محمدعلی میرزایی: بسیاری از آداب و رسوم گذشته هنوز که هنوز است بین بسیاری از مردم وجود دارد و با یک نگاه گذرا میتوان آن را مشاهده کرد. یکی از آدب و رسومی که هنوز روح زندهای در اذهان عمومی و اعتقادات جامعه دارد، مساله «نذر» است آن هم از جنس فرهنگی.
با یک بررسی کارشناسانه میتوان به این نکته رسید که بسیاری از معضلات و مشکلات هر جامعهای به عدم آگاهی و عقبماندگی فرهنگی مردم آن جامعه بازمیگردد. اعتیاد، فساد و بیاخلاقی در بسیاری از موارد ناشی از شرایطی است که آگاهی وجود ندارد و در نتیجه آن هزینههای بسیاری بر اقتصاد یک جامعه تحمیل میشود و در یک دور باطل با افزایش بیکاری و... شاهد فسادها و معضلات گستردهتر خواهیم بود؛ به همین خاطر ترویج دانایی و آگاهی به هر شکل میتواند در کاهش این معضلات تاثیرگذار باشد. از انواع «نذر» میتوان به نذر تدریس، نذر کتاب، نذر مشاوره و ابعاد مختلف دیگر اشاره کرد که طبعا تاثیرات بسزایی در جامعه به دنبال خواهد داشت. فرهنگسازی نذر فرهنگی خود مستلزم موارد مهمی از سوی نهادهای مربوط و متولی این موضوع است؛ مسالهای که متاسفانه باید گفت تاکنون آنطور که باید و شاید به آن توجه نشده است ولی یکی از زیرمجموعههای «نذر فرهنگی» را میتوان حوزه تئاتر قلمداد کرد. به یقین بسیاری از آحاد جامعه شاید در ابتدا از این نذر استقبال پرشوری نداشته باشند که مسالهای کاملا طبیعی است اما به مرور زمان و با یک برنامهریزی منسجم از سوی متولیان میتواند به یک فرهنگسازی خوب تبدیل شود. نمایشهای میدانی در گوشه گوشه کشور و بویژه پایتخت، چند سالی است که حق مطلب را نسبت به «نذر فرهنگی» در حرف و عمل اجرایی کرده است که مصداق آن را میتوان در نمایشهایی مثل «فصل شیدایی، شبهای آفتابی، تنهاتر از مسیح و...» مشاهده کرد. نذر فرهنگی در معنا یعنی فرهنگ نذر غیرمالی، یعنی بیشتر کردن نگاه غیرپولی به امر خیر، یعنی دوباره نگاه کردن به اهداف اصلی امر خیر، یعنی کمک به تقویت و استمرار روحیه یاریگری، همیاری اجتماعی و مشارکت اجتماعی، یعنی اشتراک سرمایههای فرهنگی به جای سرمایههای اقتصادی آن هم در فرآیندهایی که شخصیتر و صمیمیتر بوده و ارتباطات عاطفی بیشتری دارند.
این پدیده فرهنگی تقویت سرمایه اجتماعی را به دنبال خواهد داشت که حمایت متقابل از همدیگر را میطلبد؛ نذر فرهنگی نذر وقت و تخصص بوده که پهنهای وسیع از مهربانی و خلاقیت است. میتوان گفت در نذر فرهنگی، همه افراد جامعه بنا به تخصص و علم و دانش و مهارتی که دارند، میتوانند به همنوع خود در هر کجای این گیتی که باشند، کمک برسانند و واسطه برای رسیدن به سرمایه معنوی باشند.