گروه بین‌الملل: روز سه‌شنبه اپراتور خط لوله نورد استریم از تخریب بی‌سابقه و همزمان 3 رشته از این خط لوله گازی در دریای بالتیک خبر داد. در عین حال این اپراتور در بیانیه هشدار خود اعلام کرد برآورد سطح تخریب و جدول زمانی تعمیر برای نورد استریم در حال حاضر غیرممکن است. به گزارش «وطن‌امروز» به نقل از راشاتودی، روز دوشنبه مقامات دانمارکی نشت گاز در نزدیکی جزیره بورنهولم در دریای بالتیک را ثبت کردند.

همچنین ارتش دانمارک تصاویر هوایی از نشت‌ها را منتشر کرد که لکه‌های بزرگ و حباب‌های قابل مشاهده در آب را نشان می‌داد. 

 این حادثه در مدت کوتاهی پس از آن ثبت شد که خط لوله استفاده نشده «نورد استریم 2» یک‌شبه دچار کاهش شدید فشار شد. مقامات آلمانی و دانمارکی در حال بررسی این حوادث هستند. در همین حال، رویترز روز سه‌شنبه به نقل از مقامات سازمان دریانوردی سوئد نوشت: «نشت‌هایی در خط لوله «نورد استریم 1» در شمال شرقی جزیره بورنهولم در آب‌های سوئد و دانمارک گزارش شد. 2 نشت در «نورد استریم 1» وجود دارد؛ یکی در منطقه اقتصادی سوئد و دیگری در منطقه اقتصادی دانمارک. یکی از سخنگویان اداره دریایی سوئد گفت: آنها بسیار نزدیک به یکدیگر هستند». 

نورد استریم مجموعه‌ای از خطوط لوله انتقال گاز طبیعی دریایی در اروپاست که با گذر از زیر دریای بالتیک گاز را از روسیه به آلمان می‌رساند و شامل 2 خط لوله اصلی نورد استریم 1 و 2 است. جریان اصلی نورد استریم که به عنوان «نورد استریم ۱» نیز شناخته می‌شود گاز روسیه را تا اواخر ماه آگوست به اتحادیه اروپایی می‌رساند. اما از ماه آگوست روسیه به دلیل مشکلات فنی ناشی از تحریم‌های غرب، میزان گاز تحویلی به اروپا را کاهش داده است. در عین حال خط لوله «نورد استریم 2» که ساخت آن با هدف افزایش صادرات گاز به اروپا تا 110 میلیارد مترمکعب از سال 2011 آغاز و در سپتامبر ۲۰۲۱ تکمیل شد، تحت تاثیر ملاحظات سیاسی وارد فاز عملیاتی نشد. سرانجام صدور گواهینامه بهره‌برداری از این خط لوله در فوریه 2022 تحت تاثیر تهاجم نظامی روسیه به اوکراین از سوی اولاف شولتس، صدراعظم آلمان، به حالت تعلیق درآمد. اولریش لیسک، سخنگوی نورد استریم، درباره این انفجار در این خط لوله گفت: «این خط لوله هرگز مورد استفاده قرار نگرفت، فقط برای عملیات فنی آماده شد و بنابراین پر از گاز شد». لیسک هشدار داد که تعیین دلایل کاهش فشار به دلیل آنچه «رژیم تحریم‌ها و کمبود پرسنل تعمیرکار در محل نشت» عنوان شده پیچیده خواهد بود. کارشناسان می‌گویند تعمیرات هر 2 خط لوله ممکن است چندین سال طول بکشد. این حادثه انتظارات باقیمانده از دریافت گاز اروپا از طریق «نورد استریم 1» را قبل از زمستان عملا از بین برد.

 

* حمله به سوئد و توهم مداخله ناتو!

