گروه فرهنگ و هنر: نشست‌های هم‌اندیشی درباره کودکان و نوجوانان با حضور بزرگان حوزه‌های مختلف می‌تواند زمینه‌ساز احیای فعالیت‌های مهم در این بخش شود؛ فعالیت‌هایی که در سال‌های نه‌چندان دور می‌توانست کودکان و نوجوانان ایران را زیر پر و بال خود بگیرد. از فعالیت کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در شهرهای مختلف تا فرصتی که جشنواره‌های فیلم از طریق انجمن سینمای جوانان برای فیلمسازان ایجاد می‌کرد تا برای کودکان و نوجوانان فیلم بسازند، تنها بخشی از حرکت بزرگی بود که در سال‌های پس از انقلاب کلید خورد؛ حرکتی که در سال‌های اخیر کند شده است. جشنواره‌های کودک و نوجوان در حوزه کتاب، قصه‌گویی و سینما به قوت سابق پیش نمی‌روند و به نظر می‌رسد برای احیای این فرصت‌ها نیاز به هم‌اندیشی و گفت‌وگوهای فراوان است. نشست‌هایی که این روزها در حال برگزاری است می‌تواند وضعیت را نسبت به گذشته بهتر کند؟ به تازگی ۲ نشست با محوریت کودکان و نوجوانان برگزار شده است؛ نشست هم‌اندیشی اعضای هیات‌مدیره کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان با عوامل اجرایی بیست‌وچهارمین جشنواره بین‌المللی قصه‌گویی و دومین نشست هم‌اندیشی سی‌ و پنجمین جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان. 

* قصه؛ یادآور آغوش مادربزرگ‌هاست

نشست هم‌اندیشی اعضای هیات‌مدیره کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان با عوامل اجرایی بیست‌وچهارمین جشنواره بین‌المللی قصه‌گویی با حضور حامد علامتی مدیرعامل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، مهدی ارگانی، مجید مجیدی، افشین علا و علی زرفشان از اعضای هیات‌مدیره، محمود مروج رئیس جشنواره، محمد گودرزی‌دهریزی دبیر جشنواره، عالیه قوامی مدیر اجرایی جشنواره و دیگر عوامل این رویداد فرهنگی برگزار شد. مجید مجیدی، کارگردان سینما و عضو هیات‌مدیره کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در این نشست گفت: قطعاً قصه ریشه در فرهنگ ما دارد. نکته جذاب آن بحث محتواست. همه می‌دانیم که قصه جزئی از فرهنگ هر کشور است و یادآور آغوش مادربزرگ‌هاست. خود من با قصه بزرگ شدم، بدون آنکه بفهمم بعدها قصه چه نقش بزرگی در زندگی من خواهد داشت. وی ادامه داد: چه مفاهیم و موضوعاتی که از طریق مادربزرگ‌ها به ما منتقل نشده است. کودکان در این روزها به فضای مجازی خیلی وابسته هستند و خیلی سخت است که آنها را از این فضا جدا کنیم. موضوع قصه‌گویی می‌تواند تأثیر زیادی بر جامعه امروز ما داشته باشد. دغدغه شخصی من این است که از این طریق چقدر محتوا را به زندگی بچه‌ها بیاوریم. در این زمینه، باید به سن مخاطب هم حتماً توجه کنیم. کودک هر چه بزرگ‌تر می‌شود، پذیرشش هم سخت‌تر می‌شود؛ بویژه کودکانی که مدام با گوشی و اینترنت سر و کار دارند. باید مخاطب را شناخت. گاهی کودکان خیلی از ما جلوتر هستند و ما باید بحث مخاطب را در قصه‌گویی جدی بگیریم. محمد گودرزی‌دهریزی، دبیر جشنواره هم در توضیحاتی به دوره پیشین این رویداد اشاره کرد و افزود: «جشنواره امسال، به نوعی روی ریل‌گذاری دوره بیست‌وسوم حرکت کرده است و تمام محتواسازی‌های سال گذشته که ساعت‌ها روی آن کار کارشناسی شده بود، در آن اعمال شده است. امسال برخلاف سال گذشته، تمام مراحل جشنواره از استانی، منطقه‌ای و... به صورت حضوری برگزار می‌شود، چرا که سال گذشته به خاطر فراگیری کرونا، بعضی مراحل مجازی بود؛ ضمن اینکه امسال داورهای منطقه استانی به تهران آمدند و مورد آموزش قرار گرفتند». وی درباره آثار شرکت‌کننده در بیست‌وچهارمین جشنواره قصه‌گویی توضیح داد: «در بخش بین‌الملل ۳۲ اثر، در بخش ملی ۳۷ اثر، در بخش آیینی ۳۲ اثر، در بخش زبان اشاره ۶ اثر، در بخش برگزیدگان ۹ اثر به همراه ۲ پدربزرگ و مادربزرگ در جشنواره امسال حضور دارند». الهام دارابی، مسؤول دبیرخانه جشنواره قصه‌گویی نیز گفت: «رویداد قصه‌گویی امسال فرآیندی است از مرکز استان‌ها تا صحنه بزرگ کشوری به میزبانی یزد. از سوی مسؤولان شهر یزد پیشنهاد شده است که جشنواره قصه‌گویی، دبیرخانه‌ای دائمی در این شهر داشته باشد». وی درباره شرکت‌کنندگان در ۲ بخش ملی و بین‌الملل توضیح داد: «در جشنواره امسال بیشترین شرکت‌کنندگان در بخش ملی، از مربیان مراکز هستند. در بخش بین‌الملل هم که به صورت آفلاین برگزار می‌شود، شرکت‌کنندگانی از کشورهای هند، کنیا، کلمبیا، کانادا، آرژانتین و ترکیه حضور دارند». همچنین افشین علا، شاعر و عضو هیات‌مدیره کانون در سخنانی گفت: «ما نباید در قصه‌گویی برای جلب کودکان با ادا و حرکات دست و... حرف بزنیم. قصه‌گو باید برای بچه‌ها جاذبه ایجاد کند. مضمون و اوج و فرود دادن مهم است. باید قصه‌گویی را به عنوان یک امر مستقل از نمایش ‌دادن ببینیم».

