گروه فرهنگ و هنر: کاهش کیفیت سریال‌های تلویزیونی در ماه‌های اخیر، یکی از مسائلی است که به صورت پرتکرار در رسانه‌ها مطرح می‌شود. به گزارش «وطن‌امروز» با پخش هر سریال در ماه‌های اخیر، درباره مساله افت کیفیت و ضعف در حوزه آثار نمایشی به نسبت سال‌های قبل، پررنگ‌تر از همیشه در رسانه‌ها بحث می‌شود. مردم نیز از طرق مختلف انتقادهای خود را از این ماجرا نشان می‌دهند. کاهش میزان مخاطبان سریال‌های تلویزیونی در ماه‌های اخیر نیز نشان می‌دهد حوزه نمایشی تلویزیون در وضعیت خوبی به سر نمی‌برد. پخش سریال‌هایی فاقد کیفیت حداقلی برای تلویزیون با انتقاد مخاطبان همراه شده و این انتقاد در رسانه‌ها نیز طرح می‌شود. بتازگی جمعی از کاربران سامانه تعاملی «فارس من» متعلق به خبرگزاری فارس، در پویشی با عنوان «تقاضای پرهیز از تولید سریال‌های بی‌کیفیت تلویزیونی»، واکنش خود به کیفیت نازل برخی آثار نمایشی تلویزیون و کارگردانی غیر‌حرفه‌ای آثار را اعلام کرده‌اند. در متن مربوط به این پویش اینطور آمده است: «به‌رغم بودجه فوق‌العاده و درآمدزایی‌های هنگفت صداوسیما، وجود کارگردانان زبده و وفادار به نظام، هنرپیشگان خبره، تهیه‌کنندگان منصف، بینندگان آگاه، هوشمند و پراشتیاق سریال‌های داخلی و تلویزیونی، شاهد پخش سریال‌های بسیار بی‌کیفیت، با فیلمنامه‌ای بعضا غیرمنطقی، ساده‌اندیشانه و کارگردانی غیر‌حرفه‌ای هستیم. لذا از معاونت سیما و مسؤولان مربوط، با توجه به اهمیت برنامه‌های تلویزیون که عامه مردم به هر آنچه است بسنده می‌کنند، درخواست توجه بیشتر و خاص، نظارت و پیگیری مطلب عرض شده را دارم». فارس در ادامه در توضیح این پویش می‌آورد: سریال‌های تلویزیونی نمایش داده شده در ماه‌های گذشته، رویه‌ای مبتنی بر افول سریال‌سازی و کاهش کیفیت فنی و محتوایی آثار نمایشی پخش شده از آنتن صداوسیما را نشان می‌دهد؛ محتواهایی اسیر کلیشه‌های رایج و غیرخلاقانه که روی خطوط داستانی امتحان پس داده، به گواه مخاطبان دیگر جذابیت و کیفیت گذشته را ندارند و داستان اغلب آنها ساده‌اندیشانه است. توجه به نکات مطرح شده از سوی مخاطبان ثابت رسانه ملی، اهمیت توجه به دغدغه‌های بینندگان را دوچندان می‌کند و نشان می‌دهد امروز ضرورت تولید آثار نمایشی با کیفیت در رسانه ملی تا چه میزان از سوی مخاطبان تلویزیون احساس می‌شود و عدم خلاقیت و نبود ایده‌های نو تا چه میزان آنها را آزار می‌دهد. دور نیست زمانی که درخشان‌ترین تولیدات نمایشی را از قاب تلویزیون شاهد بودیم و هنوز هم بازپخش آنها پربیننده‌تر از تولیدات جدید سیماست. امروز تولید و پخش آثار طنز و کمدی و در محوریت قرار گرفتن سریال‌های امیدآفرین و امیدبخش خانوادگی می‌تواند در راستای بهبود حال عمومی جامعه موثر واقع شود. این خبرگزاری همچنین اضافه کرده است: البته برخی آثار فاخر در همین سال‌های رکود سریال‌سازی در تلویزیون، توانسته‌اند همراهی مناسبی از مخاطبان با آمار قابل توجهی از بیننده را به ثبت برسانند. کاربران «فارس من» همچنین با حمایت از پویش «تقاضای پرهیز از تولید سریال‌های بی‌کیفیت تلویزیونی»، با اشاره به اهمیت برنامه‌های تلویزیونی که عموم مردم آنها را تماشا می‌کنند، از معاونت سیما و مسؤولان مربوط توجه بیشتر و نظارت و پیگیری موضوعات مطرح شده در این پویش را درخواست کرده‌اند. 

