گروه فرهنگ و هنر: هر چند صدور مجوز ساخت فیلمهای سینمایی در ۶ ماه نخست سال آنچنان رونقی نداشت اما از ابتدای مهرماه تاکنون، این روند سرعت بیشتری به خود گرفته است؛ سرعتی که احتمال میرود علت آن تلاش فیلمسازان برای عقب نماندن از قافله جشنواره فجر باشد.
به گزارش «وطنامروز»، با آغاز دوران پساکرونا، سینمای ایران ناگاه خود را در نقطهای یافت که چندین پله از وضعیت مشابه دوران قبل کرونا عقبتر بود. سینما در بهار 1401 کاهش 60درصدی مخاطب را نسبت به آخرین بهار پیش از کرونا یعنی بهار 98 تجربه کرد که عوامل بسیاری در این کاهش مخاطب دخیل بود. قاعدتا مخاطبی که در دوران کرونایی دعوت به در خانه ماندن شده بود، برای آشتی دوباره با سینما و افزودن آن به سبد خرید فرهنگیاش به زمان نیاز داشت. افزایش بهای بلیت هم از علل موثر در این ریزش مخاطب بود. البته شکی در آن نیست فیلمهایی که در این مدت روی پرده بودند هم پاسخگوی تمام ذائقهها نبودند، بلکه اکثرا متشکل از فیلمهایی بودند که به دلیل تعطیلی مقطعی سینما، پشت صف اکران مانده بودند و حالا با بازگشایی سینماها رنگ اکران میدیدند. با گذشت چندین ماه و افزایش تنوع در فیلمهای در حال اکران، این روند اندکی امیدوارکنندهتر شد و فضای رقابتی به گیشه بازگشت و برخی فیلمها توانستند فروش خوب و قابل قبولی داشته باشند. این روند همچنان هم ادامه دارد و احتمالا با تداوم تلاش سینماگران، تا بازگشتن به روزهای اوج سینما ادامه داشته باشد. اما خبر خوب دیگری که به گوش میرسد رشد قابل توجه تعداد فیلمنامههای متقاضی مجوز از ابتدای مهرماه تاکنون است. درخواست پروانه ساخت آثار سینمایی طی مهرماه سال جاری، برخلاف ۶ ماه ابتدایی سال با رشد خوبی همراه بوده است و این احتمال وجود دارد که تعداد درخواستها به شورای پروانه ساخت تا پایان مهرماه، به ۲ برابر میزان مراجعه در شهریورماه برسد. تا بیستوچهارم این ماه، ۲۵ فیلمنامه برای تولید، درخواست پروانه ساخت دادهاند و این در حالی است که این تعداد برای خردادماه ۵ فیلمنامه، برای تیرماه ۵ فیلمنامه، برای مردادماه ۱۰ فیلمنامه و برای شهریورماه ۱۵ فیلمنامه بوده است.
علل متعددی را برای رشد ناگهانی تقاضای صدور مجوز میتوان متصور شد که مهمترینشان نزدیک شدن به زمان برگزاری جشنواره بینالمللی فیلم فجر است و این احتمال وجود دارد فاصله نهچندان زیادی که تا آغاز این جشنواره داریم، موجب شده این حجم از صدور مجوز در ماه جاری تجمیع شود.
این روزها اما جشنواره دیگری هم در حال برگزاری است. جشنواره بینالمللی فیلم کوتاه تهران از روز گذشته فعالیت خود را آغاز کرده است. این جشنواره امسال تفاوتی اساسی با ادوار پیشین آن دارد. امسال با بروز برخی اعتراضات پس از فوت مهسا امینی و به دنبال آن وقوع برخی اغتشاشات، برخی فیلمسازان کوتاه دست به تحریم این جشنواره زدند و از مشارکت در آن خودداری کردند. این قضیه حتی شائبهای را ایجاد کرد مبنی بر اینکه جشنواره فیلم کوتاه تهران امسال برگزار نشود اما چندی پیش دبیر این جشنواره با اعلام قطعی بودن برگزاری آن، به شایعات موجود پایان داد تا سیونهمین جشنواره فیلم کوتاه تهران روز گذشته نخستین روز برگزاریاش را پشت سر بگذارد. علت تحریمهایی که علیه این جشنواره صورت گرفت مشخص بود اما افزایش دریافت مجوز برای تولید فیلمهای سینمایی در همین برهه، یک دوگانگی و تناقض از سوی جامعه هنری را میرساند؛ درست زمانی که جشنواره فیلم کوتاه طی یک حرکت اعتراضی از سوی عدهای از فیلمسازان تحریم میشود، از سویی درخواست مجوز برای فیلم بلند سینمایی روندی صعودی به خود میگیرد. اگر سینماگران ما معترض و به دنبال تحریم جشنوارههای داخلی هستند، این تبعیض میان جشنوارهها چه معنایی دارد؟!
آنچه در نخستین روز جشنواره فیلم کوتاه گذشت، بخوبی گویای آن است که تحریم جشنواره نتوانسته تاثیر چندانی بر روند آن داشته باشد و اتفاقاتی که بدخواهان این جشنواره، اعم از داخلی و خارجی و بیگانه و غیربیگانه، منتظر آن بودند، به وقوع نپیوسته است. افتتاحیه جشنواره فیلم کوتاه تهران نشان داد برخلاف برخی تصورات، این دست اعتراضات، بیرمقی و رکود جشنواره را به دنبال نداشته است؛ تصوراتی که بعید نیست برخی جریانهای بیگانه در ایجاد و تقویت آن دست داشته باشند.
زمانی که دولت سیزدهم سکان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی را به دست گرفت، با توجه به برخی اظهارات وزیر جدید فرهنگ و ارشاد اسلامی برای عدهای این شبهه به وجود آمد که قرار است سختگیریهایی در مسیر صدور پروانه ساخت و نمایش فیلمها وجود داشته باشد اما تا اینجای کار، روند صدور مجوز حقیقت دیگری را نشان داده است. ارائه ۲۵ فیلمنامه طی ۲۴ روز نخست مهرماه، شکوفاترین رویکردی است که فیلمسازان در دولت جدید به شورای پروانه ساخت نشان دادهاند؛ یک شکوفایی قابل توجه که با توجه به نام سینماگرانی که فیلمنامه ارائه دادهاند، از هماکنون میتوان نسبت به جشنواره فجری گرم و پرشور امیدوار بود. با این حال این روند صعودی درخواست مجوز فیلم بلند در آستانه جشنواره فجر همزمان با افزایش تحریمها علیه جشنواره فیلم کوتاه، کمی شکبرانگیز است. شاید دستهای پشت پردهای که محرک تحریم علیه جشنواره فیلم کوتاه بودند، این روزها در حال تدارک فیلمی برای فجر باشند!