صادق فرامرزی: ریاضی: دقایق نخستین فردا که برسد (همانجا که شاید جواد خیابانی بگوید الان وارد فردا شدیم، دیگر امروز نیست!)، آخرین بازی ایران در مرحله گروهی جامجهانی ۲۰۲۲ با سوت داور اسپانیایی مسابقه به پایان میرسد. ۲ عمل ابتدایی ریاضی یعنی جمع و تفریق به ما میگوید ایران با پیروزی مقابل رقیب خود بدون اما و اگر برای نخستینبار در طول تاریخ به مرحله حذفی جامجهانی صعود میکند، جمع و تفریق میگوید ایران در صورت شکست هم بدون اما و اگر مانند ادوار گذشته در مرحله گروهی جام حذف میشود. یک گزینه تساوی میماند که کفه اما و اگرهایش به نفع صعود ایران سنگینی میکند. اعداد با ما تعارف ندارند و با همه سردی و بیروح بودنشان، گرمای امید را در دل ایرانیان زنده نگه داشتهاند. آیا دوحه ایستگاه رستگاری برای نسل طلایی فوتبال ایران میشود؟ همه چیز تا کمتر از ۲۴ ساعت آینده مشخص میشود.
منطق: عقل میگوید هر جا کمترین احتمالی برای تغییر وجود دارد، از قطعیت پرهیز کنیم. شاید معجزه فوتبال در میان مردم جهان هم به همین نقطه بازگردد. چه مسابقاتی که کمترین احتمالاتش (گاهی نزدیک به صفر) نتیجه یک بازی را تغییر داده، اشک و خنده را تعویض کرده و بهت را سهم تماشاگران کرده است. منطق هیچ ایرانی نمیپذیرفت در جهنم ملبورن، در آن بازی یکطرفهای که با ۲ گل عقب افتاده بودیم و در انتظار شکست سنگینتری بودیم، ناگاه دروازه ورودی جام را با ۲ گل عجیب برایمان باز کنند. راستی امروز ۸ آذر، بیست و پنجمین سالگرد آن روز است.
سیاست: حالا نسبیت به اوج خودش میرسد، هر حرفی میتواند معنایی متفاوت از ظاهرش داشته باشد. پشت لبخند، تهدید باشد، پشت فریاد، ترس نهفته باشد و پشت آرزوی موفقیت، تمنا و میل به شکست جا خوش کرده باشد. سیاست و ماهیت سیالش همه جا و همه چیز را در مینوردد، آنقدر که جمله «فلان مساله سیاسی نیست» هم یک جمله کاملا سیاسی است. بازی امشب ایران - آمریکا هم چنین نمودی دارد. هر قدر هم با عینک فوتبال به آنچه در زمین میگذرد نگاه بیندازیم، باز هم سایه روابط ۲ کشور و دشمنی تاریخی آمریکا با ایران را بر سر این مستطیل سبز میتوان مشاهده کرد. ایران و آمریکا بعد از ۲۴ سال توپشان از کوچه به پشت بام جامجهانی افتاد. ایرانیان زیادی هنوز خاطره پیروزی 1-۲ ایران مقابل آمریکا را همچون خشتی از وجود و حافظه جمعیشان میدانند. در سوی دیگر هم خاطره آن شکست آنقدر برای آمریکاییها سنگین بود که یک سال بعد ایران را برای بازی دوستانه دعوت کنند، البته که آنجا هم بازی با تساوی به پایان رسید تا شکست ایران در زمین فوتبال آرزویی دور و دیر برای آمریکاییها شود.
تاریخ: اینجا بهتر است محتاطانهتر عمل کنیم. نگاهی که تاریخ به مردمان هر روزگاری داشته کاملتر از آنچه بوده که خود میپنداشتند. بعدها به این روز در کنار هزاران روز دیگر مینگرند. بعدها شاید حس و حال ما را همچون خودمان لمس نکنند اما تاثیر حوادث را بهتر از خودمان متوجه میشوند. با این حال در نهایت احتیاط میتوان این را گفت که کمتر روزی از تاریخ معاصر به اندازه امروز، روح جمعی و احساسات مشترک ایرانیان، طعمه و در گزند تهدیدات دشمنانمان بوده است. حالا دیگر صراحتا میگویند میخواهند هر شادی مشترک، هر حس همدلی و هر آنچه ایران را ایران میکند، از مردمش بگیرند. ایرانی فروپاشیده که مردم علیه مردم بجنگند و برادر خون برادر را بریزد، تصویر نهایی و قاب محبوب بدخواهان ما شده است. حمله هر روزه به تیمملی ایران برای نقره داغ کردن هر کسی است که از روح جمعی ایران پاسداری میکند. امروز بیشتر از هر روز دیگر باید این را یادآور شویم که هیچکس با باخت ایران پیروز نمیشود. پیروزی حتی اگر تقدیر ما نباشد، ما محکومیم که برای شکست نخوردن بجنگیم. فوتبال قطعه کوچکی از این جنگ است که انعکاسی بزرگ دارد.
نماد: سوت پایان بازی ایران - انگلیس را که زدند تازه جام برای ایران آغاز شد. فضای مرگ و ناامیدی اتمسفر استادیوم خلیفه را تسخیر کرده بود، به بدشگونی ایام و آلام شکست مشغول بودیم که سرمربی و بازیکنان کنار یکدیگر حلقه زدند. تصویر آدمهای شکست خورده و اندوهگینی که نمیخواستند با امید وداع کنند، تصویر کمیاب این روزهایمان بود. اما آن حلقه اتحاد نماد اصلی پیروزیمان در بازی بعد شد. بازی امشب میتواند نماد برخاستنمان مقابل آنها باشد که بر سر زمینگیر شدنمان قمار کردهاند.
ایران: ما تو را تشویق میکنیم و یقین داریم تاریخ تحسینمان میکند!