گروه اقتصادی: توسعه تجارت و مبادلات مالی و ترانزیت با کشوری با مختصات چین، همواره یکی از گزینه‌های مناسب در حوزه دیپلماسی اقتصادی برای ایران بوده است؛ موضوعی که با پیگیری تکمیل عضویت کامل ایران در سازمان همکاری‌ شانگهای و بریکس نشان می‌دهد دولت سیزدهم در این حوزه برنامه ویژه‌ای دارد. در این راستا اجلاس برنامه همکاری‌های جامع ایران و چین دیروز میان هیات‌های بلندپایه ایرانی و چینی برگزار شد. این جلسه در راستای نهایی شدن توافقات اقتصادی میان طرفین در حوزه‌های مالی و پولی بوده است.

16 تفاهم جدید در این رابطه بین طرف‌های چینی و ایرانی منعقد شد که به نظر می‌رسد در راستای اقدامات اجرایی در حوزه نفت و گاز، بانکی، سرمایه‌گذاری و پروژه‌های استراتژیک در دستور کار قرار گرفته تا در دیدار بعدی رؤسای‌جمهور ۲ کشور به تصویب برسد.

 به گزارش «وطن‌امروز»، معاون اول رئیس‌جمهوری ایران و معاون نخست‌وزیر جمهوری خلق چین آخرین وضعیت اجرای برنامه ۲۵ ساله همکاری‌های مشترک ۲ کشور را بررسی و بر لزوم سرعت بخشیدن به روند اجرای این برنامه تاکید کردند. محمد مخبر پیش از ظهر دیروز (سه‌شنبه) در اجلاس «برنامه همکاری‌های جامع ایران و چین» که با حضور هو چون هوآ، معاون نخست‌وزیر چین و هیات عالی‌رتبه چینی برگزار شد، روابط ۲ کشور را «دیرینه و تاریخی» توصیف کرد و گفت: «روابط تهران و پکن از جایگاه رفیعی برای رهبران ۲ کشور برخوردار است و رئیس‌جمهور کشورمان نیز با جدیت مناسبات فی‌مابین را دنبال می‌کند».

معاون اول رئیس‌جمهور دیدار رؤسای‌جمهوری ایران و چین در سمرقند را پراهمیت و به عنوان نقطه عطفی در روابط ۲ کشور ارزیابی کرد و از رئیس‌جمهور چین به خاطر حمایت از حضور ایران در سازمان‌هایی نظیر شانگهای و بریکس قدردانی کرد.

* ایران و چین علیه یک‌جانبه‌گرایی جهان سلطه

وی خاطرنشان کرد: «ایران و چین در مقابله با یک‌جانبه‌گرایی جهان سلطه از وحدت نظر و مواضع واحدی برخوردار هستند و مذاکرات خوب و سازنده‌ای میان ۲ کشور درباره موضوعات مختلف در جریان است».

معاون اول رئیس‌جمهور با اشاره به ذخایر نفت و گاز ایران و ظرفیت‌های گسترده کشورمان در بخش‌های مختلف نظیر ترانزیت خاطرنشان کرد: «تهران آمادگی دارد همکاری‌های مشترک خود را با پکن در بخش‌های مختلف همچون انرژی، ترانزیت و تولید مشترک گسترش دهد».

مخبر تصریح کرد: «با توجه به افتتاح سرکنسولگری چین در بندرعباس، مناطق ویژه اقتصادی قشم، چابهار و اروند می‌توانند به مناطقی برای همکاری‌های مشترک شرکت‌های ایرانی و چینی تبدیل شوند».

* پیشنهاد استفاده از ارز ملی ۲ کشور در تبادلات تجاری

وی خاطرنشان کرد: «به‌رغم حجم بالای مبادلات تجاری و اقتصادی تهران و پکن، استفاده از ارز ملی ۲ کشور در این مبادلات به میزان حداقلی است که باید آن را گسترش دهیم و نسبت به استفاده هر چه بیشتر از ارز ملی ۲ کشور اقدام کنیم». معاون اول رئیس‌جمهور حفظ و احترام به تمامیت ارضی جمهوری اسلامی را موضوعی حساس و مهم برای مسؤولان و آحاد ملت ایران برشمرد و رعایت این اصل متقابل و خدشه‌ناپذیر را از سوی همه کشورها ضروری دانست.

