گروه فرهنگ و هنر: دفاع‌مقدس تنها یک رویداد تاریخی نبود، بلکه نقطه عطفی بود برای ظهور یک سبک جدید در عرصه فرهنگ و هنر این میهن؛ سبکی که جنگی بود اما با دیگر سبک‌های جنگی تفاوت اساسی داشت و این تفاوت اساسی را مدیون روحیه‌ای ورای محاسبات دو دوتا چهارتای عقل است؛ روحیه‌ای که با هیچ فرمولی جز از خود گذشتگی نمی‌توان درکش کرد و هنوز هم در بین اهالی فرهنگ پرطرفدار است. 

به گزارش «وطن‌امروز» با اینکه 34 سال از پایان جنگ تحمیلی 8 ساله ایران و عراق می‌گذرد، هنوز هم می‌بینیم که آثار مختلف سینما، تئاتر و تلویزیون ما حرف‌های تازه‌ای در این زمینه دارند. ایثار و شهادتی که سرآغاز آن دفاع‌مقدس ما بود، در این سال‌ها در تولیدات نمایشی گوناگونی حلول کرد و هر بار پنجره‌ای نو از این حماسه بزرگ را بر مردم گشود. با این وجود اما موضوع ایثار و شهادت نه کهنه شده و نه محبوبیت خود را بین مخاطبان از دست داده است و همین امر سبب شده تا در بیست‌وهفتمین جشنواره تئاتر تهران، بیش از نیمی از آثار، ایثار و شهادت را محور مضمون و محتوای خود قرار دهند. فرهاد مختاری، دبیر این جشنواره در این باره گفته است: «در شرایط موجود ۶۰ گروه تئاتر صحنه‌ای در بخش‌های مختلف جشنواره تئاتر استانی متقاضی بوده‌اند که بیش از نیمی از آنها با موضوع ایثار و شهادت و فرمانده شهید حاج‌قاسم سلیمانی بوده است».

برای تبیین بخش مردم در این جشنواره، سراغ مختاری رفتیم و در گفت‌وگویی که با وی داشتیم، جزئیات بیشتری را درباره این دسته آثار که سهم بیش از 50 درصدی در این جشنواره داشته‌اند، جویا شدیم.

دبیر بیست‌وهفتمین جشنواره تئاتر استان تهران درباره هدف برگزاری این قبیل رویدادها گفت: فلسفه وجودی این جشنواره، رونق کارهای مردمی است. ما در هنر به دنبال فعال‌سازی ظرفیت‌های مردمی هستیم. گفتمان شهادت گفتمان مردم بصیر ما و پشتوانه انقلاب اسلامی است. این گفتمان یکی از محورهای اصلی انقلاب ما است. انقلاب اسلامی با ایثار و روحیه شهادت‌طلبی در جبهه‌های گوناگون علیه بیگانگان به وجود آمده و بهترین روایت در جنگ هیبریدی امروز، روایت مردم است. 

مختاری درباره وضعیت صاحبان این روایت در طول 40 سال پس از انقلاب تصریح کرد: انقلاب اسلامی و مردم آگاه ما 40 سال است که مورد هجمه انواع تحریم‌های ظالمانه هستند. در 8 سال جنگ تحمیلی این مردم بودند که پای این خاک و شرف ایستادند و مقاومت کردند. نظام استکباری در تمام میدان‌ها در این 40 سال شکست خورد و برای روایت کردن این استقامت‌ها و تلاش‌های ثمربخش، بهترین کار این است که به مردم رجوع کنیم. فرهنگ شهادت و ازخودگذشتگی نیز متعلق به همین مردم است و یکی از موضوعات اصیل و کارآمدی است که می‌توان روی آن مانور داد. ما در این جشنواره، به دنبال لایه‌های مردمی بودیم تا روایت خویش از ایثار و شهادت را داشته باشند. 

وی اقدامات انجام‌شده در این باره را اینگونه برشمرد: در مساجد و سالن‌های نمایش تلاش کردیم بستری برای ارائه این مفاهیم فراهم کنیم و چند تئاتر مردمی به سرعت آماده و اجرا شد. حتی بخشی به نام «رفیق شهیدم» تدارک دیده شد و اقدامات درخور توجهی در این راستا انجام شد. 

