روزهایی که دولت قصد داشت ارز رانتی 4200 تومانی مشهور به ارز جهانگیری را حذف کند، عده‌ای با ادعای حمایت از مردم هراس ایجاد می‌کردند که حذف ارز 4200 تومانی، قیمت مرغ را به 100 هزار تومان می‌رساند اما امروز نه‌تنها مرغ با قیمتی زیر نرخ مصوب عرضه می‌شود، بلکه دولت برای تنظیم بازار اقدام به صادرات مرغ هم می‌کند. پس از حذف ارز 4200 تومانی، منتقدان دولت برای ایجاد التهاب در بازار، ایجاد تردید برای دولت در حذف ارز رانتی 4200 تومانی و ترساندن مردم، ادعای افزایش قریب‌الوقوع قیمت برخی کالاهای اساسی نظیر مرغ را مطرح کردند و حتی مدعی شدند قیمت یک کیلوگرم مرغ به 100 هزار تومان می‌رسد اما اکنون  قیمت مرغ کاملا تحت کنترل است.

دولت اردیبهشت ‌امسال تصمیم گرفت ارز دولتی 4200 تومانی را که برای واردات اختصاص می‌یافت و به اعتقاد کارشناسان موجب رانت و فساد‌های میلیاردی شده و تاثیری هم در کاهش قیمت‌های بازار نداشت حذف کند.

دولت قبل با ادعای کنترل قیمت کالاهای اساسی، سیاست تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی را اجرا کرد. در دوره اجرای این سیاست، رکورد تورم پس از انقلاب شکسته شد و میلیارد‌ها دلار ذخایر ارزی آن هم در شرایط کمبود ارز از کشور خارج شد؛ این مسائل و بسیاری مسائل دیگر در نهایت موجب شد دولت سیزدهم به این سیاست خاتمه دهد.

حال دولت سیزدهم عامل این رانت و فساد در کشور را برداشته است،‌ در همان ابتدای اجرای طرح هم دولت اعلام کرد که نگاه بلندمدت دارد و نباید قضاوت زودهنگام کرد،‌ اکنون قیمت‌‌ها با آنچه برخی منتقدان ادعا داشتند بسیار فاصله دارد و با اینکه دولت یارانه حذف شده را به صورت نقدی به خود مردم می‌دهد اما قیمت مرغ با اظهارات آن موقع برخی‌ها فرسنگ‌ها فاصله دارد.

دولت به این دلیل که مرغ سهم بیشتری در سبد خانوار مردم دارد، قیمت را در شرایط تعادل نگه داشته است و مرغ حتی کمتر از نرخ مصوب دولتی که ستاد تنظیم بازار اعلام کرده بود، به فروش می‌رود، البته در راستای جلوگیری از زیان تولیدکننده‌ دولت تلاش کرده است‌ بازار را به قیمت مصوب نزدیک‌تر کند.

در حالی که پس از حذف ارز 4200 تومانی هر کیلوگرم مرغ 63 هزا‌ر تومان تصویب شد اما افزایش تولید و بالا رفتن عرضه در بازار سبب شده است امروز قیمت مرغ 10 هزار تومان کمتر از نرخ مصوب یعنی هر کیلو 53 هزار تومان به فروش برود که در روزهای گذشته حتی به کیلویی 43 هزار تومان هم رسیده بود.

پس از حذف ارز 4200 تومانی، منتقدان دولت برای ایجاد التهاب در بازار و ترساندن مردم، ادعای افزایش قریب‌الوقوع قیمت مرغ به حتی 100 هزار تومان را می‌کردند اما اکنون  قیمت مرغ کاملا تحت کنترل است.

دولت سیزدهم در همان ابتدای اجرای طرح مردمی‌سازی یارانه‌‌ها می‌دانست که اجرای این طرح بزرگ به این آسانی نخواهد بود اما با این اعتقاد که ادامه دادن تخصیص ارز ترجیحی خطاست،‌ دست به این اقدام بزرگ زد، همان موقع هم بسیاری آن را ریسک بزرگ دولت عنوان کردند و برخی  رئیس‌جمهور را از این اقدام برحذر داشتند. امروز‌ همه کارشناسان اقتصادی متفق‌القول هستند که ارز چندنرخی عامل فساد است و تجربه اجرای آن در دولت دوازدهم هم همه را به این باور رساند که ارز دولتی نه‌تنها قیمت بازرا را کاهش نداد، بلکه عامل نشتی ارز از خزانه دولتی به دست افراد خاص شد.

* چرا قیمت مرغ پس از حذف ارز ترجیحی پایین آمد؟

پس از حذف ارز 4200 تومانی ساماندهی خاصی در واردات نهاده‌‌ها و توزیع آن شکل گرفت، در کنار آن با امیدواری تولید‌کنندگان به تامین نهاده و برنامه‌ریزی وزارت جهاد کشاورزی، تولید مرغ در کشور افزایش یافت؛ بخش واردات سروسامان گرفت، واردات از نظر وزنی کمتر شد و توزیع آن از طریق سامانه بازار‌گاه وزارت جهاد کشاورزی منظم و به‌موقع شد، زیرا پیش از این به دلیل سود سرشاری که واردات با ارز دولتی و فروش آن به قیمت آزاد داشت، همه برای وا‌ردات هجوم می‌آوردند، بازار‌های سیاه نهاده شکل می‌گرفت و نهاده از گمرک به انبارهای شخصی هدایت می‌شد و دست دولت و تولید‌کننده در حنا می‌ماند.

* کاهش واردات‌ بی‌اندازه با اصلاح ارز ترجیحی

در این‌باره چهارم دی سیداحسان خاندوزی، وزیر اقتصاد اعلام کرد‌ پس از اجرای سیاست حذف ارز ترجیحی واردات روغن آفتابگردان حدود  ۴۰ درصد، گندم ۲۸ درصد، کنجاله ۶۰ درصد، ذرت ۱۶ درصد و روغن پالم ۱۰ درصد کاهش یافته است، این واردات نتایج و ثمرات سیاست غلطی بود‌ که به فعالان اقتصادی این انگیزه را می‌داد در سال‌های قبل بیش‌برآورد، بیش‌اظهاری و بیش‌واردات انجام دهند.

* صادرات مرغ برای تنظیم بازار

امیدواری‌ای که در تامین نهاده ایجاد شد، وزارت جهاد کشاورزی را برای برنامه‌ریزی افزایش تولید وا داشت و جوجه‌ریزی ماهانه از 120 به 135 میلیون افزایش یافت و حتی عرضه مازاد شکل گرفت که شرکت پشتیبانی امور دام کشور و اتحادیه‌‌ها مجبور به جمع‌آوری مرغ مازاد شدند به طوری که در کنار آن صادرات را هم آزاد کردند تا کمک بیشتری به تنظیم بازار شود.

بنا بر این گزارش، به هر حال همان‌طور که کارشناسان پیش‌بینی کرده بودند با حذف ارز 4200 تومانی نه‌تنها با کمبود یا گرانی بیش‌ از حد کالاهای اساسی از جمله مرغ مواجه نشدیم، بلکه امروز قیمت مرغ پایین‌تر از نرخ مصوب است و تولید به قدری انجام می‌شود که دولت برای تنظیم بازار دست به صادرات مرغ می‌زند یا مردم را تشویق به خرید مرغ می‌کند.