فاطمه علیزادنیا: بندر ایرانی سالیانکا در بین ۱۵ بندر واقع در منطقه اقتصادی آستراخان روسیه، طی چند سال اخیر بیشترین فعالیت و تردد حمل بار را به خود اختصاص داده است و به عنوان قطب راهبردی تجارت دریایی بین ایران و روسیه شناخته می‌شود. اواخر شهریور سال جاری بود که ایران به عضویت کامل سازمان همکاری‌های شانگهای درآمد؛ عضویتی که نقش ایران را در کریدور شمال- جنوب بیش از پیش پررنگ کرد. دولت هند، علاقه‌مند به استفاده از کریدور شمال- جنوب برای عرضه ارزان‌تر کالا و محصولات خود در بازار‌های جهانی است. کالا‌های هندی برای رسیدن به روسیه و اروپا ابتدا به بندرعباس و خلیج‌فارس منتقل و سپس از راه زمینی به دریای خزر و روسیه حمل می‌شوند. یکی از ۲ کریدور شمال- جنوب اصلی در ایران شامل محور شرقی است که با اتصال راه‌آهن چابهار- زاهدان در سال آینده می‌تواند به عنوان حلقه اتصال جنوب آسیا به افغانستان و آسیای میانه عمل کند. کریدور دیگر نیز از بندرعباس (بندر شهیدرجایی) آغاز شده و به ۴ شاخه دیگر در شمال، شمال غرب و شمال شرق متصل می‌شود. با فعال‌سازی کریدور شمال- جنوب صرفه‌جویی احتمالی در حدود ۲۵۰۰ دلار در هر ۱۵ تن محموله نسبت به مسیر معمول کانال سوئز به دست می‌آید.

 همچنین زمان انتقال کالا را می‌توان به ۲۵ تا ۳۰ روز در مقایسه با ۴۰ تا ۶۰ روز از طریق سوئز کاهش داد. به‌ عنوان مثال، طی کردن مسیر بین بمبئی و مسکو تنها ۱۹ روز (در مقابل ۳۲ تا ۳۷ روز از طریق کانال سوئز) طول می‌کشد و مسافت را از ۱۶۱۱۲ کیلومتر (۸۷۰۰ مایل دریایی) به ۷۰۷۵ کیلومتر کاهش می‌دهد. به همین ترتیب، حمل‌و‌نقل بین هند و فنلاند تنها ۲۱ روز طول می‌کشد که حدود ۴۵ روز از حالت معمول کمتر است. با این تفاسیر، به گفته کارشناسان تنها گزینه در دسترس جهت شکل‌دهی کریدور صادراتی و ترانزیتی مابین ایران و روسیه، دریای خزر است. ایران و روسیه به لحاظ دریایی با یکدیگر هم‌مرز بوده و کارشکنی‌های همسایگان شمالی نمی‌تواند خللی در ترانزیت دریایی ۲ طرف ایجاد کند. ️با این حال کشتیرانی تجاری ایران در دریای خزر به اندازه‌ای قوت نگرفته تا بتوان بار صادراتی و ترانزیتی با روسیه را به آن واگذار کرد و نیاز است با اتخاذ سیاست‌های مناسب این مشکل برطرف شود.