* چین از حاکمیت ملی و تمامیت ارضی ایران حمایت می‌کند

معاون نخست‌وزیر چین نیز در این اجلاس با اشاره به سوابق تاریخی روابط ۲ کشور، اظهار داشت: «اراده چین برای توسعه روابط راهبردی جامع با ایران هیچ‌گاه تغییر نمی‌کند. چین از حاکمیت ملی، تمامیت ارضی و عزت ملی ایران و مبارزه با دخالت خارجی حمایت می‌کند. ۲ طرف در این زمینه باید به صورت قاطع از همدیگر پشتیبانی کرده و در زمینه مبارزه با تروریسم نیز همکاری‌ها و هماهنگی‌های خود را تقویت کنند». هو چون هوآ با اشاره به برنامه ۲۵ ساله همکاری مشترک ۲ کشور و دستاوردهای حاصل از توافقات فی‌مابین گفت: «این دستاوردها برای ۲ طرف مهم و مثبت است که حاصل تلاش مشترک بوده و پکن مایل است همکاری و هماهنگی خود را با تهران تقویت کند تا روند توسعه مناسبات فیمابین استمرار داشته باشد».

 گفتنی است هیات‌های عالی‌رتبه ۲ کشور پس از مذاکرات دیروز درباره ۱۶ محور جدید همکاری در بخش‌های مختلف اقتصادی با یکدیگر توافق کردند.

* نهایی شدن ۱۶ تفاهم برای اجرای سند ۲۵ ساله ایران و چین

در همین باره وزیر امور اقتصادی و دارایی در تشریح 16 تفاهم انجام شده ذیل سند 25 ساله ایران و چین بین ۲ کشور، گفت: «به عنوان مقدمه برای فراهم شدن توافقات ایران و چین در دیدار آتی رؤسای‌جمهور ۲ کشور که در آینده صورت خواهد گرفت، اجلاسی با حضور بالاترین مقام چینی در حوزه ایران که معاون نخست‌وزیر چین است و معاون اول رئیس‌جمهور ایران که عالی‌ترین مقام مذاکراتی ایران در حوزه چین است، برگزار شد». سید احسان خاندوزی افزود: «این اجلاس بر ۴ کمیته متکی بود که دوشنبه هفته جاری در حوزه‌های چهارگانه بین‌ دستگاه‌های اقتصادی و تخصصی ۲ کشور منعقد شده بود و به ۱۶ نقطه تفاهم بین ۲ کشور برای پیاده‌سازی تفاهم ۲۵ ساله ایران و چین رسیده بود که در نهایت این ۱۶ تفاهم در اجلاس نهایی شد». وی ادامه داد: «بر همین اساس بنا شد اقدامات اجرایی آن هم در حوزه انرژی، نفت و گاز، هم در حوزه سرمایه‌گذاری‌های مشترک ۲ کشور، هم در حوزه تعاملات مالی، ارزی و بانکی و هم در زمینه پروژه‌های استراتژیک چه در زمینه ترانزیت و چه در حوزه‌های زیرساختی و بنادر ایجاد شود و در دستور کار جزئیاتی قرار گیرد که این جزئیات در ملاقات ۲ رئیس‌جمهور چین و ایران بررسی و در نهایت توافق قطعی برای اجرایی شدن این جزئیات فراهم شود».

* اجرایی شدن توافقات ایران و چین؛ بزودی

خاندوزی درباره زمان اجرایی شدن توافقات بین ۲ کشور تصریح کرد: «در دیدارهایی که دیروز در ۴ کمیته تخصصی صورت گرفت، گفت‌وگوهایی توأم با جزئیات انجام شد که به نظر می‌رسد در کوتاه‌ترین زمان ممکن زمینه اجرایی شدن را فراهم می‌کنیم؛ بر همین اساس نیز مقدمات خوبی در دیدار آتی رؤسای‌جمهور ایران و چین فراهم شده است». وزیر امور اقتصادی و دارایی درباره وضعیت تجارت ایران و چین نیز گفت: «با توجه به اینکه اراده سیاسی و اقتصادی ۲ کشور بر این تعلق گرفته که به‌رغم محدودیت‌های بین‌المللی و فشارهای تحریم، ارتقای ظرفیت‌ها در دستور کار قرار گیرد، در همین راستا نزدیک به ۲۰ درصد افزایش تجارت داشتیم که البته چشم‌انداز سال ۲۰۲۳ بسیار بیشتر از وضعیت موجود خواهد بود».

