آمریکا میگوید تا زمانی که ایران شرایطی را که ما تعیین کردهایم رعایت نکند، توافقی را امضا نخواهیم کرد
گروه سیاسی: «پاسخ ایران ما را در موقعیتی قرار نداد که بتوانیم یک توافق را امضا کنیم، زیرا تا زمانی که ایران شرایطی را که ما تعیین کردهایم رعایت نکند، توافقی را امضا نخواهیم کرد. ما دیگر آنجا نیستیم!» این جمله سخنگوی شورای امنیت ملی آمریکا را میتوان ادراک طرف آمریکایی از مذاکره و همچنین علت بنبست فعلی در نتیجهبخش بودن مذاکرات یکونیم ساله وین دانست.
به گزارش «وطنامروز»، واشنگتن در همین بستر زیادهخواهی و فقدان منطق پاسخ اخیر ایران را غیرسازنده میخواند اما این دلیلی نیست که ایران با سابقهای که از برجام دارد بخواهد مرعوب این فضا شده و از شروط مشروع و قانونی خود عقبنشینی کند. این دولت بایدن است که باید تضامین مورد نظر تهران در رفع ابهام از لغو تحریمها و بقای توافق را بدهد و از همه مهمتر ارادهای از خود برای اتخاذ تصمیم نشان دهد.
با این حال «باراک راوید» خبرنگار وبگاه خبری «آکسیوس» به نقل از یک مقام آمریکایی نوشت، برخی شکافها با ایران بسته شده و برخی دیگر همچنان باقی ماندهاند. راوید در پیامی توئیتری به نقل از «آدرین واتسون» سخنگوی شورای امنیت ملی آمریکا نوشت: «این مذاکراتی با کشمکشهای متداول است. ما در حال مطالعه پاسخ ایران بوده و در حال هماهنگی با متحدان تروئیکای اروپا هستیم». این مقام آمریکایی افزود: «ما به طور علنی مذاکره نمیکنیم. طی هفتههای اخیر برخی شکافها بسته شدهاند اما برخی دیگر باقی ماندهاند». سخنگوی شورای امنیت ملی آمریکا با زبانی راسختر درباره ایران گفت: از پاسخ ایران مشخص است که شکافها همچنان باقی است. پاسخ ایران ما را در موقعیتی قرار نداد که بتوانیم یک توافق را امضا کنیم، زیرا تا زمانی که ایران شرایطی را که ما تعیین کردهایم رعایت نکند، توافقی را امضا نخواهیم کرد. ما دیگر آنجا نیستیم!
با این وجود یک منبع در وزارت خارجه آمریکا اعلام کرد کشورش احیای توافق هستهای را مناسبترین راه تعامل با ایران میداند. این مقام آمریکایی در گفتوگو با شبکه سعودی العربیه تاکید کرد: واشنگتن معتقد است که مناسبترین راه تعامل با ایران احیای توافق هستهای است. وی که خواست نامش فاش نشود، همچنین خاطرنشان کرد که کشورش اصرار دارد تحقیقات درباره آثار اورانیوم یافته شده در سایتهای هستهای ایران تکمیل شود.
