شروین طاهری: شاید آخرین چیزی که اروپاییها این روزها انتظار آن را داشتند، پیوستن قبرس شمالی به عنوان عضو ناظر در سازمان کشورهای ترک بود. بدین ترتیب همانطور که «فواد اوکتای» معاون رئیسجمهور ترکیه مدعی شد «زمان به رسمیت شناختن جمهوری ترک قبرس شمالی فرا رسیده است».
قبرس شمالی به بخش بالایی کوچکتر و ترکنشین جزیره قبرس به پایتختی نیکوزیای شمالی با مساحت 3355 کیلومتر مربع و جمعیتی حدود 300 هزار نفر اطلاق میشود که در جریان جنگ دهه 1970 میلادی بین ترکها و یونانیهای جزیره، به اشغال نیروهای نظامی ترکیه درآمد و سال 1983 به عنوان یک جمهوری خودخوانده اعلام استقلال کرد.
البته جز آنکارا هیچ دولت دیگری این جمهوری خودخوانده را به رسمیت نشناخته و تا پیش از اینکه هفته گذشته در اجلاس سمرقند به عضویت شورای ترک درآید، تنها به عنوان ناظر در همایشهای سازمان همکاری اسلامی پذیرفته شده بود، هر چند اخیرا دولت اردوغان دوره افتاده تا برای به رسمیت شناخته شدن جمهوری قبرس شمالی، حمایت کشورهای دیگر بویژه کشورهای آسیایی ترکزبان و شرکای غربی آنکارا در ناتو را جلب کند. در عین حال نباید این تناقض اروپایی را از نظر دور داشت که زاییده شدن یک جمهوری جدید از بغل قبرس به عنوان یک کشور عضو اتحادیه اروپایی، هم نقشه صلح سازمان ملل در این جزیره را نقض میکند و هم قلمروی حوزه یورو را به چالش میکشد و یک تجزیه ناخواسته دیگر را پس از 5 جمهوری جنوب و شرق اوکراین روی دست رهبران پروژه ورشکسته اروپای متحد در بروکسل میگذارد. میتوان از همین حالا پیشبینی کرد جمهوری قبرس شمالی هم مثل همتایان اوکراینیاش یعنی کریمه، دونتسک، لوهانسک، زاپروژیا و خرسون پس از استقلال به برادر بزرگتر ملحق
شود.
برای این مهم آنکارا قصد دارد حمایت کشورهایی مثل قزاقستان، ازبکستان، قرقیزستان، ترکمنستان و همچنین مجارستان را جلب کند. این آخری اگرچه کشوری در قلب اروپا و عضو اتحادیه است اما حضور «ویکتور اوربان» نخستوزیر بشدت حامی ارتباط با روسیهاش در اجلاس اخیر سازمان کشورهای ترک در سمرقند در کنار رجب طیب اردوغان و الهام علیاف تعجب همگان را برانگیخت. همراه شدن بوداپست به عنوان عضو ناظر با این سازمان، بر اساس نظریهای پانترکی است که قوم هون یا همان مجار را صاحب ریشههای آلتایی برمیشمرد. مساله اینجاست که همه این کشورها که قرار است با به رسمیت شناختن جمهوری قبرس شمالی برای غربیها شر درست کنند، متحدان سیاسی یا اقتصادی پوتین بویژه در غائله اخیر جنگ با اوکراین و در واقع با ناتو هستند؛ ناتویی که از این جمع ترکیه و مجارستان اعضای آن هستند.
این روند به منزله رفتار انتقامگونه دولت اردوغان در قبال اتحادیه اروپایی است که او را با نهایت تحقیر تمام سالها در حسرت عضویت یورو نگاه داشت. همچنین با برافروخته شدن آتش اختلافات مرزی گسترده میان مناطق ترک و یونانینشین شرق مدیترانه، چشمانداز ثبات در قلمروی شرقی اتحادیه اروپایی بهواسطه ایجاد یک دوقطبی بحرانی به چالش کشیده میشود. با در نظر گرفتن تصویر بزرگتر این غائله، درمییابیم داغتر شدن مناقشه ترکی-یونانی در شرق مدیترانه به نفع روسیه از یک سو و انگلیس و آمریکاست که هر 2 طرف به دنبال تضعیف اتحادیه اروپایی هستند.
قبرس شمالی اما تنها جمهوری ترکزبانی نیست که این روزها در قالب یک دولت اقماری زیر بلیت پروژه «محور تورانی» به آمریت لندن، واشنگتن و تلآویو و عاملیت آنکارا رفتهاند. متاسفانه جمهوری باکو که از نظر تاریخی و تا قبل از جدا شدن بر اثر عهدنامههای قجری ننگین 2 قرن پیش-گلستان و ترکمانچای–دنباله شمالی سرزمین ایرانی آذربایجان محسوب میشد، خودش را همقد مستعمره قبرسی ترکیه کرده است. آنچه امروز جمهوری اران خوانده میشود، یک پروژه مشترک انگلیسی-آمریکایی-اسرائیلی برای ایجاد بحران در قفقاز در چارچوب قطع طریق کریدوری است که محور همپیمانی 3 قدرت شرقی محسوب میشود.