* هدف‌گذاری 45 میلیارد دلاری مبادلات تجاری ایران و چین

معاون وزیر اقتصاد ضمن تشریح تفاهمنامه‌ای که دیروز میان هیات‌های چینی و ایرانی در راستای عملیاتی شدن قرارداد ۲۵ ساله میان ایران و چین امضا شد، این اقدام را نخستین گام در راستای سند همکاری بلندمدت ۲ کشور دانست. علی فکری، رئیس کل سازمان سرمایه‌گذاری و کمک‌های اقتصادی و فنی ایران گفت: همه‌ دولت‌ها تنظیم و سیاست‌گذاری روابط اقتصادی با چین را در دستور کار خود داشته‌اند، و در سفر اخیر هیات چینی به ایران نیز درباره محورهای اقتصادی و پروژه‌های مختلف صحبت شده است و ۲ طرف توافق کردند که در یک بازه زمانی بلندمدت چه اقدامات و چه همکاری‌هایی در حوزه‌های اقتصادی انجام دهند. گفتنی است این همکاری‌ها می‌تواند در حوزه‌ تامین کالا برای کشور، ایجاد منابع ارزی، اجرای پروژه‌ها (با رویکردی که عمدتا اشتغال‌زایی برای ایرانیان باشد)، همکاری‌های فناورانه و انتقال فناوری باشد. این مقام مسؤول با اشاره به هدف‌گذاری 45 میلیارد دلاری در مبادلات تجاری میان ایران و چین گفت: حجم روابط در گذشته در بالاترین میزان خود به 45 میلیارد دلار رسیده بود که رسیدن به چنین عددی در سال‌های آتی با توجه به مشکلاتی که در سال‌های گذشته ایجاد شده، نخستین هدف‌گذاری ما است. 

وی اضافه کرد: یکی از موضوعات اصلی که در این دیدار مورد بحث قرار گرفته، مشارکت واقعی ایران در ابتکار کمربندراه چین است که در این حوزه ما در حال ترسیم و طراحی پروژه‌های مشترک هستیم تا در بخش‌هایی که در جهت منافع ما قرار دارد پررنگ شود و آغاز به کار کند.

* توافق‌های مالی - بانکی ایران و چین برای تسهیل تجارت و ‌سرمایه‌گذاری‌های مشترک

قائم‌مقام بانک مرکزی درباره جزئیات ۱۶ تفاهمنامه همکاری ایران و چین، گفت: در این تفاهمنامه بر تسهیل تبادلات تجاری، سرمایه‌گذاری‌های مشترک در حوزه‌های صنعتی، ریلی، علمی و فناوری و کشاورزی با چین تاکید شده است. بانک مرکزی اعلام کرد: در نشست مشترک هیات مالی و بانکی بانک مرکزی با مقامات تامین مالی و بانکی چین که دوشنبه هفته جاری انجام شد، ۲ طرف بر گسترش همکاری‌های متقابل، تقویت سازوکارهای مالی - بانکی مشترک، توسعه و ارتقای روابط اقتصادی و گسترش مناسبات دوجانبه تأکید کردند. اصغر ابوالحسنی هستیانی، قائم‌مقام بانک مرکزی درباره این نشست گفت: در این دیدار به منظور فراهم‌سازی بستر اجرای قرارداد همکاری‌های راهبردی بین ۲ کشور ایران و چین، بر نهایی‌سازی سازوکارهای مالی و بانکی مناسب در اسرع وقت تأکید و توافق‌های لازم در این باره انجام شد. وی افزود: همچنین برای تسهیل امور بانکی تجار و ایرانیان مقیم چین از جمله دانشجویان تفاهم شد که ۲ طرف مسائل مربوطه را در کوتاه‌ترین زمان ممکن برطرف کنند. قائم‌مقام بانک مرکزی اظهار داشت: طرفین در این دیدار بر ادامه همکاری‌ها و مذاکرات لازم درباره تسهیل تبادلات تجاری، سرمایه‌گذاری‌های مشترک در حوزه‌های مختلف صنعتی، ریلی، علمی و فناوری، محصولات کشاورزی و سایر مسائل اقتصادی ایران و چین تأکید کردند.