باربد بهراد: تیم ملی فوتبال ایران چندین سال به عنوان تیم برتر آسیا در رنکینگ فیفا حضور داشت اما متاسفانه نتایج حاصل شده در جام‌جهانی 2022 باعث شد حالا این جایگاه از دست برود. فارغ از جایگاه در رنکینگ باید پذیرفت اگر بخواهیم با همین دست فرمان پیش برویم، به طور قطع از رقبای سنتی خود یعنی ژاپن، کره‌جنوبی و استرالیا عقب خواهیم افتاد. باید همین امروز صدای زنگ خطر را شنید. با توجه به 48 تیمی شدن جام‌جهانی بعد (2026) صرفا حضور در این آوردگاه نباید هدف غایی و نهایی ما باشد و از همین امروز باید برای 4 سال آینده به گونه‌ای برنامه‌ریزی کنیم که این بار حتما از گروه‌مان صعود کنیم؛ آرزویی که در 2 جام‌جهانی متوالی (2018 و 2022 ) فقط یک گام با رسیدن به آن فاصله داشتیم اما خب! تا وقتی این مهم محقق نشود، نباید دست از تلاش برداشت. 

جام‌جهانی ۲۰۲۲ قطر برای ما تمام شد، در حد انتظار و نه چیزی کمتر و نه چیزی بیشتر اما اتفاقات آن باید چراغ راه آینده ما باشد؛ آینده‌ای که نزدیک است، خیلی نزدیک. 

می‌شود گفت ماحصل مرحله گروهی جام‌جهانی 2022چنین بود؛ برای ما تقریبا قابل پیش‌بینی و برای رقبای نزدیک‌مان، همین تیم‌های آسیایی که سال آینده باید با آنها برای قهرمانی آسیا بجنگیم و ۲ سال بعد برای راهیابی به جام‌جهانی؛ فراتر از انتظار. وقتی استرالیا از هم‌گروهی با فرانسه، تونس و دانمارک جان سالم به‌ در برد و به مرحله یک‌هشتم نهایی رسید، اینطور عنوان شد که شاگردان «گراهام آرنولد» مزد زحمات و ممارست خود را گرفته و به مرحله بعد صعود کرده‌اند و این تصور بود که با صعود آنها پرونده آسیایی‌ها در جام‌جهانی بسته می‌شود اما بسته نشد. 

آنها بعد از شکست سنگین مقابل فرانسه کمر راست کردند و با شکست تونس و دانمارک (اولین تیم اروپایی راه‌یافته به جام‌جهانی) صعود کردند. 

استرالیا که ششمین تیم آسیایی حاضر در جام‌جهانی بود، با 4 گل خورده و 3 گل ‌زده که ماحصل ۲ پیروزی و یک باخت بود، برای دومین بار به مرحله حذفی جام‌جهانی رسید؛ اتفاقی بزرگ و البته قابل تأمل برای ما که این بار هم به جمع 16 تیم برتر جام‌جهانی نرسیدیم، بماند. استرالیا صعود کرد، آن هم بالاتر از دانمارک و حدود 24 ساعت قبل از آنکه ژاپن، صدرنشین گروه مرگ شود. در گروهی که اسپانیا، آلمان، کاستاریکا و ژاپن بودند، ۲ تیم آخر محکوم به مرگ بودند اما آخری که از قضا هم‌قاره‌ای ما است، به ‌عنوان صدرنشین صعود کرد و آلمان را به خانه فرستاد. ژاپن در بازی اول آلمان را 2 بر یک برد و با وجود باخت یک بر صفر به کاستاریکا، سناریوی بازی اول را در بازی سوم برابر اسپانیا تکرار کرد. برتری 2 بر یک مقابل اسپانیا، شاگردان «هاجیمه موری‌یاسو» را صدرنشین گروه مرگ کرد و دومین تیم آسیایی راه‌یافته به مرحله بعد جام‌جهانی. 

ژاپن که صعود کرد - آن هم از گروه مرگ - تازه فهمیدیم می‌شد از گروهی که حتی صدرنشینش هم صلابت همیشگی را نداشت، صعود کنیم اما نکردیم. مرحله گروهی جام‌جهانی برای آسیایی‌ها تلخ شروع شد (شکست 2 بر صفر قطر مقابل اکوادور در افتتاحیه) اما شیرین تمام شد؛ شیرین مثل «هوآنگ نام پنگ» کره‌ای. کره بازی‌های مرحله گروهی را با تساوی بدون گل مقابل مدعی دوم گروهش، اروگوئه آغاز کرد اما در ادامه به غنا باخت آن هم در یک بازی جذاب و تماشایی. یک مسابقه بدون ترس، مثل بازی آخرش مقابل پرتغال که باید به آن یک پسوند «جادویی» هم افزود. با گل دقیقه 1+90 «هوانگ هی چان» کره، پرتغال را برد و شد تیم دوم گروه H بالاتر از اروگوئه که به‌ خاطر گل‌ زده کمتر حذف شد. کره هم شد سومین تیم آسیایی حاضر در مرحله حذفی جام‌جهانی، هم‌گروه ما در مرحله انتخابی جام‌جهانی سری بین سرهای جام‌جهانی درآورد اما ما... .

