینان دهد در مذاکرات امتیاز جدیدی به ایران نداده است اما مقامات اسرائیلی میگویند آنها اطمینان ندارند. منابع عبری نوشتند از نگرانیهای اسرائیل این است که اگر چه تلآویو همیشه با توافق مخالف بوده است اما اکنون بیم دارد آمریکا در تلاش برای نهایی کردن موضوع، امتیازات خطرناکی بدهد.
حتی طی 2 روز گذشته منابع عبری اخباری منتشر کردند که رئیسجمهور آمریکا جواب تلفن نخستوزیر رژیم صهیونیستی را نداده است. روزنامه تایمز اسرائیل گزارش داد کاخ سفید درخواست راهبردی رژیم صهیونیستی مبنی بر انجام گفتوگوی تلفنی میان جو بایدن، رئیسجمهور آمریکا و یائیر لاپید، نخستوزیر رژیم صهیونیستی را نپذیرفت. واشنگتن در پاسخ به درخواست تلآویو گفت که رئیسجمهور آمریکا در تعطیلات به سر میبرد، این در حالی است که شورای امنیت داخلی رژیم صهیونیستی چندین روز است تلاش میکند این گفتوگو انجام شود اما واشنگتن آن را به تعویق میاندازد. همچنین پایگاه خبری عبری روتر اعلام کرد با توجه به پیشرفت مذاکرات هستهای برای احیای برجام، دیدار ایال حولاتا، مشاور امنیت داخلی رژیم صهیونیستی با آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا لغو شد.
در همین حال دیوید بارنیا، رئیس سازمان موساد در اظهاراتی گفت که توافق هستهای قریبالوقوع با ایران در صورتی که امضا شود فاجعهای راهبردی خواهد بود. وی گفت که این توافق در طولانیمدت باعث میشود روند دستیابی ایران به سلاح هستهای تسهیل شود. بارنیا تاکید کرد: ایران به توافق هستهای باز خواهد گشت، زیرا هم تهران و هم واشنگتن منافع راهبردی در آن دارند و اکنون فرصت امضای توافق نزدیک به 100 درصد است. رئیس موساد در دیدار با یائیر لاپید با اشاره به اینکه با امضای توافق هستهای و به محض برداشتن تحریمها ایران به صدها میلیارد دلار دست خواهد یافت، خاطرنشان کرد: امضای توافق باعث میشود ایران به تواناییهای بسیار گستردهای دست یابد. بارنیا گفت: من نگران این هستم که برخی کشورهای منطقه به ایران به عنوان یک الگو نگاه کنند و این مساله باعث میشود مقابله با نفوذ ایران دشوار شود.
رئیس موساد همچنین تاکید کرد که توافق موجود بسیار بدتر از توافق 2015 خواهد بود. «ایهود اولمرت» نخستوزیر اسبق رژیم صهیونیستی هم در گفتوگویی رادیویی، «بنیامین نتانیاهو» رهبر حزب لیکود در اراضی اشغالی را یکی از عوامل خروج آمریکا از توافق هستهای دانست. به گزارش پایگاه خبری «الهدهد» به نقل از رادیو fm103، ایهود اولمرت در این باره گفت: «این نتانیاهو است که ما را به سطح مواجهه غیرضروری با ایالات متحده رسانده است. او بود که با اثرگذاری بر دونالد ترامپ، رئیسجمهور سابق آمریکا باعث خروج او از توافق هستهای شد. خروج آنها از آن توافق بیش از هر چیز دیگری باعث سرعت بخشیدن به پیشرفت ایران در پرونده هستهای شد. او مسؤول وخامت وضعیت موجود و مسؤول حرکت ایران به سوی احتمال ساخت بمب اتم است». اولمرت در پایان اضافه کرد: «نتانیاهو آخرین نفر در جهان است که لب به سخن گشوده است و از رفتار یک نفر در کابینه فعلی در ارتباط با توافق هستهای انتقاد میکند، زیرا خود او عامل این بحران است».