به دنبال بازدید جنجالی بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی از بزرگترین نیروگاه هستهای اروپا در اوکراین، سازمان ملل از نقش روسیه در این مورد تشکر کرد. این در حالی است که صبح پنجشنبه گذشته این گروه بازرسان، به رهبری رافائل گروسی، مدیر آژانس برای رسیدن به نیروگاه هستهای زاپروژیا تبدیل به طعمه ارتش اوکراین به منظور حمله به این مکان که تحت کنترل روسهاست شده بودند. گروسی و تیم بازرسی تحت هدایت او ابتدا در یک ایست بازرسی نیروهای اوکراینی نرسیده به شهرک نیروگاهی انرگودار در حومه جنوب غرب شهر زاپروژیا که البته در سوی دیگر رودخانه دنیپرو قرار گرفته معطل شده و سپس ماموریت آنها به خاطر شلیک راکتهای نظامیان کییف به منطقه، باعث به تعویق افتادن نظارت بازرسان آژانس شد اما در نهایت آنها خود را به این نیروگاه تحت کنترل روسها رساندند. سرانجام بازرسی چندساعته از دهمین نیروگاه هستهای بزرگ جهان که حدود 7 ماه است در خط مقدم جنگ روسیه و اوکراین قرار گرفته و آسیب دیده، با خشم شدید رئیسجمهور اوکراین مواجه شد. اگر چه ولودیمیر زلنسکی دلیل خشم خود از حضور گروسی و تیم بازرسی آژانس بینالمللی انرژی اتمی در زاپروژیا را همراهی نکردن خبرنگاران با آنها برشمرده اما واقعیت چیز دیگری است. واقعیت این است که مهمترین دلیل حضور عالیرتبهترین هیات بازرسی آژانس در این نیروگاه، گزارش هشداردهنده نخستین گروه بازرسان هستهای درباره وجود دهها تن مواد غنی شده هستهای در آن است؛ اتفاقی که باعث شد چندی پیش رافائل گروسی، مدیرکل آژانس در حاشیه اجلاس داووس درباره ماجراجویی هستهای رژیم اوکراین و حامیان غربیاش تذکر بدهد. او به گزارش نخستین تیم بازرسی از زاپروژیا استناد کرده بود که به فاصله کوتاهی پس از کنترل نیروهای ویژه روسیه بر آن در همان ابتدای جنگ اوکراین از آن بازدید کرده بودند. بر اساس این گزارش، در هفتههای منتهی به ماه فوریه 2022 حدود 40 تن پلوتونیوم و30 تن اورانیوم غنی شده توسط دولت زلنسکی با همکاری یک دولت غربی در تاسیسات انرگودار دپو شده بود. گروسی آن زمان هشدار داد تنها توجیه این ذخایر ساخت سلاح هستهای است که با واکنش تند کییف مواجه شد. پیشتر پوتین رئیسجمهور روسیه متعاقب کنترل نیروگاه زاپروژیا توسط نیروهای کشورش گفته بود رژیم اوکراین از این مکان برای ساخت سلاح هستهای استفاده میکرده است. در این فاصله نیروهای اوکراینی در تلاش برای بازپسگیری نیروگاه زاپروژیا که سند مهم فعالیتهای نامتعارف هستهای کییف محسوب میشود، چندین بار محوطه نیروگاهی انرگودار را گلولهباران کردند که اوج آن در روزهای پیش از ورود گروسی و تیم بازرسیاش بود. در این حملات حتی گنبد یکی از رآکتورها هم سوراخ شد. استفان دوجاریک، سخنگوی دبیرکل سازمان ملل پنجشنبه گذشته در یک نشست خبری در نیویورک از تامین امنیت تیم بازرسی آژانس بینالمللی انرژی اتمی برای بازرسی از این نیروگاه تشکر کرد و گفت: «خوشحالیم فدراسیون روسیه آنچه را که لازم بود برای حفظ امنیت بازرسان ما انجام داد».