بین تیم‌های آسیایی سرنوشت عربستان نزدیک به ما بود اما این حکایت، حکایت «میان ماه من تا ماه گردون، تفاوت از زمین تا آسمان است» را به ذهن متبادر می‌کند. عربستان هم مثل ما با ۳ امتیاز حذف شد اما با تفاضل گل 2‌- نه 3- 

و نه با شکست سنگین مقابل مدعی نخست گروه. برای عربستان که در طول جام درگیر مصدومیت ستاره‌هایی چون «یاسر الشهرانی»، «سلمان فرج» و... شد، ‌غیر از نیمه دوم ضعیف مقابل مکزیک و تا حدودی نیمه اول دیدار مقابل آرژانتین، نمی‌توان نمایشی از یک تیم ضعیف را به‌ خاطر آورد. آنها به‌ واقع سرافکنده از جام وداع نکردند. ما هم سرافکنده نبودیم اما نمایشی ضعیف‌تر از رقبا، تیم‌های هم‌قاره‌مان داشتیم، البته غیر از قطر که ظاهرا فقط میزبان بود اما آداب میهمانی در جام‌جهانی را نمی‌دانست و با ۳ شکست حذف شد از گروهی که هلند و سنگال اول و دومش شدند و به مرحله بعد رسیدند. 

اگر کلاه‌مان را قاضی کنیم، غیر از بازی با ولز، نمایشی درخور تحسین از تیم ‌ملی ندیدیم. بازی اول که کابوس بود و تماشای دوباره‌اش سوهان اعصاب. بازی دوم نقطه عطف ما در جام‌جهانی بود که با گل‌های دقایق تلف ‌شده آن را بردیم؛ با یک شوت از راه دور از بازیکنی که زبده در این کار نیست و دیگری با فرصت‌طلبی دفاعی که میل دروازه حریف را کرده بود؛ حریفی که 10 نفره بود و اتفاقا شاه‌‌مهره‌اش را هم از دست داده بود. ما بردیم، خوب هم بردیم تا امیدوار باشیم، تا جام‌جهانی برای ما شیرین شود، تا جام‌جهانی، واقعا جام‌جهانی شود، تا نزدیک صعود هم رفتیم اما باز هم صعود نکردیم، چرا؟ 

آن چیزی که ما مقابل آمریکا ارائه کردیم برای صعود کافی نبود، انگار یه‌ چیزی کم داشت، چی؟ الآن وقتش نیست اما میان سرودهای حماسی ژاپنی، ترانه‌های شاد استرالیایی‌ها و شادی موبایلی کره‌ای‌ها یک صدای دیگری هم از قطر بلند شد که فرکانسش انگار فقط برای گوش ما بود؛ صدایی بلند و البته آشنا: «زنگ خطر». زنگ خطر به صدا درآمده است، صدا را بشنوید، شنونده‌ها می‌توانند مسؤولان وزارت ورزش باشند، مدیران فدراسیون باشند، باشگاه‌ها باشند، بازیکنان باشند یا اصلا ما (رسانه‌های جمعی) باشیم، بشنوید صدا را، بشنویم صدا را. 

عملکردمان در جام‌جهانی در حد انتظار بود، نه کمتر و نه بیشتر، می‌شد بهتر هم باشد که بررسی آن بماند برای آینده نزدیک اما باید بهتر باشیم، بهتر از قبل، بهتر از چیزی که در قطر بودیم. آسیایی‌ها که در جام‌جهانی 2022 بعد از اروپایی‌ها بهترین عملکرد را داشتند، دیگر پای ما نمی‌مانند. آیا نباید برای تقابل با ژاپنی که اسپانیا و آلمان را برده است، کره‌ای که با شکست پرتغال صعود کرده و به اروگوئه نباخته است، استرالیایی که دانمارک و تونس را برده و عربستانی که با شکست آرژانتین شگفتی‌سازی کرده است، طرحی نو درانداخت؟ بازی‌های مرحله گروهی جام‌جهانی را باید با نگاهی دیگر برانداز کرد و بازی‌های آن را سبک و سنگین. روزهای سختی در انتظار ما است، حواس‌مان باشد، حواس‌تان باشد؛ به جام ملت‌های آسیا که قرار است دی‌ماه سال آینده باز هم در قطر برگزار شود.