اواخر فیلم ماندگار تاریخ سینمای دفاع‌مقدس یعنی «عقاب‌ها»، قهرمانان فیلم از مردان کردنشینی که علیه بعثی‌ها می‌جنگیدند و به نیروهای ایرانی کمک می‌کردند، می‌خواهند به همراه آنها منطقه را ترک کنند و به سمت مرز ایران بیایند اما یک دیالوگ تاریخی در این لحظه هوشمندانه توسط کارگردان جانمایی شد که به صورت قابل توجهی در سینماهای غرب کشور مورد استقبال توده قرار گرفت؛ جایی که کردهای ضدبعثی گفتند «می‌مانیم و می‌جنگیم». به گفته یکی از همکارانم که آن سال‌ها فیلم را در سینما استقلال کرمانشاه دیده است، بعضا مردم چندین مرتبه به سینما می‌رفتند تا شاهد همین تک دیالوگ باشند و فریاد شادی در سالن سر دهند. 

«می‌مانیم و می‌جنگیم» حالا همان جمله‌ای است که کی‌روش باید با صدای بلند به همه بازیکنان ما بگوید و بازیکنان ما بلندتر به همه مردم ایران بگویند. بله! ما سنگین‌ترین شکست تاریخ‌مان را تجربه کردیم اما خب! مگر با یک شکست جام تمام می‌شود؟ تاریخ ما لبریز از لحظاتی بوده که کام‌بک‌های تاریخی داشتیم. با ۲ برد شیرین مقابل ولز و آمریکا می‌شود این تلخی را به دست فراموشی سپرد، به شرطی که واقعا بخواهیم بمانیم و بجنگیم. 

تیم ملی ایران در نخستین گام خود در جام‌جهانی 2022 قطر متحمل شکست بسیار سنگینی شد. این تیم تا به ‌حال و در 5 دوره قبلی حضور در جام‌جهانی چنین باختی را تجربه نکرده بود. همیشه بعد از تماشای شکست‌ سنگین تیم‌های آسیایی در ادوار جام‌جهانی با خودمان می‌گفتیم آیا ممکن است روزی تیم ‌ملی ایران هم در جام‌جهانی به این وضع دچار شود و تن به شکست سنگینی دهد؟ تا پیش از این اگر باختی هم در کار بود معمولا خدا را شکر می‌کردیم که نتیجه‌ای دور از انتظار به دست نیامده است.

این همان ترسی بود که همواره با علاقه‌مندان به فوتبال در ایران همراه بود و می‌دانستیم فضای حاکم در رقابت‌های جام‌جهانی آنقدر سنگین است که هر بازی احتمال به وقوع پیوستن چنین شرایطی وجود دارد. سرانجام دوشنبه 30 آبان 1401 این اتفاق فوق‌العاده تلخ برای فوتبال ایران بعد از 15 بازی و عبور از تیم‌هایی مثل هلند 1970، آلمان 1998، پرتغال 2006 و 2018 و آرژانتین 2014 و اسپانیا 2018، در رقابت‌های جام‌جهانی 2022 قطر، مقابل یکی از بهترین نسل‌های تاریخ فوتبال انگلیس در ورزشگاه خلیفه شهر دوحه رخ داد. این در حالی بود که پیش‌ از این دیدار، سنگین‌ترین شکست تیم ‌ملی در ادوار جام‌جهانی بازمی‌گشت به جام‌جهانی آرژانتین 1978 و دیدار شاگردان حشمت مهاجرانی مقابل پرو با افسانه‌ای به نام «تئوفیلو کوبیاس». 

پرویی‌ها توانستند تیم ‌ملی ایران را با نتیجه 4 بر یک شکست دهند اما این نکته را هم فراموش نکنیم که در جام‌جهانی 1978 تیم ‌ملی ایران، نخستین حضورش را تجربه می‌کرد و شرایط قابل مقایسه با امروز نبود. بدون شک تحمل چنین شکستی آن‌ هم در عرصه ملی بویژه در رقابت‌هایی در کلاس جام‌جهانی بسیار سخت است ولی این اتفاقی است که می‌تواند برای هر تیمی در دنیا در هر سطحی بیفتد که شاید بارزترین آن، پیروزی تاریخی1-7 تیم ‌ملی آلمان مقابل برزیل (پرافتخارترین تیم جهان) در مرحله نیمه‌نهایی جام‌جهانی 2014 است که کارشناسان فوتبال دنیا از آن به ‌عنوان فاجعه بلوهوریزونته یاد می‌کنند. 

