سوال، تذکر و  استیضاح، برخی ابزارهای نظارتی مجلس در مسیر اجرای درست قوانین و انعکاس مشکلات مردم است و مجلس یازدهم بر اساس اسناد بالادستی، مجلسی نظارت‌محور و با محوریت کارشناسی است. نمایندگان مجلس شورای اسلامی در اجلاسیه دوم از 11 خرداد 1400 تا اردیبهشت امسال 2143 تذکر کتبی خطاب به مسؤولان را ثبت و در جلسات علنی مطرح کردند که رئیس‌جمهور بیشترین سهم را از تذکرات کتبی نمایندگان داشته و وزیر اطلاعات نیز با 19 تذکر کمترین تذکر کتبی را از نمایندگان دریافت کرده است. 

 

* تذکرات کتبی

پس از رئیس قوه مجریه، به ترتیب وزارت راه‌و‌شهرسازی با 338 تذکر، وزارت نیرو با 314 تذکر، وزارت جهاد کشاورزی با 290 تذکر، وزارت بهداشت با 262 تذکر، وزارت کشور با 234 تذکر و وزارت صنعت، معدن و تجارت با 232 تذکر بیشترین سهم را از تذکرات کتبی نمایندگان داشته‌اند. اما با بررسی آماری دلایل تذکرات نمایندگان در یک سالگی دولت می‌توان دریافت کدام موضوعات دغدغه اصلی مردم و نمایندگان بوده تا شاید تدبیر و اصلاح امور، مسیر روشنی پیش روی کشور بگشاید. مشکلات جاده‌های روستایی، تنظیم بازار، صادرات دام و طیور و محصولات کشاورزی، تامین و انتقال آب شرب، حقوق، موضوعات معیشتی فرهنگیان و تجهیز مراکز درمانی در صدر لیست تذکرات نمایندگان به مسؤولان دولتی در اجلاسیه دوم مجلس یازدهم بوده‌ است. 

 

* تذکرات شفاهی

یکی دیگر از ابزار‌های نظارتی مجلس بر اساس ماده 206 آیین‌نامه داخلی، تذکرات شفاهی است که در اجلاسیه دوم وزارت نیرو بیشترین تذکر را به طور شفاهی از نمایندگان در جلسات علنی دریافت کرده است. 

 

* سوال از وزرا

در اجلاسیه دوم مجلس 2094 تقاضای سوال از وزرا در سامانه سوالات ثبت شده است که از این میان 1721 سوال برای رسیدگی به کمیسیون‌های تخصصی مجلس ارجاع شده و از این میان نیز 765 فقره سوال در کمیسیون‌ها تا تاریخ 15 خرداد 1401 مورد بررسی قرار گرفته است. وزیر راه در این بخش نیز بیشترین سهم را دارا بوده و 204 سوال در اجلاسیه دوم به نام وی توسط نمایندگان ثبت شده است. پس از وزارت راه، وزارت‌های نیرو و جهاد دیگر وزارتخانه‌هایی بودند که نمایندگان بیشترین سوالات را از آنها داشتند. در نهایت از میان سوالات بررسی شده 65 سوال به دلیل عدم اقناع نمایندگان سوال‌کننده از پاسخ‌های وزیر در کمیسیون، برای رسیدگی در جلسات علنی مجلس، تقدیم هیات‌رئیسه شده است. تا اردیبهشت امسال 18 سوال در صحن از وزرا در موضوعات مختلف مطرح شده است که وزارت تعاون،کار و رفاه اجتماعی با طرح 5 سوال از شخص اول آن، از این حیث تا پایان اجلاسیه دوم رکورد‌دار بوده و پس از آن وزارتخانه‌های راه، نفت و بهداشت هر کدام با 2 سوال بیشترین پاسخ را به سوالات در صحن نمایندگان داده‌اند. البته پس از این تاریخ نیز سوالاتی مطرح شده است و تاکنون ۳ وزیر دولت سیزدهم از مجلس یازدهم کارت زرد نیز دریافت کرده‌اند و باید صبر کرد و دید آیا رکورد 11 کارت زرد دولت یازدهم حفظ می‌شود یا خیر؟ مقایسه تعداد و موضوعات مورد تذکر و سوال، ارتباط معنادار بین این ۲ ابزار نظارتی را نشان می‌دهد به طوری که وزیران نیرو و راه‌و‌شهرسازی مخاطب بیشترین سوالات بوده‌اند و در صدر دریافت‌کنندگان بیشترین تذکرات از نمایندگان نیز قرار دارند و وزارت دفاع و اطلاعات با کمترین سوال و تذکر مواجه بوده‌اند. مقایسه آماری و فراوانی تعدادی از ابزارهای نظارتی مجلس بیانگر انتظارت و مطالبات مردم از دولتمردان و چراغ راه تعامل سازنده قوای مقننه و مجریه در پیشبرد اهداف کشور است.