دکتر عباس مقتدایی*: روابط ایران با کشورهای همسایه، روابطی دوستانه و مبتنی بر حسن همجواری است؛ با این حال به نظر میرسد برخی همسایگان متوجه این نکته نیستند که اگر پای دشمنان جمهوری اسلامی ایران را به منطقه باز کنند، نه تنها این مساله برای خودشان در بلندمدت حادثهآفرین خواهد بود، بلکه در کوتاهمدت نیز روابطشان با همسایگان بزرگتری نظیر ایران را مخدوش و دچار تنش خواهد کرد. ایران به هیچ عنوان در راستای ایجاد تنش در منطقه حرکت نکرده و علاقهمند به ایجاد تنش نیست و برعکس معتقد به همکاری کشورها و ملتهای منطقه برای ایجاد امنیت حداکثری در منطقه است؛ به همین دلیل است که جمهوری اسلامی در بسیاری از موارد در برابر کاستیها و خطاهای کشورهای همسایه نیز خویشتنداری کرده است.
با این وجود ممکن است برخی همسایگان خویشتنداری و صبر راهبردی ایران را نتیجه ضعف تلقی کنند اما بهتر است بدانند این خویشتنداری از سر قدرت است و ایران در مواقع ضرورت و لزوم، ضربههایی کاری به دشمنان خود وارد خواهد کرد.
نمونه بارز کشورهایی که از ایران ضربه خوردهاند آمریکاست. حال این کشورها باید توجه کنند هیچکدام از آنها از آمریکا در عرصه نظامی قویتر نبوده و حداکثر دنبالهرو یا گیرنده تجهیزات از ایالات متحده و کشورهای غربی هستند. اینکه جمهوری اسلامی ایران با کشورهای همسایه خود نهایت رفق (نیکویی) و مدارا را دارد، از روی ضعف نیست، بلکه نشاندهنده سیاست کلی ایران برای ایجاد هماهنگی و همکاری فراتر میان کشورهای منطقه است.
اقداماتی که اخیرا جمهوری باکو انجام داده و پای صهیونیستها را به منطقه باز کرده است یا اقدامات ناپخته رژیم سعودی مبنی بر باز کردن پای قدرتهای خارج منطقه به غرب آسیا نشاندهنده آن است که سردمداران این کشورها فهم عمیق و درستی از روابط بینالملل و تلاشهای ایران برای حفظ صلح و امنیت منطقه ندارند. این کشورها باید بدانند همسایگان در کنار یکدیگر بوده و باقی خواهند ماند اما اگر قدرتهای فرامنطقهای وارد غرب آسیا شوند، به اختلافافکنی و توطئه پرداخته و دود آن به چشم همه کشورهای منطقه خواهد رفت.
بر همین اساس ایران همواره توصیه کرده است منطقه خلیجفارس منطقه مدارا و همکاری میان ملتها و دولتها باشد و منطقه خزر نیز زمینه بروز همکاریهای همسایگان قرار گیرد اما متأسفانه برخی تحریکات بیرونی یا فشارهایی که به برخی افراد وابسته در تعدادی از کشورهای همسایه آمده است، خروجیاش نامهربانی با ایران است.
هر چند ایران به دنبال مهربانی با همسایگان و آرامش در منطقه است و همسایگان خود را دوستان کشور میداند اما اگر فردی در یکی از این کشورها تحت عنوان حاکم بخواهد پای صهیونیستها را به منطقه باز کند، جمهوری اسلامی واکنش سختی نشان خواهد داد. ایران که به عنوان یک قدرت بزرگ شناخته میشود، به هیچ عنوان علاقهمند نیست با برخی کشورهای همسایه وارد جدال و جدل شود اما این بدان معنا نیست که در برابر حرکات آنها اقدام مناسبی انجام ندهد.
اینکه ناتو به دنبال گسترش خود و خزیدن به سمت مناطق آسیایی است و به شرق متمایل است یا اینکه آنها به دنبال ایجاد دالان تورانی ناتو در منطقه هستند و همچنین اینکه برخی توهمات و خیالپردازیها برای احیای امپراتوری عثمانی در سر برخی سردمداران ترکیه وجود دارد، توهماتی است که اجرا کردن آن، بر هم زدن نقشه و ژئوپلیتیک منطقه است و میتواند دامن خودشان را بگیرد.
بنابراین اینکه اتحادیه اروپایی، ناتو و بخشهایی فراتر از منطقه غرب آسیا بخواهند در این منطقه اقداماتی انجام دهند که به ملتها و دولتهای منطقه آسیب میرساند، نقطهای است که جمهوری اسلامی ایران نسبت به آن بارها هشدار لازم را داده است.
اکنون نیز تأکید میکنیم اختلافات مرزی یا طرح موضوعات تفرقهافکنانه که میتواند موجبات فتنه شود، به نفع هیچیک از کشورهای منطقه نیست و ایران مواضع اصولی و آرامشبخشی را اتخاذ کرده است که نفع آن به کل منطقه خواهد رسید.
بنابراین به کشورهای همسایه توصیه میشود دوستی با ایران به عنوان برادر و همسایه بزرگتر خود را قدر دانسته و بدانند جمهوری اسلامی در این منطقه ماندنی است و این آمریکاییها بودند که فرار کردهاند و غربیها و اروپاییها تنها منافع خودشان را دنبال میکنند و به سرعت دولتهای منطقه را برای رسیدن به اهداف خود فدا خواهند کرد.
از عاقبت افرادی چون صدام و قذافی و اتفاقاتی که در سالهای اخیر رخ داده و برخی کشورها به عنوان «گاو شیرده» مطرح شدند، عبرت بگیرند و بدانند اگر ایران از کشوری حمایت کند مانند سوریه، حاکمیت آن کشور پابرجا خواهد ماند اما دولتهایی که به غرب و آمریکا اتکا کردهاند، در طرفهالعین و چشم بر هم زدنی ممکن است ساقط شوند.
* عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی