مهدی گرگانی: در حالی که مذاکرات هستهای ایران و دیگر طرفهای حاضر در برجام در وین تاکنون به جایی نرسیده است و آینده آن نیز در هاله ابهام قرار دارد، سازمان انرژی اتمی کشورمان اخیرا از پیشرفتهای جدید و توسعه در صنعت هستهای ایران خبر داد.
بهروز کمالوندی، سخنگوی این سازمان اخیرا اعلام کرد بزودی خبرهای خوبی در حوزه رآکتور اتمی و رادیودارو اعلام خواهد شد. وی تاکید کرد به جز تامین رادیوداروها در کشور بهرغم همه تحریمها، شاهد استفاده از این رادیوداروها در خارج از کشور نیز هستیم.
1- اعلام پیشرفتها و دستاوردهای جدید در صنعت هستهای ایران از ابعاد مختلف بسیار مهم و قابل توجه است. در وهله اول باید به این نکته اشاره کنیم که به نظر میرسد طی یک سال گذشته، یعنی از زمان روی کار آمدن دولت جدید، قطار تحقیقاتی- علمی سازمان انرژی اتمی در پروژههای مختلف دوباره به راه افتاده و مدیریت جدید به دنبال پیشبرد روزافزون تحقیقات و صنعتی کردن آن است. اکنون دیگر کسی به دنبال این نیست که مذاکرات احیای برجام و رفع تحریم در چه مرحلهای قرار دارد. آیا باید پروژههای علمی- هستهای را دنبال کنیم یا منتظر تصمیم کشورهای خارجی در ارتباط با برجام باشیم!؟ به نظر میرسد سازمان انرژی اتمی از لاک احتیاطِ خودساخته خارج شده و به سرعت در حال حرکت در مسیر دستاوردهای ملموس در صنعت مهم هستهای است. این موضوع در اظهارات کمالوندی کاملا مشهود و آشکار است. او گفته: «در گذشته کارهای تحقیقاتی بسیار زیادی انجام شده بود که بسیاری از آنها در قفسهها باقی مانده بود؛ کارهایی حتی با سرمایهگذاریهای چندصد میلیاردی که برخی از آنها پیشرفتهای خوبی نیز داشته است».
2- خبرهای خوب سازمان انرژی اتمی از سویی نشاندهنده شکست کامل تحریمهای غرب در حوزههای صنعتی و علمی کشورمان است. تامین رادیوداروها و پیشرفت در حوزه رآکتور بهرغم تحریمها و فشارهای سنگینی که با آن مواجه هستیم، یک موفقیت بسیار بزرگ برای دولت حجتالاسلام رئیسی محسوب میشود که کمتر به آن توجه شده است. این در شرایطی است که به گفته آقای کمالوندی، انجام پروژههای هستهای یک صنعت میانرشتهای است که با در کنار هم قرار گرفتن علوم مختلف به نتیجه میرسد. در شرایطی که حوزههای مختلف درگیر تحریمهای ظالمانه غرب هستند، هماهنگی و به نتیجه رساندن چنین پروژههایی بسیار دشوار و در حد ناممکن است اما میبینیم که این مهم امروز در شرف تحقق کامل قرار دارد.
3- از سوی دیگر، دشمن از بدو شروع برنامه هستهای در ایران با استفاده از امپراتوری رسانهای خود به صورت مداوم در حال بازتولید اخبار منفی درباره صنعت هستهای کشورمان و ایرانهراسی است. دشمن به دنبال القای این موضوع است که صنعت هستهای ایران چیزی جز غنیسازی اورانیوم به نیت ساخت بمب اتم و اقدامات مشکوک نیست. آنها در این زمینه ۲ هدف را دنبال میکنند؛ اول اینکه اعمال تحریمهای ضدبشری خود را توجیه میکنند و دوم برای اهداف ایرانهراسانه خود خوراک تهیه میکنند. اعلام دستاوردهای هستهای جدید بویژه در زمینه رادیوداروها نقشه آنها را به طور کلی برهم خواهد زد.
کمالوندی در اظهارات اخیر خود با اشاره به این موضوع میگوید دشمن با اغراض سیاسی تلاش میکند تصویری مخدوش و منفی از کشور ما در سطح بینالمللی ارائه کند. با این حال دستگاه دیپلماسی کشورمان باید بیش از پیش در این زمینه تحرک داشته باشد و دستاوردهای علمی و تحقیقاتی اتمی ایران را به دنیا معرفی کند. نکته جالب این است که این رادیوداروها نهتنها در ایران، بلکه 400 تا 500 هزار نفر نیز در خارج از کشور از آن بهرهمند خواهند شد.
4- در شرایطی که مذاکرات بر سر رفع تحریمها به دلیل زیادهخواهیهای ایالاتمتحده آمریکا به بنبست خورده است و هیچ چشمانداز روشنی درباره آن وجود ندارد، معطل کردن امور کشور و انتظار برای تعیینتکلیف آن تنها باعث از دست رفتن منابع کشور و زمان طلایی خواهد شد. ضمن اینکه پیشرفت در برنامه صلحآمیز هستهای ایران و دستاوردهای صنعتی آن علاوه بر منافع مادی و کمک به بیماران نشاندهنده دست باز ایران بدون احیای برجام و بهرغم فشار حداکثری است. علاوه بر آن، چنین دستاوردهایی باعث پر شدن دست مذاکرهکنندگان ایران در صورت آغاز دوباره مذاکرات در وین خواهد شد. هنوز یادمان نرفته است که افزایش سطح غنیسازی ایران و راهاندازی سانتریفیوژهای پیشرفته ذیل قانون اقدام راهبردی برای رفع تحریمها که در مجلس به تصویب رسید، منجر به آغاز مذاکرات احیای برجام بعد از روی کار آمدن جو بایدن شد.
هفته گذشته خبرگزاری رویترز گزارش داد که گزارش محرمانه جدید آژانس بینالمللی انرژی اتمی نشان میدهد جمهوری اسلامی ایران نصب سانتریفیوژهای پیشرفته در سایت نطنز را شتاب بخشیده است.
مشخص است این اقدامات باعث سردرگمی کشورهای غربی شده است. آنها اکنون بخوبی میدانند هر قدر بدعهدیهای آنها در زمینه بهرهمندی ایران از منافع اقتصادی برجام ادامه یابد، برنامه هستهای ایران به پیشرفتهای بیشتری دست خواهد یافت و مهمتر اینکه این پیشرفتها غیرقابل بازگشت است. اکنون میتوانیم بگوییم بنبست برجام، شکست مذاکرات یا احیای برجام؛ هیچ یک نمیتواند خللی در پیشبرد صنعت هستهای صلحآمیز ایران داشته باشد و این مسیر با قدرت ادامه خواهد یافت.