گروه بین‌الملل: اروپا بعد از بحران مالی سال‌های 2008 و 2014 وارد سومین دوره یک بحران اقتصادی شده است؛ مشکلاتی که موضوع کمبود انرژی و گرانی سوخت در قاره سبز را هم به دنبال داشته است. در همین چارچوب هر روز یکی از شهرهای بزرگ اروپا شاهد تظاهرات گسترده علیه دولت‌های مستقر است. مردم آلمان به عادت چند سال گذشته بویژه ماه‌های قبل دوباره راهی خیابان‌ها شدند تا علیه «سیاست‌های جنگ‌طلبانه» دولتمردان خود که منجر به افزایش سرسام‌آور هزینه‌های زندگی بویژه در حوزه سوخت و انرژی شده است، اعتراض کنند. تظاهرات‌کنندگان خواستار رسیدگی جدی دولت شولتس به گرانی‌ها شده‌اند. این اعتراض‌ها به صحنه مخالفت با ناتو هم تبدیل شده است. بیهوده نیست که بسیاری از تحلیلگران اعتقاد داشتند جنگ روسیه و اوکراین یکی از بزرگ‌ترین بحران‌های اروپا بعد از جنگ دوم جهانی را رقم خواهد زد؛ بحرانی که از مرزهای بین کی‌یف و مسکو فراتر رفته و کل اروپا را درگیر کرده است. در همین رابطه مردم شهر مونیخ به خیابان‌ها آمدند. رئیس دولت جدید آلمان که کمتر از یک سال است به کاخ صدراعظمی این کشور رسیده، با بحران مشروعیت در نظرسنجی‌ها روبه‌رو شده و قادر به برقراری توازن بین کشورهای اروپایی نیست. گزاف نیست که برخی می‌گویند دولت آلمان قادر به حل مشکلات کشور خود نیست ولی درباره آن سوی مرزها یعنی اغتشاشات در ایران نظر می‌دهد و به صورت فعال علیه تهران کار می‌کند. دولت شولتس برای اینکه بخواهد بر مشکلات چیره شود بنزین را گران کرده است که همین موضوع سبب اعتراض بسیاری از صنف‌های آلمان شده است. یکی از مهم‌ترین چالش‌های دولت آلمان اعتراض بخش‌های شرقی این کشور است؛ قسمتی که تا سال 1991 تحت عنوان کشور «آلمان شرقی» تعریف می‌شد و جزو متحدان راهبردی شوروی سابق و کمونیسم بود. مردم این قسمت علیه تحریم‌های آلمان که روسیه را هدف قرار داده هم شعار دادند. این موضوع از جمله پیام‌های خطرناک برای دولت شولتس است آن هم در زمانی که یک حزب دست راستی افراطی با انگیزهای نازی قصد داشت علیه دولت کودتا کند. اعتراض‌ها در شرق آلمان نشان می‌دهد روند شتاب‌گیری احزاب دست راستی و افکار کمونیستی یا نزدیک به روسیه در این کشور افزایش یافته است. مردم مونیخ شعار می‌دادند: «از سر ناتوانی، به خیابان‌ها بروید!» شعار دیگر تظاهرات‌کنندگان که به نظر می‌رسد علیه سیاست‌های حمایت برلین از کی‌یف داده می‌شد این بود: «آلمان از سر ناتوانی سراغ سگ‌ها می‌رود». روزنامه گاردین در گزارشی نوشت خواسته اصلی تظاهرات‌کنندگان شرق آلمان این بود که برلین باید خط لوله «نورد استریم2» را با روسیه وارد مرحله اجرایی کند. تظاهرات‌کنندگان تابلویی در دست داشتند که روی آن نوشته شده بود: «تحریم‌ها علیه روسیه ضربه مرگباری برای آلمان و اقتصاد آن است!» در ماه‌های اخیر، بحران هزینه‌های زندگی بشدت پررنگ شده است به طوری که آلمانی‌ها در شرق به دلیل داشتن دستمزدهای پایین‌تر، حقوق بازنشستگی کمتر و ثروت انباشته درازمدت کمتر، به طور نامتناسبی از افزایش قیمت‌ها آسیب دیده‌اند و حس تبعیض به نسبت مردم غرب آلمان دارند. برخی کارشناسان آلمانی اعتقاد دارند روند قدرت‌گیری عمومی جناح‌های راست و چپ افراطی رشد خواهد کرد و برخی رسانه‌ها هم از «زمستان خشم» یاد می‌کنند. تظاهرات‌کنندگان اعتقاد دارند که افزایش هزینه‌های زندگی به حضور ناتو در اروپا و درگیری این قاره در جنگ اوکراین وابسته بوده و با تحریم گازی روسیه افزایش قیمت انرژی در آلمان بشدت رشد داشته است. از سوی دیگر، نتایج بررسی یک موسسه اقتصادی مهم آلمان روزگاری سخت همراه با رکود اقتصادی را برای شهروندان آلمانی پیش‌بینی کرده است. به نقل از هفته‌نامه «اشپیگل»، قیمت