گروه بینالملل: رئیسجمهور آمریکا روز گذشته در ادامه واکنش مقامات غربی به تهدید احتمالی روسیه در استفاده از بمب اتم در جنگ اوکراین، این تهدید را جدی قلمداد کرد. به گزارش «وطنامروز» به نقل از رویترز، جو بایدن گفته است اظهارات همتای روسش درباره احتمال استفاده از سلاح هستهای در جنگ اوکراین شوخی نیست.
بایدن طی اظهاراتی در نیویورک که به تقابل 13 روزه ایالات متحده و اتحاد جماهیر شوروی در سال 1962 در پی استقرار موشکهای بالستیک میانبرد شوروی در خاک کوبا اشاره داشت، گفت: «ما از زمان [جاناف] کندی و بحران موشکی کوبا (به این سو) تا این حد با چشمانداز آرماگدون (جنگ سرنوشتساز) روبهرو نبودهایم». پوتین ماه گذشته هنگام اعلام بسیج عمومی برای جنگ در اوکراین گفت مسکو آماده است برای دفاع از خاک خود از سلاح هستهای استفاده کند.
بایدن درباره ولادیمیر پوتین گفت: «ما با شخصی طرف هستیم که خیلی خوب میشناسمش. وقتی درباره احتمال استفاده از سلاح هستهای تاکتیکی یا سلاح بیولوژیک یا شیمیایی صحبت میکند، شوخی نمیکند، چون عملکرد ارتش او بسیار ضعیف است». بایدن در ادامه اظهاراتش هشدار داد چنانچه ولادیمیر پوتین تصمیم به استفاده از سلاحهای تاکتیکی هستهای بگیرد، ممکن است جنگی سرنوشتساز رخ دهد. او گفت: «دارم تلاش میکنم بفهمم راه پوتین برای خروج چیست. ما نمیدانیم او میخواهد از کجا راه خروجش را پیدا کند؟» وی اضافه کرد: «[سوال این است که] قرار است او کجا بایستد که علاوه بر اینکه [برای روسیه] آبروداری کند، از قدرت قابل توجهش در روسیه کاسته نشود؟» اظهارات رئیسجمهور آمریکا در نوع خود صریحترین اعلام موضع از سوی مقامهای آمریکایی درباره احتمال استفاده روسیه از سلاح هستهای است.
رئیسجمهور آمریکا این سخنان را در خانه جیمز مرداک (پسر غول رسانهای محافظهکاران روپرت مرداک) مطرح کرد. وی به دنبال این است در انتخابات باز هم حمایت مرداک را داشته باشد تا شانس حزبش را در انتخابات 8 نوامبر کنگره افزایش دهد.
* رئیس سابق سیا: ماده 5 ناتو درباره حمله اتمی روسیه اجرا نخواهد شد
یکشنبه هفته قبل هم دیوید پترائوس، شاخصترین چهره مشترک امنیتی و نظامی ایالات متحده در ۲ دهه اخیر، در مصاحبه با خبرگزاری ایبیسی آمریکا تهدید هستهای پوتین را جدی عنوان کرده بود.
ژنرال بازنشسته آمریکایی که در یک دوره ۳ ساله در دولت اوباما از عضویت ستاد مشترک نیروهای نظامی این کشور به مدیریت سازمان سیا نیز رسید، نهتنها احتمال جنگ هستهای میان روسیه و اروپا را رد نمیکند، بلکه صریحا درباره نحوه واکنش ناتو به حمله هستهای از سوی خصم شرقیاش، گمانهزنی هم میکند.
رئیس پیشین سازمان سیا و فرمانده سابق سنتکام پنتاگون در عین حال با بیان جزئیاتی از واکنش احتمالی آمریکا نسبت به حمله به متحدانش، به احتمال بروز یک جنگ غیرمتعارف در ابعاد جهانی قوت میبخشد. او به ایبیسی توضیح میدهد که صحبتی درباره واکنش آمریکا به یک حمله هستهای به اوکراین با جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی بایدن نداشته است اما درباره ابعاد چنین واکنشی میگوید: «به این سؤال شما پاسخی بر مبنای حدس و گمان میدهم. پاسخ ما به چنین اقدامی رهبری تلاشی از سوی ناتو خواهد بود که به حذف همه نیروهای متعارف روسیه در میدان جنگ اوکراین و در کریمه و تمام کشتیها در دریای سیاه منجر خواهد شد».
نکته جالب توجه در این بین اظهارنظر پترائوس درباره احتمال انتشار تشعشعات هستهای به کشورهای عضو ناتو است که او این اتفاق را عاملی برای اجرای ماده 5 این پیمان ندانسته است. مطابق ماده 5 سازمان امنیت آتلانتیک شمالی چنانچه یکی از اعضای ناتو هدف حمله واقع شوند همه کشورها باید از آن کشور دفاع کنند. پترائوس نیز در مصاحبه اخیر در پاسخ به این سؤال که آیا استفاده روسیه از تسلیحات هستهای ممکن است باعث ورود آمریکا و متحدانش به جنگ با قدرت شرقی شود، میگوید: «تصور نمیکنم گسترش تشعشعات ناشی از چنین حملهای به کشورهای عضو ناتو را بتوان حمله به آن کشورها قلمداد کرد».