پرونده سریال‌های بی‌کیفیت در سیما هر بار به بهانه پخش سریالی ضعیف باز می‌شود. در روزهای اخیر نیز پخش سریال «آزادی مشروط» با انتقادهایی مواجه شده است؛ سریالی که رئیس صداوسیما درباره آن گفته بود «این سریال در حافظه تاریخی ملت ایران باقی می‌ماند»، حالا با انتقادهای کاربران در شبکه‌های اجتماعی مواجه شده است؛ سریالی که از کیفیت قابل قبولی در ساخت بهره نمی‌برد. یکی از دلایل کاهش کیفیت در حوزه آثار نمایشی، عدم تخصص ناظران و مدیران در این حوزه است. در سال‌های اخیر نیز افرادی بعضا بدون سابقه فرهنگی و به طور خاص بدون فعالیت عمده در این حوزه، در بخش‌هایی از تلویزیون و سینما به مدیریت مشغول شده‌اند که در نتیجه آثار ضعیف تولیدی توسط آنها روی آنتن رفته است. بازگشت به تخصص و توجه ویژه به ۲ مساله اساسی فیلمنامه و تولید از بدیهیات ساخت آثار باکیفیت است. طبیعی است که از همه آثار تولیدشده نمی‌توان انتظار استقبالی همرده «مختارنامه» یا دیگر سریال‌های تاریخی را داشت اما در همین تلویزیون در سال‌های نه‌چندان دور آثاری به‌روز و اجتماعی نیز تولید می‌شد که می‌توانست توجه عمده مخاطبان را جلب کند. پیش‌تر گفته شد که یکی از رویکردها برای غلبه بر این فضا استفاده از ظرفیت شهرک‌های سینمایی است. یک شهرک سینمایی به خودی خود می‌تواند مساله محدودیت ژانر را مرتفع کند. شهرک سینمایی دفاع‌مقدس می‌تواند برای تولید آثاری در ژانر اکشن مورد استفاده قرار بگیرد، چنانکه برای بخش‌های اکشن بسیاری از سریال‌ها در حال حاضر هم از آن استفاده می‌شود اما با تدبیری ویژه‌تر می‌توان از ظرفیت آن برای تولید یک سریال در ژانر اکشن استفاده کرد، نه صرفا برای بخش‌های جزئی از یک سریال. یا شهرک سینمایی غزالی این ظرفیت را دارد که برای تولید سیت‌کام‌ها و سریال‌های نودشبی و خلق داستان فضا و موقعیت نمایشی به تهیه‌کنندگان امکان بدهد. در عین حال شهرک‌های دیگر هر کدام با موقعیت و ظرفیتی که دارند، می‌توانند مورد توجه قرار گیرند. به یاد بیاوریم که یک کاروانسرای معمولی و یک فضای ساده از منظر طراحی در سریال «هشت بهشت»، چه حکایت‌های قابل تأمل و دوست‌داشتنی را برای مخاطبان رقم می‌زد. علاوه بر موضوع ژانر، شهرک‌های سینمایی از جهات دیگر از جمله داستان‌پردازی‌های بدیع و طراحی شخصیت‌هایی متناسب با فضای شهرک‌ها نیز می‌توانند مورد توجه قرار گیرند. قصه‌های کهن ایرانی، قصه‌های شاهنامه که عمدتا از جنس گفت‌وگو با کنش‌هایی ساده هستند، قابلیت این را دارند که در فضای برخی شهرک‌ها طراحی شوند.