گروه اقتصادی: با آنکه کشورهای اروپایی توانستند با برنامه‌ریزی مانع تبعات سنگین زمستان سرد برای شهروندان خود شوند؛ اما صنایع اروپا با شرایط سختی در حال دست و پنجه نرم کردن هستند. از سویی هزینه‌های انجام شده برای عبور از بحران انرژی سال‌ها می‌تواند باعث توقف رشد و توسعه اقتصادی در قاره سبز شود. حالا فایننشال تایمز در گزارشی پیش‌بینی کرده است وضعیت این قاره در سال 2023 به مراتب از سال پیش وخیم‌تر خواهد شد.

به گزارش «وطن امروز»، تارنمای فایننشال تایمز اخیرا در گزارشی به پیش‌بینی رفتار متغیرهای اقتصادی در سال 2023 میلادی پرداخته است. در بخش مربوط به تامین انرژی این گزارش در پاسخ به این سوال که آیا خاموشی در اروپا پدید خواهد آمد، نوشته شده است: «اگر هوا به اندازه کافی سرد باشد ممکن است قبل از آوریل (فروردین- اردیبهشت) شاهد خاموشی باشیم. به هر ترتیب زمستان آینده چالش بزرگ‌تر است. اگرچه مخازن ذخیره‌سازی گاز در حال حاضر تقریباً پر هستند اما پر کردن مجدد آنها در بهار دشوار خواهد بود. سال 2022 جریان گاز روسیه تا ژوئن (خرداد-تیر) تا حد زیادی دست نخورده بود اما این موضوع سال 2023 نزدیک به صفر خواهد بود. به طور حتم کشورهای اروپایی سهم بیشتری را برای گاز مایع (LNG) برای پوشش این کمبود در نظر خواهند گرفت. یکی از روش‌های خنثی کردن این ریسک (کمبود منابع انرژی) با تغییر مسیر اروپا از گاز به زغال‌سنگ خواهد بود. همچنین نیروگاه‌های هسته‌ای فرانسه باید مشکلات تعمیر و نگهداری خود را حل کنند اما این موضوع را باید در نظر گرفت که سیستم انرژی اروپا 18 ماه است تحت فشار بوده است».

همچنین فایننشال تایمز درباره نرخ بهره فدرال رزرو پیش‌بینی کرده این نرخ کاهشی نخواهد بود و در این باره نوشته است: «بازار انتظار دارد نرخ بازدهی صندوق‌های فدرال رزرو در نیمه اول سال 2023 به 4.9 درصد برسد و سپس به 4.7 درصد در سپتامبر (شهریور- مهر) و 4.4 درصد در دسامبر (آذر- دی) کاهش یابد اما اکثریت اعضای کمیته بازار آزاد آمریکا معتقدند این نرخ سال 2023 با 5 درصد یا بیشتر به پایان خواهد رسید».

فایننشال تایمز همزمان با پیش‌بینی رکود در اقتصاد آمریکا ناشی از افزایش نرخ بهره بانکی، دورنمای اقتصاد چین را مناسب ارزیابی کرده و معتقد است این کشور می‌تواند سال 2023 رشد اقتصادی خود را به بیش از 5 درصد افزایش دهد: «چین با پایان تاریکی (شیوع کرونا) در سال 2022 مواجه بود اما خیلی از مسائل می‌‎تواند در طول سال جاری تغییر کند. زمانی که چین یاد می‌گیرد با کووید چگونه زندگی کند، فعالیت‌های اقتصادی در این کشور قوت می‌گیرد، همچنین هزینه‌های مصرف‌کننده با افزایش پس‌انداز ناشی از کرونا اوج می‌گیرد و پکن بسته محرکی را با تمرکز بر زیرساخت‌ها راه‌اندازی خواهد کرد».

* قبض گاز 1000 میلیارد دلاری روسیه برای اروپا

پیش از این وبگاه بلومبرگ میزان ضرر و زیان اروپا از تحریم یا کارشکنی روسیه علیه اروپا در صادرات انرژی را حدود یک تریلیون دلار تخمین ‌زده بود. 

