تاکید دولت سیزدهم بر عدالت‌محوری و تحول‌آفرینی در نظام مالیاتی، منجر به ثبت رکوردهای مالیاتی‌ای شده است که در چند سال اخیر بی‌سابقه بوده است.

آمارهای سازمان امور مالیاتی نشان از ثبت حد نصابی جدید با رشد ۶۳ درصدی درآمدهای مالیاتی نسبت به سال گذشته، رشد ۱۰۲ درصدی درآمدهای مالیاتی نسبت به قانون بودجه، رشد ۲۰۰ درصدی مالیات ابرازی و واریز ۵۵۹ هزار میلیارد ریال عوارض پرداختی به شهرداری‌ها و دهیاری‌ها در سال جاری دارد.

این رکوردهای مالیاتی در دولت سیزدهم به علت شناسایی مودیان جدید، مقابله با فرار مالیاتی، هوشمندسازی نظام مالیاتی و اجرای قوانین معطل مانده است که نسبت به سال‌های گذشته رشد قابل توجهی داشته است.

رویکرد سازمان امور مالیاتی در دوره جدید، یعنی تحول نظام مالیاتی کشور از مالیات‌ستانی سنتی به مالیات‌ستانی هوشمند با هدف تحقق کامل درآمدهای دولت و با رعایت عدالت مالیاتی است.

جداول درآمدهای مالیاتی در ۷ ماهه ابتدای سال ۱۴۰۱ نسبت به مدت مشابه سال گذشته بیانگر رشد ۶۳ درصدی مجموع مالیات‌های مستقیم و کالا و خدمات است.

مجموع درآمدهای مالیات‌های مستقیم و کالا و خدمات در ۷ ماه امسال به ۲۷۰ هزار و ۹۰۱ میلیارد تومان رسید که نسبت به مدت مشابه سال گذشته که ۱۶۶ هزار و ۶۹۹ میلیارد تومان بود با رشد ۶۳ درصدی همراه بود.

در قانون بودجه ۱۴۰۱ تا مهرماه، ۲۶۵ هزار و ۱۲۴ میلیارد تومان مالیات پیش‌بینی شده بود که با افزایش وصول درآمدهای مالیاتی در این بخش شاهد تحقق ۱۰۲ درصدی آن هستیم.

بر اساس گزارش سازمان امور مالیاتی کشور در ۷ ماه امسال ۱۱۲ هزار و ۷۲۱ میلیارد تومان مالیات از این بخش وصول شد که این آمار نسبت به مدت مشابه سال گذشته که ۵۹ هزار و ۹۲۸ میلیارد تومان بود رشد ۸۸ درصدی را نشان می‌دهد.

* رشد ۴۸ درصدی مالیات بر درآمد

از ابتدای امسال تا مهرماه، ۴۶ هزار و ۵۹۴ میلیارد تومان مالیات وصول شده که این آمار نسبت به مدت مشابه سال گذشته که ۳۱ هزار و ۴۵۵ میلیارد تومان بوده است، رشد را نشان می‌دهد.

همچنین مالیات بر ثروت ۲۵ درصد نسبت به مدت مشابه سال گذشته رشد یافته و مبلغ وصولی در این مدت به ۹ هزار و ۷۴۸ میلیارد تومان رسیده است.

وصول مالیات‌های مستقیم در ۷ ماه امسال رشد ۷۰ درصدی داشته و این رقم به ۱۶۹ هزار و ۶۴ میلیارد تومان رسیده است.

طبق آخرین گزارش سازمان مالیاتی، در ۷ ماه امسال ۱۰۱ هزار و ۸۳۶ میلیارد تومان مالیات از کالا و خدمات وصول شد که نسبت به مدت مشابه سال گذشته که ۶۷ هزار و ۵۲۴ میلیارد تومان بود، رشد ۵۱ درصدی داشته است.

* واریز ۵۵۹ هزار میلیارد ریال از محل مالیات بر ارزش افزوده به حساب شهرداری‌ها

عوارض مالیات بر ارزش افزوده پرداختی به شهرداری‌ها و دهیاری‌ها یکی از منابع درآمدی پایدار شهرداری‌ها و دهیاری‌های سراسر کشور برای توسعه زیرساخت‌های شهری و روستایی است که در این زمینه سازمان مالیاتی کشور ۵۵۹ هزار میلیارد ریال از محل عوارض مالیات بر ارزش افزوده به شهرداری‌ها، دهیاری‌ها و مناطق عشایری کشور در هفت‌ماهه امسال پرداخت کرده است.

در همین راستا در ۷ ‌ماه اول سال جاری افزون بر ۵۵۹ هزار میلیارد ریال از محل عوارض مالیات بر ارزش افزوده به شهرداری‌ها، دهیاری‌ها و مناطق عشایری کشور واریز شده است.