ساعتی پس از این حادثه روزنامه آلمانی تاگس اشپیگل گزارش داد خطوط لوله نورد استریم ممکن است در نتیجه حملات عمدی آسیب دیده باشد. در این بیانیه آمده است: «افت فشار در 2 خط لوله گاز که پشت سر هم اتفاق افتاد» ممکن است به دلیل «اقدام هدفمند» اتفاق افتاده باشد. در همین حال سی‌ان‌ان نوشت «زلزله‌شناسان در سوئد تایید می‌کنند انفجارهای زیر آب مشکوک است». «بیورن لوند» لرزه‌شناس مرکز لرزه‌شناسی ملی سوئد (SNSN) روز سه‌شنبه به SVT گفت: «شکی نیست این نشت‌ها ناشی از انفجار بوده است». در همین حال «آن لیند» وزیر خارجه سوئد دیروز به تلویزیون سوئدی «اس‌وی‌تی» گفت خرابکاری در خط لوله نورد استریم حمله به سوئد قلمداد نمی‌شود. لیند گفت: این [خرابکاری] حمله به سوئد نیست، چرا که در قلمرو ما رخ نداده و یک سانحه بین‌المللی است. همچنین «ماگدالنا اندرسون» نخست‌وزیر سوئد در یک کنفرانس خبری گفت: اطلاعات ما نشان می‌دهد این «احتمالا یک اقدام عمدی» است اما «حمله‌ای علیه سوئد نیست». به نظر می‌رسد اظهارنظر وزیر خارجه و نخست‌وزیر سوئد عطف به عضویت این کشور در ناتو و ماده 5 آن است و به نظر می‌رسد با این هدف باشد تا ضمن حفظ وجهه ناتو، از تشدید فشار بر این سازمان به منظور حمایت از سوئد به عنوان یکی از اعضای آن بکاهد. 

 

* اروپا نگران از انفجار

در همین حال «اورسولا فون در لاین» رئیس کمیسیون اروپا گفت با رهبران دانمارکی درباره «اقدام خرابکارانه» صحبت کرده است و «اکنون بررسی این حوادث، شفاف‌سازی کامل درباره رویدادها و چرایی آن بسیار مهم است». وی هشدار داد: «هر گونه اختلال عمدی در زیرساخت انرژی فعال اروپا غیرقابل قبول است و به قوی‌ترین واکنش ممکن منجر خواهد شد». اتحادیه اروپایی دیروز اعلام کرد درباره آسیب به این 2 خط لوله «عمیقا نگران» است. «جوزپ بورل» مسؤول سیاست خارجی اتحادیه اروپایی نیز گفت: «همه اطلاعات موجود نشان می‌دهد این حادثه نتیجه یک اقدام عمدی است».

 

* آمریکا یا روسیه، ذی‌نفع انفجار کیست؟

اگر چه این انفجار تاثیر فوری بر تامین انرژی اروپا نداشته و کشورهای اروپایی قبل از آن برای ایجاد ذخایر و تامین منابع انرژی جایگزین تلاش کرده بودند اما این اتفاق احتمالا پایان نهایی پروژه‌های خط لوله نورد استریم است؛ تلاشی که بیش از 2 دهه وابستگی اروپا به گاز طبیعی روسیه را عمیق‌تر کرد و بسیاری از مقامات اروپایی اکنون می‌گویند وابستگی گازی به روسیه یک اشتباه استراتژیک بزرگ برای این قاره است. شاید این استدلال، این گزاره را تقویت کند که روسیه مایل به انفجار این خط لوله نبوده است. چند ساعت پس از اعلام رسمی وقوع نشت در خطوط لوله نورد استریم، مقامات کرملین اعلام کردند در حال بررسی دلایل نشتی خط لوله هستند و شواهد نشان می‌دهد خطوط لوله در یک اقدام خرابکارانه هدف قرار گرفته است. بر همین اساس «دیمیتری پسکوف» سخنگوی کرملین گفت در حال حاضر «هیچ گزینه‌ای را نمی‌توان درباره علل این حادثه رد کرد». از سوی دیگر روابط آمریکا و اروپا این حقیقت را عیان کرده است که واشنگتن در نگاه حداکثری خواستار جایگزینی گاز خود به جای روسیه در بازار اروپاست و چنانچه این امر با سوپرتانکرهای آمریکایی میسر نشود، مقامات کاخ سفید در نگاه حداقلی خود خواستار کاهش نفوذ روسیه در بازار انرژی اروپا هستند. در همین رابطه برخی رسانه‌ها با برجسته کردن اعلام موضع یک سیاستمدار لهستانی که از آمریکا بابت آسیب وارد شده به خط لوله انتقال گاز روسیه تشکر کرده بود، بر فرضیه نقش آمریکا در این انفجار تاکید کرده‌اند. رویترز در این باره نوشت «رادوسلاو سیکروسکی» نماینده پارلمان لهستان و وزیر خارجه سابق این کشور روز سه‌شنبه در صفحه توئیتری خود عکسی از نشت گاز در خط لوله نورد استریم روسیه منتشر کرد و نوشت: «ایالات متحده، از شما متشکرم». وی در ادامه پیام توئیتری خود ادعا کرد کمبود خط لوله برای انتقال گاز از روسیه به اروپای غربی از جمله آلمان وجود ندارد. به گفته رادوسلاو سیکروسکی، همه کشورهای حوزه بالتیک و همچنین اوکراین در ۲۰ سال گذشته با ایجاد نورد استریم مخالفت کرده‌اند.