وبگاه شبکه خبری بلومبرگ در این باره نوشته بود: «اروپا تقریبا یک تریلیون دلار از افزایش هزینه‌های انرژی در پیامدهای جنگ روسیه در اوکراین متضرر شده و عمیق‌ترین بحران چند دهه اخیر در این قاره تازه شروع شده است.  پس از این زمستان، منطقه اروپا مجبور خواهد بود ذخایر گاز خود را بدون انرژی یا بهره‌گیری حداقلی از روسیه دوباره تامین کند، این یعنی باید شاهد رقابت بیشتر تانکرهای سوخت باشیم». بلومبرگ در بخش دیگری از تحلیل خود آورده بود: «حتی با وجود تسهیلات بیشتر برای واردات گاز مایع (LNG) انتظار می‌رود بازار انرژی تا سال 2026، زمانی که ظرفیت تولید اضافی از ایالات متحده به قطر در دسترس قرار گیرد، محدود باقی بماند. این بدان معناست که هیچ راه فراری از قیمت‌های بالا تا سال 2026 وجود نخواهد داشت». بلومبرگ با استناد به گزارش اندیشکده بروگل مستقر در بروکسل آورده بود: «دولت‌های اروپایی بیش از 700 میلیارد دلار کمک و یارانه به شرکت‌ها و مصرف‌کنندگان دادند تا مانع از ضربه غیرقابل تحمل به اقتصاد خانوارهای اروپایی شوند و وضعیت اضطراری در قاره سبز پدیدار نشود. این در حالی است که افزایش نرخ بهره در دوران رکود اقتصادی اروپا باعث شده آثار این بسته‌های حمایتی حداقلی شود و در کل شرایط در اروپا غیرقابل تحمل به نظر می‌ر‌سد». حدود یک تریلیون دلار هزینه اروپا ناشی از تحریم گاز روسیه که از داده‌های بازار محاسبه شده است، یک آمار گسترده‌ از انرژی گران‌تر برای مصرف‌کنندگان و شرکت‌هاست که نه همه اما بخشی از آن با بسته‌های کمکی جبران شده است. اندیشکده بروگل هم برآورد مشابهی درباره تقاضا و افزایش قیمت‌ها دارد که ماه جاری در گزارشی توسط صندوق بین‌المللی پول منتشر شد. 

* صنعت‌زدایی از اروپا

در حال حاضر شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد شرکت‌های بزرگ اروپایی- حتی قبل از شروع فصل زمستان - در حال کاهش تولید برخی بخش‌ها به دلیل کمبود انرژی هستند.  همین امر سبب شده زنگ خطر در میان سیاستمداران اروپا به صدا درآید». الکساندر دی کرو، نخست‌وزیر بلژیک می‌گوید: «ما در معرض خطر صنعتی‌زدایی گسترده قاره اروپا هستیم». فایننشال‌تایمز پیش‌تر در مقاله‌ای در این باره نوشته بود: «در این میان صنایع مختلف اروپایی، از فولاد گرفته تا مواد شیمیایی، سرامیک تا کاغذسازی، کود و خودرو‌سازی در حال رقابت برای کاهش مصرف هستند تا هم هزینه‌های فلج‌کننده انرژی را کاهش دهند و هم برای برای کمبود گاز در زمستان، در صورت جیره‌بندی انرژی توسط دولت‌ها، آماده شوند». این رسانه در تحلیل صنعت‌زدایی از اروپا آورده بود: «بسیاری در حال یافتن راه‌های مبتکرانه برای کاهش مصرف انرژی هستند. به عنوان مثال، خودروساز فرانسوی رنو، زمان گرم نگه داشتن رنگ - فرآیندی که تا 40 درصد از تقاضای گاز این شرکت را تشکیل می‌دهد- را کاهش داده است». فاینشنال تایمز با بیان اینکه «گاز مهم‌ترین منبع انرژی برای شرکت‌های صنعتی اروپاست»، نوشته بود: «گاز یک ماده اولیه مهم است که در صنایع شیمیایی و کود استفاده می‌شود. به گفته انوک اونوره، معاون مدیر برنامه تحقیقات گاز در موسسه مطالعات انرژی آکسفورد، در مجموع این صنعت حدود 27 تا 28 درصد از کل گاز اروپا را مصرف می‌کند و مشکل اینجاست که حذف گاز از بسیاری از فرآیندهای صنعتی به این راحتی نیست».