یونس مولایی: دومینوی سقوط باورهای بینالمللی اصلاحطلبان و به طور مشخص مرحوم هاشمیرفسنجانی، هر روز با انتشار خبری جدید وارد مرحله جدیدی میشود. جنگ اوکراین و بالا گرفتن تنشهای نظامی در دیگر نقاط جهان، بیاعتباری تصورات غربگرایان را بیش از پیش نمایان میکند.
به گزارش «وطنامروز»، تنها چند ماه پیش از درگذشت اکبر هاشمیرفسنجانی و در ایام یکهتازی روایتهای دولت وقت درباره تحولات آینده جهان بود که رئیس اسبق مجمع تشخیص مصلحت نظام یکی از جنجالیترین و پرحاشیهترین سخنان خود را با حمله به نیروهای نظامی ایراد کرد. رفسنجانی اواخر مرداد 95 در اجلاس مدیران و روسای آموزشوپرورش درباره لزوم تعدیل نیروی نظامی سخنانی عجیب را مطرح کرد و گفت: اگر میبینید آلمان و ژاپن این روزها محکمترین اقتصاد دنیا را دارند، اینها بعد از جنگ دوم جهانی از اینکه نیروی نظامی داشته باشند، محروم شدند. وی ادامه داد: نیروهای نظامی بیشترین خرج کشورهای در حال جنگ را میبردند و از این رو با این اقدام پولهایشان آزاد شد و به دنبال کارهای علمی و تولیدی رفته و اقتصاد دانشبنیان برای خود درست کردند؛ لذا دیگر آسیبپذیر هم نیستند، این راه در ایران باز شده است و مدیران و دلسوزان و معلمان باید وارد این فضا شوند؛ مطمئنم دوره دوم دولت روحانی میتواند ما را به آنجا برساند.
سوای پیشبینی عجیب رفسنجانی درباره دوره دوم ریاستجمهوری حسن روحانی و سرانجام خسارتباری که دولت وی به کشور تحمیل کرد، این مواضع پس از توئیت مشهور «دنیای فردا، دنیای گفتمانهاست نه موشکها» تبدیل به سندی از نگاه اصلاحطلبان و غربگرایان به تحولات آینده جهان بود.
البته عمر هاشمیرفسنجانی آنقدر کفاف نداد تا سرانجام برجام و پیشبینیهایش درباره آینده ایران در دوران ریاستجمهوری روحانی را مشاهده کند؛ با این حال سیر تحولات آتی جهان و مسلط شدن مجدد نگاه نظامی و امنیتی برای پاسداری از منافع کشورها هر روز میزان بیاعتباری گزارههای او را نمایان ساخت.
* ژاپن هم دنبال موشک
جنگ اوکراین و به صدا درآمدن زنگ خطر جنگ و عواقب ناشی از آن در اروپای غربی باعث شد بار دیگر روی اصلی مناسبات جهانی تحت لوای رقابتهای نظامی نمایان شود. در این میان اما مثالهای مطلوب هاشمی هم به ادعاهای او وفادار نماندند و در نخستین مورد خردادماه امسال آلمان قانون اساسی خود را تغییر داد تا بودجه دفاعی ویژه مبتنی بر اعتباری با ارزش بیش از ۱۰۷ میلیارد دلار را تصویب کند. اما همه ماجرا به اینجا ختم نشد؛ ژاپن به عنوان دیگر شاهد مثال رفسنجانی برای حمله به نیروهای نظامی، بیاساس بودن گزارههای طرح شده از سوی وی را آشکار ساخت. بر همین اساس وزارت دفاع ژاپن اواخر هفته گذشته درخواست بودجه ۴۰ میلیارد دلاری خود را با برجسته کردن نگرانیهای موجود درباره تحرکات چین در تنگه تایوان و وقوع جنگ اوکراین به عنوان «سختترین چالشها»ی جهان از زمان جنگ دوم جهانی، ارائه کرد. در بیانیه این وزارتخانه با بیان اینکه «آنچه در اروپا در حال وقوع است، میتواند در منطقه هند و اقیانوسیه نیز رخ دهد» بر لزوم افزایش بیش از پیش بودجه نظامی این کشور تاکید شده است. ساخت و تامین پهپادهای مسلح و توسعه تحقیقات برای ساخت موشکهای مافوق صوت و ساخت و توسعه یک موشک کروز و یک موشک بالستیک با سرعت بالا از موارد مورد تاکید وزارت دفاع ژاپن است که با اشاره به تهدیدات روسیه و چین به آنها توجه شده است. وزارت دفاع ژاپن همچنین ۸۶ میلیارد ین در بودجه سال آتی برای تولید نخستین جت جنگنده داخلی در طول ۳ دهه کنار گذاشته است.
* در بر همان پاشنه سابق
در شرایطی که تحولات جاری در سطح جهانی باعث شده بسیاری از اندیشمندان روابط بینالملل هم نسبت به پیشبینیهای خود درباره نظم آتی جهانی تجدیدنظرکنند و وقوع جنگ نظامی میان قدرتهای بزرگ جهانی را امری قابل پیشبینی و قریبالوقوع بخوانند اما کماکان صدایی که از اردوگاه و رسانههای اصلاحطلب به گوش میرسد نشان از تکرار مکررات دارد. در همین ارتباط 2 هفته پیش بود که رسانه حزب کارگزاران سازندگی- که فرزندان معنوی هاشمیرفسنجانی به حساب میآیند- در مطلبی به قلم دبیرکل این حزب با عنوان «رقابت اقتصادی به جای رقابت تسلیحاتی» مجددا اقدام به دوگانهسازی از قدرت اقتصادی و نظامی کشورمان کرد. این موضع در کنار انبوهی از تحلیلها و ادعاهای غلط جریان اصلاحطلب درباره تحولات جهانی از جمله جنگ اوکراین، گویای این واقعیت است که هیچ حادثهای یارای ایجاد تجدیدنظر در باورهای غربگرایانه این جریان را ندارد.