بالای انرژی به ترمزی مهم و تعیین‌کننده برای اقتصاد آلمان تبدیل می‌شود. در این شرایط مؤسسه تحقیقات اقتصادی کلن (IW) آلمان شهروندان را برای رویارویی با دورانی سخت آماده می‌کند و در این باره گفته است: خوب یا بد، ما باید به قیمت‌های وحشتناک انرژی عادت کنیم. مایکل هوتر، مدیر IW روز چهارشنبه در ارائه پیش‌بینی اقتصادی زمستان توضیح داد: قیمت بالای انرژی در حال حاضر زندگی مردم و شرکت‌ها را بسیار گران‌تر و سرعت اقتصاد کشور را کند کرده است. به گفته وی، در سال 2023 متاسفانه اوضاع به ندرت بهتر خواهد شد. به طور کلی، IW فرض می‌کند که اقتصاد جهانی در سال آینده تنها ۲‌درصد رشد خواهد کرد و اقتصاد آلمان 0.75 درصد کاهش خواهد یافت. بر اساس ارزیابی این موسسه مهم اقتصادی، کشور در حال سقوط به سمت رکود است. این موسسه با اشاره به بحران انرژی هشدار داد: شرکت‌ها سرمایه‌گذاری و تولید کمتری خواهند کرد و انتظارات آنها بدبینانه است. بر اساس ارزیابی IW، دلایل کاهش رشد اقتصادی مورد انتظار، عرضه نامشخص انرژی، تلفات قریب‌الوقوع در تولید و ادامه زنجیره تامین مختل شده است. کمبود مواد و کارگران ماهر نیز بار مضاعفی بر صنعت ساختمان است. با این حال، طبق پیش‌بینی‌ها، بازار کار باید قوی باشد. موسسه اقتصادی کلن انتظار دارد نرخ بیکاری از 5.3 درصد فعلی با کمی رشد به 5.4‌درصد افزایش یابد. به نوشته روزنامه پاسایر نویه پرسه، با توجه به بحران انرژی، تعدادی از شهرداری‌ها در آلمان می‌خواهند طبق یک نظرسنجی، مثلاً با بستن استخرها یا کاهش روشنایی خیابان‌ها صرفه‌جویی کنند. بر این اساس بیش از نیمی (54‌درصد) از شهرها و شهرداری‌های مورد بررسی توسط شرکت مشاوره ارنست ‌اند یانگ (EY) خواهان کاهش خدمات هستند. سال گذشته این نسبت 26 درصد بود. در این نظرسنجی 301 شهرداری با حداقل 20000 نفر در ماه‌های اکتبر و نوامبر مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان می‌دهد که از هر ۳ شهرداری یکی در حال برنامه‌ریزی برای بستن یا محدود کردن عملکرد استخرهای سرپوشیده و روباز است. از هر ۵ شهرداری ۲ شهرداری می‌خواهند روشنایی خیابان‌ها را قطع کنند و وقتی نوبت به مراقبت از جوانان یا کار شهروندان سالخورده می‌رسد، از هر 6 شهرداری، یکی در حال کاهش خدمات است. برای سال آینده، حدود نیمی از مقامات مالی مورد بررسی فرض می‌کنند که هزینه‌های انرژی تا 20 درصد یا بیشتر افزایش می‌یابد. بر اساس نتایج این نظرسنجی با توجه به تورم، افزایش تعرفه‌های مورد انتظار برای کارکنان شهرداری و بار اضافی مراقبت از پناهندگان، شهرداری‌ها انتظار دارند خزانه‌های آنها در تنگنا قرار گیرد. بر این اساس 59 درصد احتمالا در پایان سال بودجه منفی خواهند داشت و تنها 11 درصد انتظار مازاد بودجه دارند. از هر 3 شهرداری یکی انتظار بدهی‌های بیشتر را دارد. نتایج یک نظرسنجی دیگر در موسسه اینسا هم که اخیرا منتشر شد نشان می‌دهد پس از حدود یک سال دولت ائتلافی مشترک، احزاب سوسیال- دموکرات و لیبرال- دموکرات در دولت ائتلافی نتیجه‌ای بسیار کمتر از نتایج خود در انتخابات فدرال گذشته را کسب کردند. از سوی دیگر، سبزها نسبت به روز انتخابات اندکی افزایش یافته‌اند. دولت فدرال آلمان متشکل از احزاب سوسیال- دموکرات، سبزها و حزب لیبرال- دموکرات تقریبا یک سال پیش کار خود را با شعار جرأت پیشرفت بیشتر آغاز کرد. اولاف شولتس در 8 دسامبر سال گذشته سوگند یاد کرد و جانشین آنگلا مرکل شد. رضایت واقعی از دولت فدرال آلمان نیز از زمان روی کار آمدن او بشدت کاهش یافته است. اکنون 64 درصد مردم آلمان از دولت ناراضی هستند (راضی: 29 درصد)، در 10 دسامبر 2021 فقط 36 درصد ناراضی بودند (راضی: 37 درصد).

***