* مالی به کنگره میرود
در همین حال رسانههای نزدیک به دولت آمریکا خبر میدهند رابرت مالی قرار است برای ارائه توضیحات درباره مذاکرات احیای برجام با ایران در کنگره حاضر شود. دولت بایدن در داخل آمریکا نسبت به بازگشت به توافقی که قرار نیست به قول آمریکاییها محکمتر و طولانیتر باشد و از طرفی بندهای غروب آن هم تا 2 سال آینده فعال خواهد شد بشدت تحت فشار قرار دارد. 3 روز قبل دهها تن از قانونگذاران آمریکایی از دولت بایدن خواستند متن توافق هستهای را به آنها ارائه دهد و حالا به گزارش پولیتیکو، راب مالی رئیس هیات مذاکرهکننده آمریکایی در یک جلسه محرمانه با اعضای کنگره پیرامون مذاکرات احیای برجام که به نظر میرسد وارد آخرین مراحل خود شده است، توضیح خواهد داد. بنا بر اطلاعات به دست آمده توسط پولیتیکو، این نشست قرار است روز ۱۴ سپتامبر (۲۳ شهریورماه) با حضور اعضای کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان آمریکا برگزار شود. علاوه بر رابرت مالی، برت مکگورک، هماهنگکننده امور خاورمیانه در کاخ سفید به عنوان نماینده دولت در این جلسه شرکت خواهد کرد. نشریه پولیتیکو در ادامه گزارش داد که یک مقام ارشد دولت آمریکا با بیان اینکه واشنگتن در حال بررسی پاسخ تهران است، مدعی شده که نتیجه دلگرمکننده نیست. به نوشته این نشریه آمریکایی، کنگره میتواند نقش مهمی در بازنگری هر نقشه راهی برای بازگرداندن توافق هستهای ۲۰۱۵ ایفا کند؛ توافقی که تحریمهای آمریکا و سایر تحریمها علیه ایران را در ازای محدود کردن برنامه هستهای این کشور لغو کرد. قانونگذاران آمریکا ممکن است از طریق «قطعنامه عدم تایید» برای توقف احیای توافق هستهای تلاش کنند اما این اقدام نیز ممکن است با یک فیلیباستر یا وتوی ریاست جمهوری مواجه شود. پولیتیکو افزود: بسیاری از اعضای حزب جمهوریخواه آمریکا بشدت با هر گونه توافق با ایران مخالفند و با توجه به برگزاری انتخابات میاندورهای کنگره در پاییز سال جاری ممکن است دموکراتها بخواهند از بحث طولانی درباره ایران اجتناب کنند.
* خواب آشفته تلآویو
از طرف دیگر، صهیونیستها با فضاسازی و هیاهوی فراوان تلاش دارند همچنان بر روند مذاکرات تاثیر مطلوب خود را بگذارند. بر این اساس، منابع عبری روز گذشته از نامه 5000 نفر از مقامات سیاسی و امنیتی فعلی و سابق اسرائیل به جو بایدن، رئیسجمهور آمریکا و درخواست از او برای امتناع از توافق هستهای با ایران خبر دادند. همچنین رسانههای صهیونیستی مدعی شدند ارزیابی وزارت خارجه اسرائیل این است که ایران و آمریکا طی هفتههای آینده به توافقی برای احیای برجام دست خواهند یافت. کانال ۱۲ رژیم صهیونیستی روز جمعه گزارش داد که وزارت خارجه اسرائیل ارزیابی کرده است که بهرغم موضع واشنگتن مبنی بر غیرسازنده بودن نظرات اخیر جمهوری اسلامی درباره متن پیشنویس توافق احیای برجام، ایران و آمریکا تنها چند هفته تا حصول توافق نهایی فاصله دارند. دپارتمان تحقیقات سیاسی وزارت خارجه رژیم صهیونیستی پس از آخرین ارزیابیهای خود در گزارشی غیرعلنی پیشبینی کرده است ایران و آمریکا به توافق احیای برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) دست خواهند یافت. کانال ۱۲ رژیم صهیونیستی همچنین گزارش داد دولت آمریکا کماکان معتقد است توافق تنها راه مواجهه با برنامه هستهای در حال توسعه ایران است. در ادامه گزارش کانال ۱۲ رژیم صهیونیستی آمده است: ایران و ایالات متحده به علاوه نسبت به مواضع یکدیگر واقعبینانهتر از قبل هستند و هر ۲ کشور تلاش میکنند پیش از حصول توافق نهایی حمایت سیاسی از این توافق را تقویت کنند. این تحولات در حالی رخ میدهد که شکاف میان سران صهیونیست پیرامون احیای برجام به بیسابقهترین حد خود رسیده است و گزارشهای متعددی طی مدت اخیر در رسانههای اسرائیلی مبنی بر اظهار پشیمانی مقامات این رژیم در ترغیب دونالد ترامپ، رئیسجمهور سابق آمریکا برای خروج از برجام منتشر شده است. شکاف و سردرگمی حاکم بر تلآویو پس از جلسه توجیهی یائیر لاپید، نخستوزیر موقت این رژیم با بنیامین نتانیاهو نمود پیدا کرد. آنچه طی هفته گذشته در رسانهای مانند هاآرتص منتشر شد بر این گزاره تاکید دارد که جایگزینی برای توافق متصور نیست و پلن B هم وجود ندارد و روی دیگر مخالفت با توافق هستهای، مواجهه اسرائیل با ایران هستهای است که اگر اراده کند آماده ساخت بمب اتم خواهد بود.