به عبارت دیگر پترائوس در کمترین حالت امکان یک آزمایش هستهای راهبردی در مناطق مرزی یا یک حمله هستهای تاکتیکی از سوی روسیه به اوکراین در فاصله نزدیک به لهستان، رومانی، اسلواکی، چک، بلغارستان، مجارستان و ترکیه را یک امکان بالقوه برای مسکو برمیشمارد که ناتو بلایای ناشی از آن برای کشورهای عضو خود در شرق اروپا را از پیش پذیرفته است.
* نیوزویک: پوتین از جنگ متعارف فاصله میگیرد
پایگاه خبری- تحلیلی نیوزویک در تحلیلی ایده گروهی از ناظران درباره اینکه روسیه در حال شکست در جنگ اوکراین است را رد کرده و نوشته مسکو در حال چرخش به سمت یک راهبرد جنگی «جدید و وحشتناک» است.
در این تحلیل آمده است: «این افراد اطلاعی از تفکرات پوتین، تابآوری او درباره ریسکهای بالا و تمایلش برای ایجاد آنارشی جهت پیروزی در میدانهای جنگی خطیر ندارند». نگارنده نوشته مزیتهایی که تاکنون اوکراین به کمک آمریکا به دست آورده موجب عقبنشینی روسیه نخواهد شد، بلکه موجب خواهد شد این کشور به سمت یک راهبرد جدید رو بیاورد.
این تحلیل تصریح میکند: «انرژی همیشه یکی از بهترین سلاحهای پوتین بوده و اوپکپلاس بتازگی با اعلام اینکه قصد دارد در بحبوحه افزایش تورم در منطقه یورو و آمریکا بیشترین کاهش را در تولید از سال ۲۰۲۰ انجام دهد، هدیه بزرگی به روسیه داده است».
مطابق این تحلیل، چنانچه قیمت نفت به ۱۰۰ دلار به ازای هر بشکه برسد روسیه به درآمد روزانه یک میلیارد دلار دست پیدا خواهد کرد. این موضوع موجب خواهد شد پوتین با تأمین بودجههای لازم برای جنگ، سلاح انرژی خودش را همزمان با نزدیک شدن زمستان به سمت اروپا نشانه بگیرد.
نیوزویک نوشته است: «همه اینها به معنی آن است که پوتین عقبنشینی نمیکند، بلکه در حال تجدید قوا است». نیوزویک نوشته پیروزیهای اوکراین در میدان جنگ موجب نخواهد شد پوتین جنگ را به پایان برساند، بلکه موجب خواهد شد او از جنگ متعارف فاصله بگیرد. حال سوال این است: او به چه راهبردی متوسل خواهد شد؟
مطابق این تحلیل، راهبردشناسان روسیه از مدتها پیش تمرکزشان را روی تاکتیکهای جنگ نسل جدید قرار دادهاند. از جمله این تاکتیکها، راهبردی موسوم به «عملیات راهبردی برای غلبه بر زیرساختهای حساس دشمن» (SOPKVOP) است که اولویت آن، اهداف غیرنظامی در کنار اهداف نظامی است.
نیوزویک نوشته است: «باید انتظار داشته باشیم روسیه با حملات سایبری به زیرساختهای حیاتی در اروپا و آمریکا ما را متقاعد کند از حمایت از اوکراین دست بکشیم». رسانه آمریکایی مدعی شد روسیه از مدتها پیش به مطالعه در این باره پرداخته و آسیبپذیریهای کشورهای غربی را از این لحاظ شناسایی کرده است.
***
مرکل: استقرار صلح تنها با مذاکره با روسیه امکانپذیر است
آنگلا مرکل، سیاستمدار کهنهکاری که ۱۶ سال مقام صدارت عظمای آلمان، بزرگترین اقتصاد اروپا را در اختیار داشت، گفته است که استقرار صلح پایدار در اروپا تنها با همکاری مسکو امکانپذیر است. به گزارش خبرگزاری د پ آ، مرکل در مراسم هفتادوهفتمین سالگرد تاسیس روزنامه «زودویچه مایتونگ» در مونیخ افزود: از آنجا که ما نتوانستهایم به مشارکت روسیه دست یابیم، پس جنگ سرد در واقع هنوز به پایان نرسیده است. سیاستمدار برجسته ۶۸ ساله و رهبر پیشین آلمان روز چهارشنبه با اشاره به بیاهمیت شمرده شدن هشدار ولادیمیر پوتین رئیسجمهور روسیه از سوی برخی سران کشورهای اروپایی، درباره احتمال کاربرد جنگافزار هستهای، گفت که نباید تهدیدهای روسیه را در دوره جنگ اوکراین، بلوف و تهدید بدون پشتوانه تصور کرد و بهتر است این تهدیدها جدی گرفته شود. او که سال گذشته (۲۰۲۱) از دنیای سیاست کنارهگیری کرد، حمله روسیه به اوکراین را نقض آشکار و فاحش قوانین بینالمللی و شکاف عمیقی در تاریخچه اروپا در دوره پس از جنگ دوم جهانی دانست. به گزارش تارنمای بلومبرگ؛ صدراعظم پیشین آلمان اوایل مهرماه نیز از جامعه جهانی درخواست کرد سخنان ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه را نشانه ضعف یا آشتیجویی تلقی نکرده و جدی بگیرند. مرکل افزود: جهان نباید سخنان پوتین را که نشانه خرد سیاسی است، بدون اندیشه و به عنوان بلوف رد کند و تعامل (غرب) با پوتین ممکن است به ایجاد فضایی برای مانور بیشتر کمک کند.