گروه سیاست خارجی: مواضع جدید نماینده آمریکا در امور ایران بار دیگر عدم آمادگی و بی‌اراده بودن دولت بایدن برای حصول توافق را نمایان کرد. 

به گزارش «وطن‌امروز»، در میانه راکد ماندن موضوع احیای برجام در واشنگتن، تهران و پایتخت‌های اروپایی، مسؤول پرونده برجام در دولت بایدن از ادبیات تهدیدآمیز و البته تکراری و نخ‌نمای ضدایرانی استفاده و ادعا کرد واشنگتن وقت خود را صرف مذاکرات هسته‌ای نخواهد کرد. 

راب مالی شامگاه دوشنبه طی سخنرانی در همایشی در «اندیشکده کارنگی»، با بیان اینکه واشنگتن توجه خود را به حمایت از اغتشاشات یا آنچه که او اعتراضات در ایران می‌خواند معطوف کرده، تهدید کرد اگر لازم باشد به‌ عنوان آخرین راهکار، به گزینه نظامی علیه برنامه هسته‌ای ایران متوسل می‌شوند. «رابرت مالی» نماینده ویژه دولت آمریکا در امور ایران، بعد از اذعان به اینکه موضوع احیای برجام و مذاکرات رفع تحریم‌های ایران حتی در دستورکار واشنگتن هم نیست، این بار تمرکز بر توافق هسته‌ای را موجب اتلاف وقت توصیف کرد. مالی گفت آمریکا روی مسائلی از ایران تمرکز دارد که برایش مفید باشد و در حال حاضر اگر قرار باشد هیچ اتفاقی در موضوع توافق هسته‌ای ایران رخ ندهد، واشنگتن هم وقت خود را روی آن هدر نمی‌دهد. 

به نظر می‌رسد دولت بایدن با کلید خوردن برخی اعتراضات در ایران، بهانه خوبی برای فرار از تعهدات خود و بی‌مسؤولیتی در قبال رویکرد و تصمیماتی که برای باقی ماندن توافق هسته‌ای لازم بود اتخاذ شود، پیدا کرده است. این در حالی است که واشنگتن همزمان دچار خطای محاسباتی و ادراک نادرست از شرایط حال حاضر ایران شده است. فرضیه ایالات متحده از موقعیت کنونی تهران در دستگاه محاسباتی کاخ سفید، بیانگر ضعفی است که شاید بتوان با بهره‌گیری از آن امتیازهای بزرگی از ایران گرفت. 

رابرت مالی این را هم گفت که آمریکا هنوز هم به مسیر دیپلماسی برای محدود کردن برنامه هسته‌ای ایران پایبند است اما در بحبوحه اغتشاشات در ایران، توجه خود را از تلاش‌ها روی توافق هسته‌ای و تهران، به مسکو و جنگ اوکراین معطوف کرده است. دیپلمات ارشد آمریکایی با ادعای اینکه بارها در مذاکرات وین به حصول توافق برای بازگشت به برجام «بسیار نزدیک»‌ شده بودند، اظهار داشت: «هر بار که ما نزدیک می‌شدیم، ایران درخواست‌های فرعی جدیدی مطرح می‌کرد که مذاکرات را از مسیر خارج می‌ساخت». مالی درباره این ادعاهای خود توضیح داد: «این دقیقا نقطه‌ای بود که ما در ماه آگوست و اوایل سپتامبر در آن قرار داشتیم ولی از آن زمان تاکنون هیچ تحرکی انجام نشده است. هیچ اتفاقی درباره توافق هسته‌ای رخ نمی‌دهد، پس ما هم زمان خود را صرف آن نمی‌کنیم و وقت‌مان را برای هیچ چیز هدر نمی‌دهیم». 

مواضع تکراری و بارها گفته شده از سوی مسؤول پرونده برجام در دولت بایدن و دیگر مقامات آمریکایی مبنی بر اینکه توافق آماده بود و این خواست‌های جدید و بی‌ربط ایران بوده که همه چیز را به هم ‌زده در شرایطی است که حداقل از اواسط تابستان منابع غربی و برخی منابع عبری پیشاپیش خبر داده بودند که دولت بایدن تا پیش از انتخابات کنگره این کشور در آبان‌ماه آمادگی برای توافق نخواهد داشت!

با این وصف، برای ناظران بین‌المللی این پرسش همچنان مطرح است که دولت بایدن تصمیم و اراده‌ای برخاسته از آن، برای احیای برجام دارد؟ حداقل در همین مدت اخیر واشنگتن با وضع چند تحریم جدید و سوءاستفاده از حسن نیت ایران در آزاد کردن محمدباقر نمازی، نشان داد از ضربه وارد کردن به روند مذاکرات ابایی ندارد. 

راب مالی بیش از هر کسی می‌داند آنچه در اندیشکده کارنگی بر زبان آورده واقعیتی عینی در بیرون ندارد: زمان به ضرر واشنگتن در حال حرکت است، بسته فشار آمریکا علیه ایران به اتمام رسیده است. تهران رابطه ارگانیک و وابسته خود با برجام را قطع کرده است و دیگر تمام تخم‌مرغ‌های راهبردی‌اش در این سبد نیست و مهم‌تر اینکه آلترناتیوی برای توافق وجود ندارد که ترجمه‌اش همین است که مالی و همکارانش در دستگاه سیاست خارجی دولت بایدن می‌گویند راه‌حل موضوع هسته‌ای ایران دیپلماسی است. از همین رو است که رئیس تیم مذاکره‌کننده آمریکایی می‌کوشد نطق هیجان‌زده خود را به پیاده‌نظام آمریکا در تهران بفروشد! 

رابرت مالی در ادامه اظهاراتش گفت: «ما وقت‌مان را جایی صرف می‌کنیم که فایده داشته باشد، از جمله حمایت از اعتراضات در ایران و تلاش می‌کنیم که انتقال تسلیحات از تهران به مسکو برای استفاده در جنگ اوکراین را متوقف کنیم». نماینده آمریکا در امور ایران با بیان اینکه «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور سابق این کشور سعی کرد جایگزین برجام را امتحان کند اما این کار جواب نداد، اضافه کرد: «ما به ‌خاطر تلاش کردن، عذرخواهی نمی‌کنیم و هنوز هم سعی می‌کنیم هر کاری بتوانیم برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح اتمی انجام دهیم. ترجیح ما استفاده از دیپلماسی با ابزارهای فشار مخصوصا تحریم‌هاست ولی اگر دیپلماسی شکست بخورد، تقریبا همه گزینه‌ها را روی میز نگه داشته‌ایم». 

وی با تهدید ایران به حمله نظامی(!) مدعی شد: «همزمان که از دیگر ابزارها استفاده می‌کنیم، به‌عنوان آخرین راه، گزینه نظامی را در صورت لزوم برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح اتمی اجرا می‌کنیم». وی همچنین افزود: «اکنون کاری نیست که به‌دلیل مصلحت‌اندیشی ما نسبت به احتمال حصول توافق هسته‌ای در آینده، انجام ندهیم. ما دست خود را با این خوش‌بینی نمی‌بندیم که شاید روزی توافق حاصل شود». این مقام آمریکایی پیش از این نیز با اذعان به اینکه احیای توافق هسته‌ای ایران نه در دستور کار و نه تحت تمرکز واشنگتن هم نیست، مدعی شد هیچ تحرکی در زمینه مذاکرات وین انجام نمی‌شود. 

 

***