* پکن: پاسخ ایران فراتر از مواضع همیشگی نیست
سخنگوی وزارت خارجه چین پاسخ ایران به متن پیشنویس توافق احیای برجام را مطابق با موضع همیشگی ایران در جریان مذاکرات توصیف کرد. سخنگوی وزارت خارجه چین بامداد شنبه (۱۲ شهریورماه) گفته که پکن در حال بررسی پاسخ برجامی اخیر ایران به آمریکا است. ژائو لیجیان گفت: «داریم به صورت جدی پاسخ اخیر ایران را بررسی میکنیم. در نگاه اول، پاسخ طرف ایرانی فراتر از مواضع دائمیاش درباره مسائل مربوط نیست». بنا بر گزارش وبسایت رسمی وزارت خارجه چین، ژائو ادامه داد: امیدواریم تمام طرفها، بویژه ایالات متحده به گونهای موثر به نگرانیهای مشروع ایران پاسخ دهند تا توافق نهایی هر چه زودتر حاصل شود.
***
اتحاد ایران، روسیه و چین علیه آمریکا به آرامی در حال شکلگیری است
شبکه بلومبرگ در گزارشی با اشاره به تقویت روابط ایران، روسیه و چین در حوزههای مختلف، تاکید کرد که این سه کشور به آرامی در حال شکلدهی یک اتحاد علیه آمریکا هستند. این شبکه آمریکایی تصریح کرد: ایالات متحده به هر کجا که نگاه میکند، رقبای ژئوپلیتیکش در حال ایجاد اهداف مشترک هستند. این کشورها اگر چه مانند واشنگتن ائتلافهای نظامی رسمی ندارند اما به آرامی در حال ایجاد اتحادی علیه آمریکا هستند که از برخی جهات آنها را خطرناکتر میکند. بلومبرگ ادامه داد: در سالهای اخیر مسکو و پکن به دنبال روابط قویتر با ایران بودهاند. ایران و روسیه در سال 2015 در سوریه متحد بودند و برای نجات دولت بشار اسد رئیسجمهور سوریه تلاش کردند و سیاست آمریکا را که به دنبال برکناری او بود، مات کردند. فروش تسلیحات روسیه و چین مدتهاست ارتش ایران را تقویت کرده است. بهعلاوه روابط اقتصادی و دیپلماتیک به تهران کمک کرده است تأثیر تحریمهای بینالمللی را کاهش دهد. بلومبرگ افزود: ایران و چین روابط دیرینه خود را از طریق یک توافقنامه مشارکت استراتژیک 25 ساله که سال 2021 امضا شد، رسمیت بیشتری بخشیدند. همچنین روسها با برنامه ماهوارهای به ایران کمک و دسترسی ترجیحی به ذخایر غلات را برای این کشور فراهم میکنند. این شبکه آمریکایی تاکید کرد: درک منطق این همکاری آسان است. هر سه این قدرتها به دنبال حفظ و محافظت از سیستمهای سیاسی غیرلیبرال هستند، ایالات متحده را از همسایههای جغرافیایی خود بیرون میکنند و نظم پس از جنگ سرد تحت سلطه واشنگتن را عقب میرانند. در واقع آنها میتوانند به طور همزمان قدرت آمریکا را در چندین جبهه تحت فشار قرار دهند.