گروه بینالملل: امروز در حالی جلسه پارلمان عراق برای بررسی استعفای «محمد الحلبوسی» رئیس مجلس برگزار میشود که برخی خبرها حکایت از آن دارد که ائتلافی بزرگ برای تشکیل دولت آینده عراق به نخستوزیری «محمد سودانی» شکل خواهد گرفت.
رئیس مجلس عراق درخواست استعفا از مقامش را به پارلمان داده است. به نظر میرسد دلیل اصلی استعفای حلبوسی از این مقام ایجاد یک ائتلاف جدید و بزرگ برای تشکیل دولت است. «شخون عبدالله» نایب رئیس پارلمان عراق در گفتوگو با شبکه تلویزیونی کردزبان «روداو» گفت: «انتظار نمیرود با درخواست استعفای حلبوسی موافقت شود. البته یکی از معاونان حلبوسی در ائتلاف سیاده اعلام کرده حلبوسی به این دلیل استعفا کرده است که دوباره رأیگیری برگزار شود تا وی با اکثریت آرا بار دیگر به عنوان رئیس مجلس انتخاب شود. جلسه امروز پارلمان عراق همچنین شامل رایگیری برای انتخاب نایبرئیس اول پارلمان به جای «حاکم الزاملی» از جنبش صدر است که همراه با همه اعضای ائتلاف خود در اواسط ژوئن استعفا کرد. استعفای حلبوسی کمتر از ۳ ساعت پس از دیدارش با «جینین هینیس بلاسخارت» نماینده سازمان ملل در عراق بود. «عمار الحکیم» رهبر ائتلاف «عراقیون» دیروز در سخنانی در مجمع گفتوگوی «الرافدین» از محمد الحلبوسی خواست از استعفای خود صرفنظر کند و گفت بیشتر نمایندگان پارلمان با استعفای او مخالفت خواهند کرد. او گفت مخالفت جریان صدر با نامزدی «محمد سودانی» برای پست نخستوزیری تاکنون فقط در رسانهها مطرح شده و به شکل رسمی اعلام نشده است. او افزود: «حاضرم به حنانه [در نجف] رفته و با مقتدا صدر دیدار کنم تا با یکدیگر به تفاهم برسیم». حکیم گفت: «وقتی یک انسداد سیاسی رخ میدهد، ممکن است برای همه طرفها رضایتبخش نباشد و اگر برخی از ما راضی نباشند، باید مصالحه کنیم و منافع ملی را ارجح بدانیم. به آینده نگاه کنید و از موضوعات حادی که اختلافات بین مردم همان کشور را عمیقتر میکند، چشم بپوشید». این جلسه پارلمان عراق نخستین جلسه مجلس این کشور در چند ماه اخیر بعد از تصرف آن توسط هواداران جنبش صدر است. در چند هفته گذشته و بعد از برگزاری مراسم اربعین حسینی جلسات متعددی توسط گروههای شیعه، کرد و اهل سنت در اربیل و سلیمانیه برگزار شد. خروجی این جلسات که به رهبری هادی عامری، مسعود بارزانی و عمار حکیم برگزار شد، به یک توافق بزرگ منجر شده است. «فادی الشمری» عضو دفتر سیاسی جریان حکمت ملی عراق از توافق نهایی بر سر تشکیل «ائتلاف اداره الدوله» (ائتلاف اداره دولت) خبر داد. شمری در توئیتی نوشت توافق نهایی برای تشکیل ائتلاف اداره حکومت بین چارچوب هماهنگی نیروهای شیعه، ۲ حزب کرد (حزب دموکرات و حزب اتحادیه میهنی کردستان)، ائتلاف السیاده و جنبش بابلیون شکل گرفت.