تاریخ جام‌جهانی پر است از اینگونه نتایج که هر کدام از آنها در اذهان مردم آن کشور به عنوان یک خاطره باقی مانده است. این باخت می‌تواند دلایل متعددی داشته باشد که باید در جای خودش حتما به آن پرداخت؛ دلایلی فوتبالی و غیرفوتبالی که هر کدام شاید توجیه قابل قبولی برای پذیرش این شکست باشد اما امروز فرصت مناسبی برای پرداختن به آنها‌ نیست. 

در واقع اگر اتفاق دقیقه 4 یعنی برخورد سخت و تا حدی عجیب مجید حسینی و بیرانوند نمی‌افتاد، شاید هرگز شاهد چنین شکست سنگینی نبودیم. انصافاً کمتر کسی می‌توانست مصدومیت زودهنگام بیرانوند (آن‌ هم از ناحیه سر و بینی) و خروجش از زمین را پیش‌بینی کند؛ بازیکنی که بدون شک یکی از مهره‌های قابل ‌اتکای کارلوس کی‌روش محسوب می‌شود و در عین حال انگیزه بسیار زیادی برای حضور در این جام داشت.

از همین رو باید به سیدحسین حسینی حق داد، چرا که فکرش را هم نمی‌کرد به این سرعت نوبت به او برسد. چهره او هنگام گرم کردن و توصیه‌های مربی، بیانگر این است که کاملا غافلگیر شده بود. کافی است در آن لحظه به واکنش کارلوس کی‌روش نیز توجه کنیم تا هر چه بیشتر متوجه عمق فاجعه شویم. در واقع کی‌روش حاضر بود این اتفاق برای هر بازیکنی بیفتد جز دروازه‌بان خوش‌روحیه‌اش. این از همان دست اتفاقاتی است که می‌تواند در جام‌جهانی یک تیم را به ورطه نابودی بکشاند و بیراه نیست اگر بگوییم تا امروز تیم ‌ملی ایران در ادوار جام‌جهانی با چنین چالش سختی مواجه نشده بود. 

با توجه به آمادگی‌ای که از سیدحسین حسینی در رقابت‌های لیگ سراغ داشتیم باید گفت او از لحاظ ذهنی به ‌هیچ‌‌وجه آماده ایستادن درون دروازه تیم ‌ملی در چنین دیدار حساسی نبود و این در حالی بود که گل زودهنگام «بلینگام» ستاره جوان تیم ‌ملی انگلیس نیز عملاً هیچ مهلتی به حسینی نداد تا خودش را با جو بازی وفق دهد و به نوعی همه چیز به بدترین نحو پیش رفت. 

در واقع اگر بخواهیم او یا هر بازیکن دیگری را مسبب شکست مقابل انگلیس بدانیم سخت در اشتباهیم. 

به گفته بسیاری از کارشناسان، این دوره از رقابت‌ها با 5 دوره قبلی حضورمان تفاوت‌های بارزی دارد و این نتیجه مقابل شاگردان «گرت ساوت‌گیت» خودش بیانگر این مطلب است که با یک جام‌جهانی متفاوت نسبت به ادوار گذشته روبه‌رو هستیم و باید هر چه زودتر در کمترین فرصت ممکن خودمان را با این شرایط وفق دهیم. این نتیجه هر چقدر هم تلخ است و بی‌سابقه اما به‌ نوعی بیانگر فاصله فوتبال ما با فوتبال روز دنیاست. اگر واقع‌گرا باشیم باید بپذیریم اینگونه نتایج می‌توانست خیلی زودتر برای فوتبال ایران در جام‌جهانی رخ دهد اما جذابیت‌های فوتبال مانع به وقوع پیوستن چنین نتیجه‌ای ‌شد؛ همان جذابیت‌هایی که به ‌تبع آن هنوز به صعود از این گروه امیدواریم. 

کی‌روش بلافاصله پس از پایان دیدار با ایجاد یک حلقه اتحاد متشکل از همه بازیکنان و اعضای کادر فنی و سرپرستی سعی کرد به شاگردانش بفهماند باید همه آنچه را که در ورزشگاه الخلیفه رخ‌ داده است، به فراموشی بسپارند، اگرنه امکان دارد با پذیرش یک شکست دیگر، این بار زودتر از هر تیمی تکلیف‌مان مشخص شود و چمدان‌ها را برای بازگشت به تهران ببندیم.