کد خبر: 252619تاریخ: 1401/6/10 00:00
لبنان با اتمام دوره ریاستجمهوری میشل عون وارد دوران خلأ سیاسی میشود
چه کسی به کاخ بعبدا میرود؟
میراث زخم استعمار بر پیکر سیاست لبنان
گروه بینالملل: امروز آخرین روز دوره قانونی میشل عون، رئیسجمهور لبنان است و باید مجلس این کشور برای انتخاب رئیسجمهوری برای دوره 6 سال آینده تشکیل جلسه بدهد. همواره انتخاب رئیسجمهور در لبنان با چالشهای فراوانی روبهرو بوده است که به نظر میرسد این بار هم این مشکل وجود دارد.
6 سال قبل مجلس لبنان با انتخاب میشل عون، نخستوزیر اسبق و رئیس ستاد ارتش لبنان به عنوان رئیسجمهور این کشور به ۲ سال خلأ نبود رئیسجمهور در این کشور پایان داد. بعد از دوره 6 ساله میشل سلیمان، جناحهای لبنانی برای انتخاب رئیسجمهور آینده به بنبست سیاسی رسیدند. میشل عون، سلیمان فرنجیه و سمیر جعجع گزینههای ریاستجمهوری بودند که با حمایت جناح 8مارس (مقاومت) میشل عون رئیسجمهور شد. اما اختلافات در انتخاب رئیسجمهور لبنان ریشه عمیقی دارد. در اصل 73 قانون اساسی لبنان که به مساله انتخاب رئیسجمهور اشاره دارد، نوشته شده است: «حداقل یک ماه و حداکثر ۲ ماه پیش از انقضای دوره اختیارات رئیسجمهوری، مجلس به دعوت رئیس آن برای انتخاب رئیسجمهور جدید تشکیل جلسه میدهد و در صورت عدم فراخوان، گردهمایی مزبور به طور قانونی در دهمین روز پیش از پایان مأموریت ریاستجمهوری تشکیل خواهد شد». مشکل اصلی در انتخاب رئیسجمهور رایگیری درباره آن است. قانون اساسی لبنان که متاثر از قانون اساسی فرانسه است با متن عربی قانون اساسی تفاوتهایی دارد. اصل 49 قانون اساسی میگوید رئیسجمهور در دور اول رایگیری مجلس باید دوسوم آرا و در مرحله دوم اکثریت نسبی را کسب کند اما متن فرانسوی آن فرق دارد. متن عربی قانون اساسی لبنان بر دوسوم تأکید دارد ولی متن فرانسوی که برای قانون اساسی قبلی است به رایگیری نسبی اشاره میکند که نشان میدهد مشکلات اصلی این کشور ریشه در استعمار فرانسه دارد؛ ریشهای که در انتخاب قومی و مذهبی سران قوای لبنان هم دیده میشود و لبنان را با بنبست سیاسی روبهرو میکند. این موارد باعث شده است که در دوران بعد از قرارداد طایف همواره رئیسجمهور در لبنان با اختلافات زیادی انتخاب شود. الیاس هراوی که بعد از توافق طایف رئیسجمهور شد، 6 سال رئیس حکومت لبنان بود و بعد از آن به دلیل اختلافات ۳ سال دیگر هم رئیسجمهور دوران خلأ بود. بعد از آن امیل لحود فرمانده ارتش لبنان رئیسجمهور شد و بعد از دوران وی هم بنبست سیاسی در لبنان شکل گرفت تا بعد از ۳ سال میشل سلیمان، یک ارتشی دیگر رئیسجمهور شود. به نظر میرسد زخم کهنه استعمار برای انتخاب روسایجمهور لبنان کماکان ادامه خواهد داشت. هماکنون مجلس لبنان انشقاق بیشتری نسبت به دورههای قبل دارد و بخشی از نمایندگان مستقل و ثوره التشرینی هستند که در جناحهای سنتی سیاسی قرار نمیگیرند. رابطه رئیسجمهور فعلی و نخستوزیر مکلف به تشکیل کابینه در چند ماه اخیر هم بعد از اینکه نجیب میقاتی از سوی مجلس مامور تشکیل دولت شد، شکرآب شده است و چند ماهی بود که میشل عون وقت ملاقات به میقاتی نمیداد. از سوی دیگر احزاب لبنانی خواستار انتخاب هر چه سریعتر رئیسجمهور هستند و جبران باسیل، رئیس جریان ملی آزاد مسیحی هم اعلام کرد توافق هستهای ایران با غربیها، ترسیم خطوط دریایی و هر مساله دیگر نباید در انتخاب رئیسجمهور اثرگذار باشد. دلیل دیگر هم این است که جریان مسیحی نمیخواهد کشور به دوران خلأ نبود رئیسجمهور برود، چون در آن صورت تا انتخاب رئیس بعدی نخستوزیر مامور به انجام وظایف او خواهد بود که خواست بسیاری از اهل سنت و میقاتی هم هست. از نامزدهای مطرح برای رسیدن به کاخ بعبدا میتوان به سلیمان فرنجیه، جبران باسیل، سمیر جعجع و علا عون، فرمانده ارتش لبنان اشاره کرد.