احمدرضا انصاری‌پور: این روزها تلویزیون در حال احیای یک سنت دیرینه به نام تله‌تئاتر است. تلویزیون پس از فراقی کوتاه‌مدت با تئاتر، اندک اندک در حال آشتی کردن با این هنر چشم‌نواز است و 3-2 سالی می‌شود دوباره پای تله‌تئاترها به تلویزیون باز شده است. در این سیر بازگشت تئاتر به تلویزیون اما تا مدتی پیش خبری از آثار آیینی نبود. حالا «کاتب اعظم» آمده تا نخستین تله‌تئاتر آیینی‌ای باشد که در این سال‌ها روی آنتن تلویزیون می‌رود. 

به گزارش «وطن‌امروز»، در بین آثار عاشورایی‌ که این سال‌ها روی آنتن می‌رفته، جمع تله‌فیلم‌ها و فیلم‌های سینمایی و سریال‌ها جمع بوده است اما حالا با اتمام فرآیند تولید «کاتب اعظم» قرار است تله‌تئاتر نیز به جمع آنها بپیوندد. «کاتب اعظم» را از چند جهت باید نخستین بدانیم. اولا از آن جهت که نخستین سریالی است که مرکز سریال سوره آن را به تولید رسانده است. ثانیا از جهت اینکه نخستین تله‌تئاتری است که پس از بازگشت تله‌تئاتر به تلویزیون، توانسته به عنوان نماینده‌ای از آیینی‌ها به آنتن برسد و ثالثا زاویه دیدی که به عاشورا دارد، زاویه‌ای متفاوت است. مجموعه تله‌تئاتر «کاتب اعظم» به روایت واقعه کربلا از شب تا عصر عاشورا از خیمه دشمنان می‌پردازد و از این حیث از دیگر روایاتی که به تصویر کشیده شده، متمایز است. تصویربرداری «کاتب اعظم» بتازگی به پایان رسیده و این مجموعه در حال آماده‌سازی است تا بزودی از تلویزیون پخش شود. با توجه به نزدیک بودن زمان پخش این مجموعه، سراغ مهدی غفوری، کارگردان آن رفتیم و با او گفت‌وگویی داشتیم. کارگردان تله‌تئاتر «کاتب اعظم» در پاسخ به اینکه تله‌تئاتر چه برکاتی برای تلویزیون دارد، گفت: من متولد دهه 50 هستم و تله‌تئاتر برای من و هم‌نسلی‌هایم درست همان چیزی بود که ما را به سوی حوزه تئاتر و نمایش فرامی‌خواند. برای ما در آن دوره خیلی جذاب بود که هنرپیشه‌های تئاتر را بتوانیم از قاب تلویزیون ببینیم و این همان چیزی بود که من را به تئاتر علاقه‌مند کرد. تله‌تئاتر در آن دوره بسیار پررنگ‌تر از امروز بود و رونق بسیاری داشت. قبلا تله‌تئاترهای خوبی را می‌دیدیم اما امروز متاسفانه آن رونق سابق را ندارند. یک فرهنگ‌سازی لازم است تا این هنر بی‌بدیل بار دیگر در تلویزیون ما احیا شود. 

 

* حسن ختام با ندای «هل من ناصر»

غفوری درباره داستانی که «کاتب اعظم» به روایت آن پرداخته، گفت: روایت «کاتب اعظم» از نیمه‌های شب عاشورا آغاز می‌شود و تا عصر واقعه، درست همان لحظه‌ای که امام حسین ندای «هل من ناصر ینصرنی» سر می‌دهد، ادامه دارد و آخرین ندایی که در سکانس پایانی ما شنیده می‌شود، همین جمله است. در 7 قسمت این تله‌تئاتر، اتفاقاتی را که در این بازه زمانی رخ داده، با رعایت توالی زمانی به تصویر کشیده‌ایم و تلاش شده تا همه رخدادها، از اتفاقات روز واقعه که عوام از آن اطلاع دارند گرفته تا آن دست رویدادهایی که با پژوهش بیشتر به آنها رسیده‌ایم، آورده شود. 

 

* عاشورا با زاویه دید متفاوت

کارگردان «کاتب اعظم» در پاسخ به این سوال که با توجه به روایت یک بازه مربوط به روز عاشورا، آیا از همان ابتدا هم بنا بوده این کار به ایام اربعین برسد یا خیر، گفت: شاید بهتر باشد به جای آنکه «کاتب اعظم» را یک کار عاشورایی بدانیم و آن را به روز عاشورا محدود کنیم، از آن به عنوان یک «کار حسینی» یاد کنیم. نوع نگاه ما در این کار نگاهی جدید است و محدود به زمان خاصی نیست. ما روایت را از درون خیمه ابن‌سعد شروع کرده‌ایم و به قصه کاتبینی که قرار بوده در آن روز واقعه‌نگاری کنند، پرداخته‌ایم و از این زاویه دید به واقعه عاشورا و امام حسین(ع) و مظلومیت ایشان اشاره داشته‌ایم. 

غفوری در ادامه افزود: از همان اول بنا بود کار به ایام اربعین برسد و در این ایام پخش شود اما همان‌طور که عرض کردم این قصه، زمان نمی‌شناسد. 

 

* امیدوارم آخرین کار آیینی‌ام نباشد

کارگردان این مجموعه ضمن اشاره به اینکه زمان پخش آن هنوز به طور دقیق مشخص نشده، گفت: تله‌تئاتر «کاتب اعظم» برای پخش در تلویزیون تدارک دیده شده اما علاوه بر تلویزیون، توافقاتی هم با برخی پلتفرم‌ها برای انتشار آن انجام شده است. 

این فعال حوزه تئاتر در ادامه خاطرنشان کرد: من این افتخار را داشتم که با تئاترهای آیینی کار خودم را در این عرصه آغاز کنم و «کاتب اعظم» نخستین تجربه من در حوزه آیینی نیست و امیدوارم آخرین تجربه هم نباشد. چون واقعا برکاتی را که کارهای آیینی در زندگی‌ام وارد کرده‌اند، حس کرده‌ام و به همین خاطر امیدوارم فعالیتم در این حیطه ادامه‌دار باشد. 

وی در پایان درباره برنامه خود برای ادامه فعالیت‌های آیینی گفت: قصد دارم در یک کار آیینی دیگر به ادامه همین واقعه عاشورا تا رسیدن به شام بپردازم و پژوهش‌هایی را نیز در این زمینه آغاز کرده‌ام تا درباره کاروان اسرا فیلمنامه‌ای بنویسم. ایده دیگری نیز از سوی یکی از دوستان مطرح شده که درباره امام حسن مجتبی است و اگر توفیقی بود، به آن ایده هم خواهم پرداخت.