وی افزود: امیدواریم رایزنیها برای انتخاب نامزد ریاستجمهوری و تعیین موعد از سرگیری فعالیت پارلمان عراق به نتیجه برسد. در همین شرایط، محمد سودانی، نامزد نخستوزیری عراق نیز ضمن اعلام اینکه برنامه خود را برای تشکیل دولت در ۲۳ محور مطرح خواهد کرد، گفت: موضوعات برق، بهداشت، خدمات شهری و مبارزه با فساد اولویت ما در دولت خواهد بود. وی افزود نامهایی که برای کابینه وزیران یا مدیریت دفتر منتشر میشود، صحت ندارد. توافق احزاب عراقی بر سر نامزدی سودانی در حالی است که در روزهای اخیر شایعاتی مبنی بر معرفی نامزدهای دیگر به جای وی در رسانهها منتشر شده بود اما تاکنون شخص دیگری از سوی احزاب در این زمینه معرفی نشده است. هر چند برخی تلاش میکنند «مصطفی الکاظمی» را همچنان در مسند نخستوزیری ابقا کنند اما چارچوب هماهنگی بشدت با این مساله مخالفت کرده است. به نظر میرسد با ائتلاف جدید کردها، شیعیان و جریانهای سنی عراق، مسیر انتخاب نخستوزیر هموار شده است و اگر اتفاق خاصی در روزهای آتی رخ ندهد، بعد از یک سال این بحران بالاخره به پایان خواهد رسید. شاهدی برای این مدعا هم اینکه سودانی در روزهای اخیر در دیدار با نمایندگان عراقی، برنامههای دولت آتی خود را ارائه داده بود تا پیش از برگزاری جلسات پارلمان درباره آن رایزنیهایی را انجام دهند. دلیل اینکه چارچوب هماهنگی و متحدانش هر گونه مذاکره با مقتدا صدر را رد کردهاند، این است که او حاضر نیست در ائتلافی که شیعیان حضور دارند وارد شود و بشدت با گزینه نخستوزیری چارچوب هماهنگی مخالف است. ۲ ماه پیش هم که سودانی معرفی شد، هواداران صدر با چراغ سبز او ساختمان پارلمان را اشغال کردند و پس از آن برای چندین هفته متوالی به آشوبهای خیابانی دست زدند تا اجازه ندهند چارچوب هماهنگی گزینه مدنظر خود را راهی کاخ نخستوزیری کند. صدر نشان داده به هیچ راهکار سیاسیای پایبند نبوده و تنها خواهان انحلال پارلمان و برگزاری انتخابات زودهنگام است؛ خواستهای که هیچکدام از عراقیها با آن موافقت نکردهاند و حتی دادگاه عالی عراق هم مخالفت خود را با آن اعلام داشته است. لذا ادامه مذاکرات با شخصی که بر مواضع اعلامی خود پافشاری میکند و حاضر به عقبنشینی نیست، فایدهای ندارد به گزارش السومریه، این ائتلاف متشکل از چارچوب هماهنگى، حزب دموکرات کردستان، اتحادیه میهنی کردستان، ائتلاف السیاده، بابلیون و ائتلاف عزم است. مهمترین بندهاى توافق به شرح زیر است: نامزد این ائتلاف براى تصدى پست نخستوزیرى عراق محمد السودانى باشد. این ائتلاف هیچ مذاکراتى با جریان صدر نخواهد داشت، چرا که صدریها پیشنهاد مذاکره را رد کردهاند. جلسه پارلمان برای از سرگیریها فعالیتها و وظایفش ٢٧ ماه جاری میلادی (سپتامبر) برگزار خواهد شد. قانون انتخابات بازنویسى و یک سال پس از آن، انتخابات برگزار خواهد شد.
در این بین منابع رسانهای نزدیک به چارچوب هماهنگی اعلام کردهاند جریان صدر از طریق 6 وزارتخانهای که در اختیار آن قرار میگیرد در دولت بعدی شرکت میکند و به نظر بحران سیاسی در حال پایان است.
***
صدر در دولت آینده عراق شرکت میکند؟
خبرهایی درباره تشکیل یک ائتلاف سیاسی جدید در عراق به نام «اداره الدوله» (اداره دولت) منتشر شده است. «ترکی العتبی» از رهبران کمیته هماهنگی شیعیان موسوم به «الاطار التنسیقی» (چارچوب هماهنگی) جزئیات جدیدی از این ائتلاف ارائه کرد. وی در گفتوگو با وبگاه المعلومه، تصریح کرد ائتلاف جدید موسوم به اداره کشور، دربرگیرنده 6 گروه سیاسی خواهد بود. تفاهمات سیاسی و تحرکات چارچوب هماهنگی طی هفتههای گذشته به نتایج مهمی در مسیر رفع انسداد موجود، پیشبرد روند تشکیل دولت و از سرگیری نشستهای پارلمان به عنوان بهترین راهحل برای مقابله با تشدید بحران در صحنه عراق منجر شد. برخی منابع رسانهای پیشتر به نقل از «محمود الحیانی» از رهبران چارچوب هماهنگی اعلام کردند ترکیب ائتلاف جدید موسوم به اداره کشور، علاوه بر چارچوب هماهنگی عبارت است از: ائتلاف «العزم» به ریاست «مثنی السامرائی»، ائتلاف «السیاده» به ریاست «خمیس الخنجر»، حزب دموکرات کردستان عراق به ریاست «مسعود بارزانی»، حزب اتحادیه میهنی کردستان عراق به ریاست «بافل طالبانی» و فراکسیون مسیحی «بابلیون» به ریاست «ریان الکلدانی». چند روز پیش حزب دموکرات کردستان عراق به ریاست بارزانی خبر داد سید مقتدا صدر، رهبر جریان صدر موافقت کرده است با هیأت سهجانبه تشکیل شده از سوی گروههای سیاسی عراق شامل «هادی العامری» رئیس ائتلاف الفتح، «محمد الحلبوسی» رئیس پارلمان عراق و «نچیروان بارزانی» رئیس منطقه کردستان عراق دیدار کند. قرار بود این هیأت یک طرح ابتکاری جدید که پاسخگوی مطالبات صدریهاست، به رهبر این جریان ارائه کند.