* جزئیات صندوق ملی حمایت از سینمای کودک و نوجوان

همچنین دومین نشست هم‌اندیشی سی‌ و پنجمین جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان با حضور سید مهدی جوادی، مدیرعامل فارابی و دبیر جشنواره سی و پنجم و جمعی از اهالی سینمای کودک و نوجوان در بنیاد سینمایی فارابی برگزار شد. جوادی در ابتدای این نشست گفت: پیش از این در تیرماه نخستین نشست هم‌اندیشی جشنواره با سینماگران حوزه کودکان و نوجوانان را با هدف مشخص کردن شیوه برگزاری جشنواره و راهکارهای احیای مجدد سینمای حوزه کودک برگزار کردیم و تصمیم گرفتیم این جلسات هم‌اندیشی را برای تشریح تصمیمات اتخاذ شده و مشارکت بیشتر دوستان در جمع‌های محدودتری ادامه دهیم. مدیرعامل بنیاد سینمایی فارابی با تشریح صندوق ملی حمایت از سینمای کودک و نوجوان و سازوکارهای حمایتی آن تاکید کرد: کارکرد این صندوق موجب می‌شود بودجه سینمای کودک و نوجوان افزایش پیدا کند. در واقع صندوق این کمک را خواهد کرد که ما مشارکت‌کنندگان و همیارانی را در این حوزه پیدا کنیم که این افراد در حوزه سینمای کودک و نوجوان به طور مشارکتی در کنار بنیاد سینمایی فارابی به سرمایه‌گذاری پرداخته و مکانیزم صندوق بر مبنای حمایت از سینمای کودک و نوجوان باشد. این مسأله می‌تواند میزان سرمایه‌گذاری در حوزه کودک را 4-3 برابر کند که دستاورد قابل قبولی است. 

دبیر سی و پنجمین جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان عنوان کرد: یکی از تاکیدات دیگری که ما بر احیای سینمای کودک و نوجوان داریم این است که صندوق ملی حمایت از سینمای کودک و نوجوان، تولیدات در این حوزه را از جنس فنی، مضمونی، ساختاری و اقتصادی از یکدیگر متمایز می‌کند تا همه آثار در یک استانداردی با یکدیگر مقایسه شوند که موجب حرفه‌ای‌تر شدن حوزه سینمای کودک می‌شود، چراکه همیشه حمایت جدی از سینمای کودک و نوجوان به عنوان یک ژانر مستقل و جدی اتفاق نمی‌افتاد و امیدواریم این اقدام بتواند تسهیل‌گری خوبی را در این زمینه انجام دهد. در این نشست که ۳ ساعت به طول انجامید درباره موضوعات مختلفی چون تمایز سی و پنجمین دوره جشنواره فیلم‌های کودکان و نوجوانان با دوره‌های گذشته، راه‌اندازی صندوق ملی حمایت از سینمای کودک و نوجوان، چالش‌های موجود در حوزه سینمای کودک و راهکارهایی برای احیای آن بحث و تبادل نظر شد. مسعود احمدیان قائم مقام جشنواره، احسان هوشیارگر رئیس کمیته ارتباطات، اطلاع‌رسانی و تبلیغات جشنواره، سیمون سیمونیان مدیر دبیرخانه جشنواره، فاطمه آذری مدیر روابط عمومی جشنواره و سینماگرانی نظیر وحید نیکخواه‌آزاد، مهدی احمدی، رهبر قنبری، مهین جواهریان، عباس مرادیان، هادی انباردار، میثم معراجی، بهروز نشان، صالح دلدم، بابک نبی‌زاده، بیژن شیرمرز و ابراهیم ایرج‌زاد از جمله حاضران در این نشست بودند.