عربدههای الهام علیاف، رئیس جمهوری باکو برای تحمیل طرح کذایی «دالان زنگزور» بهواسطه جنگافروزی در شمال ارس و دستدرازی به مرز تاریخی ارمنستان و ایران، نه باعث افتخار آذریها میشود و نه مایه آرامش آنها و همسایگان هزاران سالهشان، بلکه نشانه نوکری باند او برای کارفرمایان خارجی است. اینجا هم مثل ماجرای قبرس شمالی، اختلافافکنی قومی و مرزی با هدف پهن کردن چتر حکومت استعماری، دامن زده میشود.
علامه سیدحسن نصرالله با آرامش همیشگی به این مساله پرداخت و تاکید کرد: ممکن است نتایج انتخابات اسرائیل دارای تبعات خطرناکی برای فلسطین باشد، زیرا قدرت را احمقها خواهند گرفت اما احمقها ما را نمیترسانند. اما نکته دیگری که دبیرکل حزبالله به آن اشاره کرد این بود که «اتکای ما به قدرت مقاومت است نه به ضعف یا قدرت دشمنان». نصرالله با اشاره به همین مساله تاکید کرد: در مقابل هر کابینهای از اسرائیل که باشیم، چه افراطی و چه معتدل، چه چپ و چه راست، با قدرت و عناصر آن برخورد خواهیم کرد. درباره توافق ترسیم مرزهای دریایی هم همین است؛ ما تنها بر قدرت خود در مواجهه با تلآویو اتکا داریم نه چیز دیگر؛ ضمانت ما قدرت لبنان است نه وعدههای دشمن.
وی تغییر دولتهای آمریکا را هم بدون معنا خواند، چرا که از نظر محور مقاومت نتیجه انتخابات آمریکا چیزی را در سیاست خارجی این کشور عوض نکرده و نخواهد کرد. سید با اشاره به تجربیات دهههای گذشته گفت: کاخ سفید با جمهوریخواهان و دموکراتها هر دو، دو روی یک سکه هستند. واقعیت این است که آمریکا دشمن مقاومت است و تغییر دولتهای این کشور تاثیری در ماهیت آن ایجاد نخواهد کرد و تجربه این را بارها ثابت کرده است؛ جمهوریخواهان با رویکرد نظامی- سیاسی و دموکراتها با حربه دیپلماتیک - نظامی. اما هدف هر ۲ یکسان است. نصرالله در همین زمینه دولت آمریکا را برای لبنان به پاندمی طاعون و وبا تشبیه کرد و گفت: تهاجم اسرائیلی به لبنان با پولها و حمایتهای آمریکاییها که از سال ۱۹۸۵ تاکنون ادامه دارد، خود وبا و طاعوت و لعنت است. وی آمریکا را برای مردم لبنان لعن و نفرین خواند و تاکید کرد این حزبالله است که در مقابل این نفرین ایستادگی کرد و در آینده نیز ایستادگی خواهد کرد.
دشمنی آمریکا با لبنان فقط محدود به حزبالله و مقاومت نیست. آمریکا حتی از ورود سوخت و دارو برای مردم عادی لبنان نیز جلوگیری میکند. نصرالله گریزی نیز به این موضوع زد و تاکید کرد: زمانی که کشور ما درگیر بحرانهای شدید مالی و سوختی بود، مسؤولان ایرانی پذیرفتند با لیره لبنانی به ما سوخت و نفت و بنزین برسانند اما چرا ماههاست روند رسیدن این کمکها متوقف شده است؟ چون لعنتی به نام آمریکا مخالف این موضوع است و دولت بیروت را تهدید کرده است؛ این موضوعی است که همه لبنانیها باید بدانند.
به نظر میرسد واشنگتن بعد از شکست پروژه تروریستی خود در سوریه و لبنان در سال 2019 این بار ایران را میدان بازی خود انتخاب کرده است. دبیرکل حزبالله در سخنرانی راهگشای خود، پدیده تروریسم تکفیری را ساخته و پرداخته آمریکا خواند و گفت: جمهوری اسلامی ایران بار دیگر توانست در برابر فتنه آمریکاییها و محور غربی- سعودی-اسرائیلی پیروزی بزرگی به دست آورد و به امید خدا روند پیروزیهای تهران ادامه خواهد داشت. وی پیش از این نیز با اشاره به حمله تروریستی در شاهچراغ آن را طراحی یکپارچه آمریکا برای ایجاد اغتشاشات و بیثباتی در ایران خوانده بود. جمهوری اسلامی ایران از فتنه جدید آمریکایی-اسرائیلی نیز سربلند بیرون آمد و این تجربه قطعا به قدرت تهران اضافه خواهد کرد. دبیرکل حزبالله در سخنرانی خود با اشاره به ناکامی دشمنان در رسیدن به اهداف خود در ایران گفت این پیروزی اقتدار و قدرت ایران را در آینده افزایش خواهد داد و چشمانداز روشنی برای آینده ترسیم کرد.