دبیر جشنواره تئاتر تهران که مدیرکل هنری بنیاد شهید و امور ایثارگران نیز هست، در ادامه گفت: نظام استکباری سال‌هاست می‌کوشد 3 عنصر تفکر، تعقل و تدین را از ملت ما بگیرد و در ادامه این نقشه شوم، بی‌اراده کردن مردم و تجزیه ایران اسلامی را پیش ببرد ولی مردم آگاه و بابصیرت ما تمام‌قد مقابل این جنگ همه‌جانبه ایستاده‌اند. حتی در جریان اغتشاشات اخیر هم دیدیم که مردم روایات ناصواب و فریبنده از وقایع را پس زدند و مسبب شکست خوردن این جنگ ترکیبی شدند. 

مختاری خاطرنشان کرد: برآورد اندیشکده‌های غربی این است که سال 2027 هژمونی قدرت غرب از بین برود و قدرت جهانی در بین 8 کشور تقسیم شود. چین، برزیل، هند، روسیه و ایران 5 مورد از آن 8 کشورند و حضور ایران در بین این کشورها، استکبار جهانی را به جوش و خروش وادار کرده است. آنها تمام زورشان را به میدان آورده‌اند تا ایران اسلامی در بین این 8 کشور نباشد اما این تلاش‌ها بیهوده است و نظم نوین جهانی را محور مقاومت شکل می‌دهد و قلب محور مقاومت هم ایران است. 

وی افزود: قدرت و اقتدار امروز ایران، حاصل شکیبایی مادران شهدا، گذشت پدران شهدا و بالاتر از همه رهبری آگاهانه و انقلابی رهبر حکیم انقلاب، حضرت امام خامنه‌ای است. امروز غربی‌ها می‌گویند ایران امن‌ترین کشور اسلامی است و برای به خطر انداختن این امنیت تمام تلاش خود اعم از تشکیل گروه‌های تروریستی همچون داعش یا ایجاد آشوب و اغتشاش و... را به کار بسته‌اند اما خیال‌هایی که در سر می‌پرورانند، خیال‌هایی باطل است. 

فرهاد مختاری با اشاره به پیشتاز بودن ایران امروز در عرصه‌های مختلف گفت: امروز در عرصه علم و صنعت اعم از تولید ناخالص ملی، نانو، مدرن‌سازی کارخانه‌ها و... ایران یک کشور پیشتاز است و در عرصه‌هایی چون تولید فرآورده‌های نفتی و کشاورزی خودکفا هستیم و عده‌ای تلاش دارند با روایت‌های غلط خود این تلاش‌‌های‌مان را مخدوش کنند تا به این واسطه، اراده، استقلال و اقتدار را از ما سلب کنند ولی مردم ما آگاهند و دار و ندارشان را دادند تا زیر سلطه هیچ قدرت مستبد و زورگویی نباشند. ایران اسلامی امانت خدا روی زمین است و ما باید وظیفه امانتداری خود را به نیکی انجام دهیم و این امانت را به منجی بشریت تحویل دهیم. 

وی بازخورد مخاطبان جشنواره را نیز اینگونه توصیف کرد: از استقبال‌های مردمی که در محلات مختلف و سالن‌ها و نمایشگاه‌ها صورت گرفت، به وضوح می‌توان حضور مردم پای کار این انقلاب را درک کرد. مردم برای روایت‌های درست و مفاهیم ارزشمند در میدان هستند. ما فقط بسترساز بروز و ظهور این مفاهیم و گفتمان شهادت هستیم و آنچه در عمل ارائه می‌شود، روایت مردم است. 

مختاری در پایان گلایه‌ای از حافظه تاریخی برخی افراد مطرح کرد و افزود:‌ ای کاش افراد خارج‌نشین و دوتابعیتی ما تاریخ را مطالعه می‌کردند. اگر آنها امروز در خارج از مرزها در کمال آرامش و امنیت زندگی می‌کنند، به برکت خون همین شهداست. ‌ای کاش آنها روزی که محمدرضا پهلوی از ایران فرار کرد را به خاطر بیاورند؛ روزی که هواپیمای او در میانه آسمان با کمبود سوخت مواجه شد و هیچ کشوری برای سوختگیری به وی اجازه فرود نداد. جایگاه امروز ایرانیان در خارج از مرزها به برکت همین اقتدار نظام اسلامی است که با خون شهدا و ایستادگی مردم بصیرمان به دست آمده است.