* شناسایی ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار مؤدی جدید

شناسایی مودیان جدید یکی از راهکارهای شناسایی فرارهای مالیاتی است که با هوشمندسازی و راه‌اندازی سامانه‌های مختلف توسط سازمان امور مالیاتی کشور در دولت سیزدهم به ثمر نشست.

طبق اعلام «داوود منظور» رئیس سازمان مالیاتی، با اتکا بر روش‌های سیستمی و استفاده از آمار و اطلاعات سامانه‌ها در سال گذشته، توفیقات خوبی از جمله شناسایی ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار مؤدی و 5.1 میلیون اظهارنامه جدید به دست آمده است.

یکی از دلایل مهم این امر ناشی از استفاده مؤثر از ظرفیت ماده ۱۶۹ مکرر قانون مالیات‌های مستقیم، رصد تراکنش‌های بانکی، ساماندهی دستگاه‌های پرداخت بانکی و واحدیابی‌های مؤثر و گزارش‌های فرار مالیاتی بوده است.

در حال حاضر فرآیند درخواست، پردازش و پیگیری تراکنش‌های بانکی در سامانه‌ اطلاعات تراکنش‌های بانکی (BTIS) در حال انجام است. پس از ثبت درخواست تراکنش‌های بانکی و به‌ منظور اخذ اطلاعات از بانک‌های عامل و مؤسسات مالی و اعتباری تعداد ۲۳۴ نامه به بانک‌های عامل ارسال شده است. با دریافت اطلاعات ارسالی بانک‌ها و بارگذاری اطلاعات تراکنش‌های بانکی در سامانه پیش‌گفته در مجموع تعداد ۷۰ هزار و ۳۴۶ مؤدی سال توسط ادارات کل امور مالیاتی قابل برداشت شد که از این میزان، تعداد ۶۳ هزار مؤدی سال مورد بهره‌برداری ادارات کل امور مالیاتی قرار گرفته است.

با انجام بررسی و رسیدگی به اطلاعات تراکنش‌های بانکی در مجموع و تا حال حاضر ۴۴۰ هزار و ۵۶۸ میلیارد ریال برگ تشخیص و ۵۲ هزار و ۸۹۳ میلیارد ریال برگ قطعی در سامانه به ثبت رسیده است. تراکنش‌های بانکی سال ۱۳۹۹ تعداد ۱۵۲ هزار و ۸۹۸ شخص حقیقی مرتبط با ۵ درصد بالاترین سرجمع اطلاعات دریافتی از بانک مرکزی، پس از استعلام لیست حساب‌های بانکی هر یک از آنها از سرویس سیاح، در سامانه بتیس آماده استعلام از سیستم بانکی است.

بر اساس اعلام سازمان امور مالیاتی، فرآیندهای اجرایی سامانه فوق در حال رصد و پایش مستمر بوده و اصلاحات مورد نظر جهت رفع نواقص و بهبود رویه‌های اجرایی آن تدوین شده است. همچنین به منظور استفاده از ظرفیت‌های فناوری‌های نوین و دریافت برخط اطلاعات تراکنش‌های بانکی، وب سرویس مربوطه توسط این سازمان در حال راه‌اندازی است.

در رویکرد تحول‌آفرینی نظام مالیاتی، با ایجاد بسترهای تعاملی مبتنی بر هوشمندسازی، شرایط مناسبی برای مودیان منضبط که به تکالیف خود عمل کرده و حساب و کتاب شفاف دارند، فراهم می‌شود. بر این اساس سازمان امور مالیاتی تعامل سازنده و تسهیل‌گرانه با مودیان دارد.

در اصلاح قانون مالیات‌های مستقیم در سال ۹۴ جرم‌انگاری فرار مالیاتی و تعیین مجازات کیفری مورد توجه قرار گرفته و یکی از بازتاب‌های این قانون برخورد قضایی با جرائم مالیاتی است.

فرار مالیاتی عموما به ۳ شکل اساسی از جمله عدم ثبت‌نام به عنوان مؤدی مالیاتی، کتمان درآمد و ثبت هزینه‌های غیرواقعی صورت می‌گیرد که با توجه به گسترده بودن فرار مالیاتی در کشور، عزم جدی و اراده قاطع برای برخورد با جرائم اقتصادی و فساد اداری وجود دارد.

در رویکرد جدید نظام مالیاتی که بر هوشمندسازی و داده مبنا کردن فرآیند مالیات‌ستانی استوار است، امکان شناسایی فرارهای مالیاتی به میزان قابل‌توجهی افزایش یافته و شاهد رشد درآمدهای مالیاتی در جهت تعدیل ثروت، تحقق عدالت اجتماعی و اقتصادی، جلوگیری از تشدید نابرابری‌های درآمدی و توسعه و رونق هرچه بیشتر اقتصادی جامعه

 هستیم.