محمد سلحشور: تاریخ ایران شاید کمتر زمانی را به اندازه 2ماه اخیر در مواجهه با فیکنیوز مسلط بر رسانهها تجربه کرده است. اگر قرار باشد یک پژوهشگر به بررسی موردی، کمی و محتوایی اخبار خلاف واقعی که در 2ماه اخیر منتشر شده، موضوعیت پیدا کرده، واکنشها را برانگیخته و... بپردازد احتمالا باید یک مجموعه چندجلدی منتشر کند. بر همین اساس، در جنگ ترکیبی تحمیل شده به کشورمان باید فیکنیوز را یک ستون تعیینکننده دانست. از پروژه کشتهسازی رسانهها که برای خشمآفرینی در جامعه هر چند روز یک کشته جدید خلق میکرد و انتشار تصاویر جعلی در چارچوب پوشش اغتشاشات گرفته تا خط تحلیلی حسابشدهای که با ارائه گزارههای غلط سعی در تشکیک در ادراک عمومی جامعه داشت جملگی نمونههایی از عملیات روانی دشمنان در چارچوب فیکنیوز بود. در این فضا میدانداری فیکنیوزها ضمن ضربه زدن به مرجعیت رسانههای معتبر، ذهنیت جامعه را نسبت به واقعیتهای موجود و تحلیلی که از شرایط آن دارد مشوش ساخت.
با این نگاه تدبیر درباره آینده جامعه ایران در سایه مرجعیت یافتن فیکنیوزها امری ضروری و حیاتی است. ماهیت شبکههای اجتماعی که امکان انتشار گسترده اخبار بدون سند را برای چهرههای مشهور فراهم ساخته یک بحران جهانی است. با این حال سرمایهگذاری گسترده دولتهای غربی و عربی برای ضربه زدن به جمهوری اسلامی از این طریق باعث شده آنچه در این عملیات رسانهای برای کشورمان میگذرد در نسبت با سایر جوامع جدیتر و عمیقتر باشد.
ماهیت ضد واقعیت این شیوه خبررسانی و ضربهای که به ادراک جامعه میزند میتواند دنبالکنندگان اخبار را در صف اول قربانیان قرار دهد. آنچنان که میانگین پایین سنی بسیاری از دستگیرشدگان در اغتشاشات اخیر و اقرارشان به تاثیرپذیری از شبکههای اجتماعی و محتوای دروغی که به آنها عرضه میکرده شاهد مثالی از این امر است. مسخ ادراک آدمی در اتمسفری که فیکنیوزها ترسیم میکنند قدرت تصمیمگیری عقلانی را از یک جامعه هدف بزرگ سلب میکند و افراد را وادار به اقدامات جنونآمیزی میکند که باعث شهادت فجیع تعدادی از مدافعان امنیت کشورمان نیز شده است.
تحلیل واقعبینانه رهبر حکیم انقلاب از اغتشاشات اخیر در ذیل گزاره «جنگ ترکیبی» بخوبی نشاندهنده برنامهریزی دشمنان برای تغییر واقعیت بر اثر انتشار انبوه اخبار خلاف واقعیت بود. ایشان در دیدار چندی پیش دانشآموزان اتفاقات چند هفته اخیر را «جنگ ترکیبی» و نه صرفا اغتشاشات خیابانی دانستند و خاطرنشان کردند: دشمن یعنی آمریکا، رژیم صهیونیستی، بعضی قدرتهای موذی و خبیث اروپایی و برخی گروهکها با همه امکانات به میدان آمدند و با استفاده از دستگاههای اطلاعاتی، رسانهای و ظرفیت فضای مجازی و بهرهگیری از تجربیات گذشته در ایران و بعضی کشورهای دیگر تلاش کردند به ملت ضربه بزنند.
بر مبنای همین بحث تقویت مرجعیت و اعتبار رسانههای متعهد به واقعیت را در مواجهه با فیکنیوزها در جنگ ترکیبی باید اولویتی مهم برای امنیت و آینده کشور دانست. در این فضا هیچ چیز به اندازه انتشار واقعیت برای موجسازی براندازان و ویرانیطلبان خطرناک نیست.